klado dagiti agsabsabong a mula From Wikipedia, the free encyclopedia
Ti Magnoliids (wenno Magnoliidae wenno Magnolianae) ket dagiti grupo dagiti agsabsabong a mula. Iti nabiit, ti grupo ket nangiraman iti agarup a 9,000[1] a sebbangan, a mairaman dagiti magnolia, nutmeg, bay laurel, cinnamon, abokado, pamienta, kayo a tulipa ken dadduma pay nga adu. Nailasin ti grupo babaen dagiti trimero a sabsabong, ti polen nga addaan iti maysa nga espora, ken kadawyan nga agsangasanga a nauratan a bulbulong.
| Magnoliids | |
|---|---|
 | |
| Sabong ti Asimina triloba | |
Taksonomia  | |
| Pagarian: | Plantae |
| Klado: | Tracheophytes |
| Klado: | Angiospermae |
| Klado: | Magnoliids |
| Sebbangan-kita | |
| Magnolia virginiana | |
| Dagiti urnos | |
|
Canellales | |
Ti "Magnoliidae" ket ti botanikal a nagan iti maysa a subklase, ken ti "magnoliids" ket ti maysa nga impormal a nagan a saan a maitunos iti Internasional Kodigo ti Nomenklatura para iti algas, fungi, ken mulmula. Ti sirkumskripsion iti maysa a subklase ket agdumadumanto iti maus-usar a taksonomiko a sistema. Ti laeng masapul ket ti nasken a mairaman ti pamilia ti Magnoliaceae.[2] Ti impormal a nagan a "magnoliids" ket inus-usar babaen dagiti sumagmamano nga agsuksukisok tapno maliklikan iti pannakaiyallilaw iti kaudian a mangpalkmut iti nagan a "Magnoliidae". Iti ad-adu a kaudian, ti grupo ket naipalawag manen babaen ti PhyloCode a kas maysa a naibatay iti nodo a klado a mangbukel kadagiti Canellales, Laurales, Magnoliales, ken Piperales. Insingasing da Chase & Reveal, ti "Magnoliidae" a kas ti nagan a mausar para iti intero a grupo dagiti agsabsabong a mula, ken ti pormal a nagan a "Magnolianae" para iti grupo dagiti uppat nga urnos a maitungtungan ditoy.[3]
Ti APG III (2009) ken dagiti sistema a sinarunona ket saan a dati a nagusar iti pormal a botanikal a nagnagan iti ngato ti ranggo ti urnos. Babaen dagiti a sistema, dagiti dakdakkel a klado ket kadawyanda a naibagbaga babaen kadagiti impormal a nagan, a kas ti "magnoliids" (ad-adu ngem maysa, saan a kapitalisado) wenno "magnoliid complex". Ti pormal a nagan iti Linneano a nomenklatura ket naikeddeng idi ti maysa a sabali a pablaak ti APG kas iti addan a nagan iti "Magnolianae" Takht. (1967).[3] Bigbigen ti APG IIIti maysa a klado iti kaunegan ti angiospermae para iti magnoliids. Ti sirkumskripsion ket:
klado ti magnoliids
|
| ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Ti agdama a pilohenio ken ti komposision ti magnoliids.[4][5] | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Mangiraman ti klado iti kaaduan dagiti grupo a basalo iti angiospermae. Daytoy a klado ket dati idi a pormal a nanaganan iti Magnoliidae idi 2007 babaen dagiti probision ti PhyloCode.[6]
Ti sistema ti Cronquist (1981) ket nagus-usar iti nagan a Magnoliidae para iti maysa kadagiti innem a subklase (iti kaunegan ti klase ti Magnoliopsida = dagiti dicotyledon). Iti Kasisigud a bersion iti daytoy a sistema ti sirkumskripsion ket:[7]
Idasig isuda a dua ti Dahlgren ken Thorne ti magnoliids (sensu APG) iti super-urnos ti Magnolianae, imbes a kas maysa a subklase.[8] Iti sistemada, ti nagan a Magnoliidae ket inus-usar para iti dakdakel unay a grupo a mairaman amin dagiti dicotyledon. Daytoy pay ti kaso dagiti sistema a naala manipud iti sistema ti Cronquist.
Biningbingay ni Dahlgren ti bukodna a Magnolianae kadagiti sangapulo nga urnos, ad-adu ngem iti ania man a sistema iti dayta a panawen, ken saan met a kapada da Cronquist ken Thorne, saanna nga inraman ti Piperales.[9] Ingrupo ni Thorne iti kaaduan a bukodna a Magnolianae kadagiti dua a dakkel nga urnos, ti Magnoliales ken Berberidales, uray no ti bukodna a Magnoliales ket nabingbingay kadagiti sub-urnos a maipada kadagiti ordinal a pannakaigrupo babaen da Cronquist ken Dahlgren. Binaliwan ni Thorne ti sistemana idi 2000, a nangigawid iti nagan a Magnoliidae tapno mangiraman laeng ti Magnolianae, Nymphaeanae, ken Rafflesianae, ken nagikkat iti Berberidales ken dagiti dati a nairaman a grupo iti subklasena iti Ranunculidae.[10] Daytoy a nabaliwan a sistema ket agbaliw manipud iti sistema ti Cronquist, ngem as-asideg nga agtunos iti sirkumskripsion a naladladaw a naipablaak babaen ti APG II.
Masansan a nairgat ti panangipada kadagiti sistena ti pannakaidasig. Dagiti dua mannurat ket mabalinda nga ipakat ti isu met laeng a nagan dagiti grupo nga agraman kadagiti sabali a komposision dagiti kameng; kas pagarigan, ti Magnoliidae ni Dahlgren ket iramannna amin dagiti dicot, bayat a ti Magnoliidae ni Cronquists ket maysa laeng kadagiti lima a grupo ti dicot. Dagiti dua a mannurat ket mabalinda pay nga ipalawag ti isu met laeng a grupo nga agraman iti gangganani nga agpada a komposision, bnegm ti tunggal maysa kaniada ket mabalinton a mangipakat ti maysa a sabali a nagan iti dayta a grupo wenno lugar iti maysa a sabali a taksonomiko a ranggo. Kas pagarigan, ti komposision ti subklase ti Magnoliidae ni Cronquist ket ganggani a kapada ti super-urnos ti Magnolianae ni Thorne (1992), uray no aggiddiat iti taksonomiko a ranggo.
Gpau kadagitoy a karigat ken dadduma pay, ti sinoptiko a tabla dita baba ket ket saan a presision ti pannakaiyasping ti panangipalawag dagiti grupo ti "magnoliid" kadagiti sistema dagiti uppat a mannurat. Para iti tunggal maysa a sistema, dagiti laeng urnos ti nangaanan iti tabla. Amin dagiti urnos nga inraman babaen ti naisangayan a mannurat ket nailista ken naisilpo iti dayta a batong. No ti maysa a takson ket saan a nairaman babaen ti dayta a mannurat, ngem inraman idi babaen ti maysa a mannurat iti sabali a batong, agparang dayta a banag iti di naisilpo nga italiko ken mangibaga ti nasulinek a pannakaikabil. Ti panagsasaruno ti tunggal maysa a sistema ket nabaliwanen manipud iti pablaakna tapno maiparis kadagiti maitunos a takson iti baetan dagiti batong.
| Sistema ti APG II[11] magnoliids |
Sistema ti Cronquist[7] Magnoliidae |
Sistema ti Dahlgren[9] Magnolianae |
Sistema ti Thorne (1992)[8] Magnolianae |
Sistema ti Thorne (2000)[10] Magnolianae |
|---|---|---|---|---|
| Laurales | Laurales | Laurales | Magnoliales | Magnoliales |
| Magnoliales | Magnoliales | Magnoliales | ||
| Annonales | ||||
| Canellales | Winterales | |||
| Piperales | Lactoridales | |||
| Aristolochiales | Aristolochiales | |||
| Piperales | Piperales in Nymphaeanae | |||
| di naikabil wenno kadagiti klado ti basalo | Chloranthales | |||
| Illiciales | Illiciales | |||
| iti Rosidae | Rafflesiales | iti Rafflesianae | iti Rafflesianae | |
| Nymphaeales | iti Nymphaeanae | iti Nymphaeanae | iti Nymphaeanae | |
| Ceratophyllales | iti Ranunculidae | |||
| naikabil iti klado ti eudicot | Nelumbonales | Nelumbonales | ||
| Ranunculales | iti Ranunculanae | Berberidales | ||
| Papaverales | ||||
| iti Dilleniidae | iti Theanae | Paeoniales |
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.
