Gubat ti Tallopulo a Tawen
serie dagiti gubgubat a nagnangruna a linabanan idiay Tengnga nga Europa idi 1618 aginggana idi 1648 / From Wikipedia, the free encyclopedia
Ti Gubat ti Tallopulo a Tawen (1618–1648) ket maysa idi a serye ti gubgubat a nagnangruna a linabanan idiay Tengnga nga Europa, a nakairamanan dagiti kaaduan a pagilian iti Europa.[12] Daytoy ket maysa kadagiti kapautan ken nakadadael a suppiatan iti Europeano a pakasaritaan, ken ti maysa a kapautan a nagtultuloy a gubgubat iti moderno a pakasaritaan.
Gubat ti Tallopulo a Tawen | |||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|
Les Grandes Misères de la guerre (Dagiti Nalatak a Panagsagsagaba iti Gubatr) babaen ni Jacques Callot, 1632 | |||||||
| |||||||
Dagiti makigubgubat | |||||||
Dagiti Protestante nga Estado ken Kumaduaan
Sweden |
Dagiti Estado ti Romano Katoliko ken dagiti Aliado Nasantuan a Romano nga Imperio[6] Dinamarka-Norwega (1643–1645)[3] | ||||||
Dagiti agbilbilin ken daulo | |||||||
Gustavus II Adolphus † |
Philip IV iti España Johann Tserclaes, Kondado iti Tilly † | ||||||
Kapigsa | |||||||
661,000 a tattao:
|
450,000 tattao:
| ||||||
Dagiti nadangran ken natnatay | |||||||
8,000,000 a mairaman dagiti paisano a nadangran[11] |
Dagiti puonan ti suppiat ken dagiti gandat dagiti nakibingbinglay ket narikut dagitoy, ken awan ti agmaymaysa a puonan a husto a mangipalawag ti kangrunaan a panggep para iti panagilablaban. Iti rugina, daytoy ket kaaduan a labanan a kas maysa a relihioso a gubat a nagbaetan dagiti Protestante ken Katoliko idiay Nasantuan a Romano nga Imperio, nupay dagiti suppiatan a maipanggep ti kaunegan a politika ken ti panakatimbeng ti bileg iti kaunegan ti imperio ket adda ti naisangsangayan a paepelna ti daytoy a suppiat. Iti pannakain-inut, daytoy ket dimmakkel iti sapasap a suppiat a kaaduan a naikaramanan dagiti nalatak a bileg iti dayta a panawen.[13] Iti daytoy a sapasap a paset ti gubat ket bimmasbassit a nagbalbalin a kapanggepan ti relihion ken immad-adu a panagtultuloy ti Bourbon–Habsburg a suppiatan para iti panagituray ti Europeano a politika, a nagiturong daytoy ti immad-adu a pannakakigubatan a nagbaetan ti Pransia ken ti Habsburg a kabilegan.[14]