Պրոլին

Պիրոլին, a-պ իրոլիդինկարբոնաթթու, հետերոցիկլային ամինաթթու (ավելի ստույգ՝ փոխարինելի ամինաթթու, այսինքն՝ օրգանիզմում սինթեզվում է)։Անգույն, ջրում և էթանոլում հեշտ լուծվող նյութ է:Մտնում է շատ սպիտակուցների (կոլլագենի հիմնական բաղադրամասերից է), ինսուլինի կազմության մեջ, ։

Պրոլին
Քիմիական բանաձև	C₅H₉NO₂
Մոլային զանգված	1,9E−25 կիլոգրամ[1] գ/մոլ
Հալման ջերմաստիճան	221 °C °C
Քիմիական հատկություններ
pKa	1,99 ± 0[2]
Դասակարգում
CAS համար	609-36-9
PubChem	614, 25246272
EINECS համար	210-189-3
SMILES	C1CC(NC1)C(=O)O
ЕС	210-189-3
RTECS	TW3584000
ChEBI	594
Եթե հատուկ նշված չէ, ապա բոլոր արժեքները բերված են ստանդարտ պայմանների համար (25 °C, 100 կՊա)

Գոյություն ունի օպտիկապես ակտիվ D,L և DL ռացեմիկ ձևերով։ Լ-պիրոլին պարունակվում է բոլոր բնական սպիտակուցներում, հատկապես հարուստ են բուսական սպիտակուցները՝ պիրոլամինները, կոլագենը, P կազեինը են։

L-պիրոլինը մտնում է ինսուլինի, ադրենոկորտիկոտրոպ հորմոնի, գրամիցիդին С-ի և այլ կենսաբանորեն ակտիվ պեպտիդների բաղադրության մեջ։ D-պիրոլին պարունակվում է որոշ ալկալոիդներում։ Պիրոլինը փոխարինելի ամինաթթու է, կենսասինթեզն օրգանիզմում ընթանում է օրնիթինից։ Ասկորբինաթթվի մասնակցությամբ պիրոլինը օքսիդանալով՝ վեր է ածվում օքսիպրոլինի։ D,L-պիրոլին սինթեզել է 1900 թ. գերմանացի կենսաքիմիկոս Ռիխարդ Վիլշտետերը (R․ Willstatter, 1872-1942)։

Ծանոթագրություններ

1. DL-Proline
2. Ratner S., Clarke H. T. The Action of Formaldehyde upon Cysteine // J. Am. Chem. Soc. / P. J. Stang — ACS, 1937. — Vol. 59, Iss. 1. — P. 200—206. — ISSN 0002-7863; 1520-5126; 1943-2984 — doi:10.1021/JA01280A050

Այս հոդվածի կամ նրա բաժնի որոշակի հատվածի սկզբնական կամ ներկայիս տարբերակը վերցված է Քրիեյթիվ Քոմմոնս Նշում–Համանման տարածում 3.0 (Creative Commons BY-SA 3.0) ազատ թույլատրագրով թողարկված Հայկական սովետական հանրագիտարանից  (հ․ 9, էջ 439)։