Մինինի և Պոժարսկու հուշարձան
From Wikipedia, the free encyclopedia
Մինինի և Պոժարսկու հուշարձան (ռուս.՝ Па́мятник Ми́нину и Пожа́рскому), Իվան Մարտոսի կողմից ստեղծված պղնձե և արույրե քանդակախումբ, որը գտնվում է Մոսկվայի Վասիլի Երանելու տաճարի դիմաց՝ Կարմիր հրապարակում։
 | |
|---|---|
.jpg) Մինինի (կանգնած) և Պոժարսկու (նստած) հուշարձանը Վասիլի Երանելու տաճարի ֆոնի վրա | |
 | |
 | |
| Տեսակ | հուշարձան և sculptural set? |
| Քանդակագործ | Իվան Մարտոս |
| Ստեղծում | 1818 |
| Երկիր |  Ռուսաստան |
| Բնակավայր | Տվերսկի շրջան |
| Շինության ձև | պղնձե, արույրե հուշարձան |
| Նյութ | բրոնզ, պղինձ և արույր |
| Ներկա վիճակ | Կանգուն |
 Monument to Minin and Pozharsky in Moscow Վիքիպահեստում | |
Հուշարձանը նվիրված է Կուզմա Մինինին և իշխան Դմիտրի Պոժարսկուն, ովքեր, հավաքելով համառուսական կամավորական բանակը և արտաքսելով լեհ-լիտվական համագործակցության ուժերին, վերջ դրեցին 1612 թվականի հոգսերի ժամանակաշրջանին։
Հարթաքանդակներ հուշարձանի պատվանդանին
Առջևի խորաքանդակը պատկերում է այն հայրենասերներ քաղաքացիներին, ովքեր զոհաբերել են իրենց սեփականությունը ի շահ հայրենիքի։ Ձախ կողմում՝ քանդակագործն է՝ Մարտոսը, ով երկու որդիներին տալիս է հայրենիքին (նրանցից մեկը մահացել է 1813 թվականին)
Հետևի խորաքանդակը պատկերում է իշխան Պոժարսկուն, ով Մոսկվայից դուրս է վտարում լեհերին
Հուշարձանի կառուցման ֆինանսավորումն իրականացվել է Նիժնի Նովգորոդ քաղաքից, որտեղից Մինինը և Պոժարսկին եկել էին փրկելու Մոսկվան։ Կայսր Ալեքսանդր I-ի որոշմամբ հուշարձանը պետք է տեղադրվեր Կարմիր հրապարակում՝ Մոսկվայի Կրեմլի հարևանությամբ։ 1808 թվականին քանդակագործ Իվան Մարտոսի առաջարկած նախագիծը ճանաչվել է լավագույնը և 1813 թվականին հավանության է արժանացել այրի կայսրուհի Մարիա Ֆյոդորովնայի և Ռուսաստանի գեղարվեստի ակադեմիայի կողմից։ Ձուլման աշխատանքներն իրականացվել են 1816 թվականին Սանկտ Պետերբուրգում՝ օգտագործելով 1100 ֆունտ պղինձ։ Ֆինլանդիայից բերված գրանիտե երեք մասերից բաղկացած պատվանդանը նույնպես կերտվել է Սանկտ Պետերբուրգում։ Հուշարձանը Մոսկվա է տեղափոխվել և աշխատանքներն ավարտին են հասցվել ձմռանը։ Պայմանավորված Նապոլեոնի ներխուժմամբ Ռուսաստան՝ հուշարձանը չի բացվել մինչև 1818 թվականը։
Այս հուշարձանի վերականգնումը սկսվել է 2020 թվականի նոյեմբերին։ Այդ նպատակով հուշարձանը չեն տեղափոխել ներկայիս գտնվելու վայրից, դրա վրա կառուցվել է հատուկ տաղավար։ Վերականգնումն իրականացրել են միջմարզային գիտավերականգնողական գեղարվեստական վարչությունը (ՄՆՌՀՈՒ) և «Ժառանգություն» վերականգնողական արհեստանոցը։ Ակցիային աջակցել են շատերը, այդ թվում՝ Վլադիմիր Մաշկովը, Գրիգորի Լեպսը, Իգոր Ուգոլնիկովը, Օքսանա Ֆեդորովան, Տեկլա Տոլստայան։ Ամենամեծ մասնավոր ներդրումը կատարել է Վլադիմիր Գրուզդևը[1]։
- 2005 թվականի նոյեմբերի 4-ին Նիժնի Նովգորոդում բացվել է Զուրաբ Ծերեթելու կերտած Մինինի և Պոժարսկու հուշարձանը[2], որը Մոսկվայում գտնվող հուշարձանի կրկնօրինակն է՝ փոքր 5 սմ։ Այն տեղադրված է Նիժնի Նովգորոդի Կրեմլի պատի տակ` Հովհաննես Մկրտիչ եկեղեցու հարևանությամբ
- Մինինի և Պոժարսկու փոքրաքանդակ հուշարձանը (1818) գտնվում է Տագանրոգի գեղարվեստի թանգարանում
Ռուսական նամականիշերի վրա հուշարձանի պատկերն առաջին անգամ հայտնվել է 1904 թվականին, Մինինի ու Պոժարսկու նամականիշը՝ 1946 թվականին։
Միխայիլ Սկոտի, «Մինինն ու Պոժարսկին», 1850 թվական
Մինինի ու Պոժարսկու հուշարձանը 10 ռուբլու վրա, 1919 թվական
Մինինի ու Պոժարսկու հուշարձանը 100 ռուբլու վրա, 1919 թվական
Փոստային նամականիշ, ԽՍՀՄ, 1989 թվական
Коваленская Н. Мартос (1752-1835) / Художник книги Н. Ю. Гитман. - М. - Л.: Гос. изд-во «Искусство», 1938. - 140, [2] с. - 5 000 экз. (в пер.)
Wikiwand in your browser!
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.
