Հարավարևելյան Ասիայի պետությունների ասոցիացիա

Հարավարևելյան Ասիայի պետությունների ասոցիացիա (անգլ.՝ Association of South East Asian Nations-ASEAN), ռեգիոնալ կազմակերպություն, որի կազմի մեջ մտնում են Թաիլանդը, Ինդոնեզիան, Մալայզիան, Սինգապուրը, Ֆիլիպինները։ Ստեղծվել է 1967 թվականին։ Հռչակել է մասնակից երկրների տնտեսական, սոցիալական ու մշակութային համագործակցության զարգացումը, երկրագնդի այդ շրջանում «խաղաղության և կայունության» հաստատումը։ Ղեկավար մարմիններն են՝ արտաքին գործ, մինիստրների ամենամյա նստաշրջանը, նստաշրշանների միշև՝ Մշտական կոմիտեն։ Բացի այդ, գործում են 11 ճյուղային կոմիտեներ։ «Ընդհանուր շուկայի» երկրների և ասոցիացիայի մասնակից երկրների միշև առևտուրն ընդլայնելու նպատակով ստեղծվել է կազմակերպության ժնևյան կոմիտե։ ԱՍԵԱՆ-ի գործունեության վրա ազդում է այն հանգամանքը, որ նրա անդամների մեծ մասը կապված է Հարավ-Արևելյան Ասիայի պրոիմպերիալիստական խմբավորումների հետ։

Հարավարևելյան Ասիայի պետությունների ասոցիացիա
Տեսակ	միջկառավարական կազմակերպություն, աշխարհաքաղաքական խումբ, տարածաշրջանային կազմակերպություն և համադաշնություն
Հապավում	ASEAN, အာစီယံ, АСЕАН, アセアン, 东盟, 東協, 亚细安, 東盟, 東盟, 東盟, אסיאן, 아세안, ANASE[1], АСЕАН, ΕΧΝΑ, آسه‌آن, أسيان, ஆசியான், ఆసియాన్, آسیان, អាស៊ាន, ອາຊຽນ, ආසියාන්, ਆਸੀਆਨ, АСЕАН, АСЕАН և ANASO
Հիմնադրված	օգոստոսի 8, 1967[2]
Գլխադասային գրասենյակ	South Jakarta, Ջակարտա, Ինդոնեզիա
Պաշտ. լեզու(ներ)	անգլերեն, բիրմաներեն, չինարեն, ֆիլիպիներեն, ինդոնեզերեն, քմերերեն, լաոսերեն, Malaysian Malay?, թամիլերեն, թայերեն, վիետնամերեն, Taiwanese Mandarin?, North Korean standard language?, South Korean standard language?, ճապոներեն, հինդի, բենգալերեն, տելուգու, մարաթհի, Mizo?, կաննադա, Ուրդու, մալայլամ, փենջաբերեն, սինհալերեն, նեպալերեն, ձոնգքհա, դարի և Փաշտու
Կամավորներ	20[3]
Հիմնադիր	Ինդոնեզիա, Մալայզիա, Ֆիլիպիններ, Սինգապուր, Թաիլանդ, Թայվան, Մյանմա, Լաոս, Բրունեյ, Կամբոջա, ԿԺԴՀ, Հարավային Կորեա, Ճապոնիա, Հնդկաստան, Շրի Լանկա, Բանգլադեշ, Նեպալ, Բութան, Պակիստան և Աֆղանստան
Պարգևներ	Ռամոն Մագսայսայ պարգև
Կայք	asean.org​(անգլ.)

ՀԱԱՊԱ անդամ երկրները

Անդամ պետություններ

• 1967: Ինդոնեզիա, Մալայզիա, Ֆիլիպիններ, Սինգապուր, Թաիլանդ հիմնադիր.
• 1984: Բրունեյ
• 1995: Վիետնամ
• 1997: Լաոս և Մյանմար
• 1999: Կամբոջա
• 2022: Արևելյան Թիմոր

Ծանոթագրություններ

1. https://www.larousse.fr/encyclopedie/divers/ASEAN/106379
2. https://asean.org/asean-s-initiatives-in-protected-areas-management-by-apichai-sunchindah/
3. https://asean.org/member-states/

Գրականություն

• Taiwan ASEAN Studies Center; ASEAN Outlook Magazine; May 2013. Myanmar's Overlooked Industry Opportunities and Investment Climate, by David DuByne
• ASEAN Community in Figures (ACIF) 2012 (PDF), Jakarta: Association of Southeast Asian Nations, 2012, ISBN 978-602-7643-22-2, Արխիվացված է օրիգինալից (PDF) 2015 թ․ սեպտեմբերի 4-ին
• Acharya, Amitav (2009), Constructing a Security Community in Southeast Asia: ASEAN and the problem of regional order (2nd ed.), Abingdon, Oxfordshire/New York: Routledge, ISBN 978-0-415-41428-9
• Collins, Allan (2013), Building a People-oriented Security Community the ASEAN Way, Abingdon, Oxfordshire/New York: Routledge, ISBN 978-0-415-46052-1
• Fry, Gerald W. (2008), The Association of Southeast Asian Nations, New York: Chelsea House, ISBN 978-0-7910-9609-3
• Lee, Yoong Yoong, ed. (2011), ASEAN Matters! Reflecting on the Association of Southeast Asian Nations, Singapore: World Scientific Publishing, ISBN 978-981-4335-06-5 {{citation}}: |first= has generic name (օգնություն)CS1 սպաս․ բազմաթիվ անուններ: authors list (link)
• Haacke, Jürgen; Morada, Noel M., eds. (2010), Cooperative Security in the Asia-Pacific: The ASEAN Regional Forum, Abingdon, Oxfordshire/New York: Routledge, ISBN 978-0-415-46052-1 {{citation}}: |first2= has generic name (օգնություն)CS1 սպաս․ բազմաթիվ անուններ: authors list (link)
• Seah, Daniel (2015) Problems Concerning the International Law-Making Practice of ASEAN Asian Journal of International Law (Cambridge University Press)
• Severino, Rodolfo (2008), ASEAN, Singapore: ISEAS Publications, ISBN 978-981-230-750-7
• Amador I

Արտաքին հղումներ

• ASEAN Secretariat, retrieved 13 March 2007.
• ASEAN Regional Forum Արխիվացված 2013-07-25 Wayback Machine, retrieved 13 March 2007.
• BBC Country Profile/ASEAN, retrieved 13 March 2007.
• 24th ASEAN Summit
• 23rd ASEAN Summit
• 14th ASEAN Summit
• 13th ASEAN Summit official site. Retrieved 16 September 2007.
• 12th ASEAN Summit, retrieved 13 March 2007.
• 11th ASEAN Summit (official site) Արխիվացված 2018-06-21 Wayback Machine 12–14 December 2005 in Kuala Lumpur, Malaysia. Retrieved 13 March 2007.
• ASEAN's official directory of ASEAN organisations
• ASEAN Architect
• ASEAN Law Association
• ASEAN Ports Association Արխիվացված 2013-01-27 Wayback Machine
• US-ASEAN Business Council
• ASEAN-China Free Trade Area
• ASEAN Economic Community
• Association of Southeast Asian Nations (ASEAN); U.S. State Department

Վիքիպահեստն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Հարավարևելյան Ասիայի պետությունների ասոցիացիա» հոդվածին։

Այս հոդվածի կամ նրա բաժնի որոշակի հատվածի սկզբնական կամ ներկայիս տարբերակը վերցված է Քրիեյթիվ Քոմմոնս Նշում–Համանման տարածում 3.0 (Creative Commons BY-SA 3.0) ազատ թույլատրագրով թողարկված Հայկական սովետական հանրագիտարանից  (հ․ 6, էջ 285)։