Հակացնցումային դեղեր
From Wikipedia, the free encyclopedia
Հակացնցումային դեղեր (անգլ.՝ Anticonvulsant) (սովորաբար նաև հայտնի որպես հակաէպիլեպսիկ կամ հակասառեցման դեղեր) դեղամիջոցների խումբ, որն օգտագործվում են էպիլեպսիկ ցնցումների բուժման մեջ։ Հակացնցումային դեղերը լայնորեն օգտագործվում են նաև երկբևեռ խանգարման[1] և սահմանային անհատականության խանգարման բուժման մեջ[2], քանի որ շատերը գործում են որպես տրամադրության կարգավորիչներ և նյարդահոգեբանական ցավի բուժման համար[3]։ Հակացնցումային դեղերը ճնշում են նեյրոնների չափազանց արագ այրումը ցնցումների ժամանակ[4]։ Հակացնցումային դեղերը նաև կանխում են ցնցման տարածումը գլխուղեղում[5]։
Հակացնցումային դեղեր | |
---|---|
Տեսակ | ChEBI Ontology term? |
Հոմանիշներ | Հակաէպիլեպսիկ դեղամիջոցներ |
Կիրառում | Էպիլեպսիա |
Կենսաբանական թիրախ | ուղեղ |
Սովորական հակաբիլեպսիկ դեղամիջոցները կարող են արգելափակել նատրիումի ալիքները կամ ամրապնդել γ-aminobutyric թթվի (GABA) գործառույթը։ Որոշ հակաէպիլեպսիկ դեղեր ունեն բազմաթիվ և անորոշ ազդեցություններ[6]։ Լրացուցիչ դեղամիջոցները ընդգրկում են կալցիումային ալիքներ, SV2A, և α2δ[7][8]։ Հակաէպիլեպսիկ դեղերի մյուս նպատակը Ալֆա ռեցեպտորի ակտիվացումն է[9][10][11][12][13][14][15]։ Այս դեղամիջոցները ընդգրկվում են ԱՄՆ-ում ամենաշատ վաճառվող հինգ դեղամիջոցների ցանկում[16]։
Որոշ հակացնցումային դեղեր ունեն հակաէպիլեպսիկ ազդեցություն նաև կենդանական օրգանիզմների վրա[17]։ Նաև այս դեղերը մարդու օրգանիզմում կարող են կանխել էպիլեպտոգենեզը (էպիլեպսիայի մեծ ռիսկայնություն պարունակող տեսակ՝ գլխային վնասվածքներից հետո)[18]։