![cover image](https://wikiwandv2-19431.kxcdn.com/_next/image?url=https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/e4/Lemon.jpg/640px-Lemon.jpg&w=640&q=50)
Կիտրոնի հյութ
From Wikipedia, the free encyclopedia
Կիտրոնի հյութը լիմոնադի հիմնական բաղադրիչն է՝ թթու, շաքարով քաղցր ըմպելիք, որն իր թարմացնող ազդեցության շնորհիվ ունի լայն կիրառություն, կիտրոնի հյութը կարող է օգտագործվել նաև որպես բուժիչ միջոց։ Հաճախ, հատկապես գործարանային լիմոնադ պատրաստելիս, կիտրոնի հյութը փոխարինվում է կիտրոնաթթուով։ Փրփրացող (գազավորված) լիմոնադը շաքարի, կիտրոնի հյութի կամ կիտրոնաթթվի ջրային լուծույթ է, որը հագեցած է ածխաթթու գազով։ Երբեմն համի համար ավելացվում են տարբեր էսենցիաներ՝ կիտրոնի կամ թուրինջի։ Չոր լիմոնադը ստացվում է չոր կիտրոնի հյութը շաքարով գոլորշիացնելով և ստացված զանգվածը դարձնելով մանր փոշի։ Օգտագործման համար նման փոշին պարզապես լուծվում է ջրի մեջ։ Եթե լեմոնադ պատրաստելիս ջրի մի մասը (ոչ ավելի, քան կեսը) փոխարինվում է գինով, ապա ստացվում է գինու լիմոնադ՝ այդպիսի լիմոնադն օգտագործվում է որպես գրգռիչ և ուժեղացնող միջոց ծանր հիվանդությունների դեպքում։ Լիմոնադի մեջ պարունակվող թթուների շնորհիվ այն թարմացնում և հագեցնում է ծարավը, փրփրացող լիմոնադներում կարևոր դեր է խաղում դրանցում պարունակվող ածխաթթու գազը, վերջինս արտադրում է ստամոքսահյութի ավելացված արտազատում՝ բարձրացնելով դրա թթվայնությունը, բարելավում է ախորժակը[1]։
Կիտրոնի հյութ | |
---|---|
Ենթատեսակ | fruit juice? |
Բաղադրամասեր | Կիտրոնաթթու |
![]() |
![Thumb image](http://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/e4/Lemon.jpg/640px-Lemon.jpg)
Մաքուր կիտրոնաթթու, և ավելի հաճախ թարմ քամած կիտրոնի հյութի տեսքով, ներսից նշանակվել է կարմրախտի համար։ Տենդային հիվանդներին կիտրոնաթթուն նշանակվել է որպես ծարավը հագեցնող ըմպելիք՝ լիմոնադի, փրփրացող փոշիների և այլնի տեսքով։ Ալկալիներով (սոդա, պոտաշ) թունավորման դեպքում կիտրոնաթթուն օգտագործվել է որպես հակաթույն։ Կիտրոնաթթու երկաթը և կիտրոնաթթու քինին օգտագործվել են որպես դառը միջոցներ և որպես երկաթի պատրաստուկներ[2]։
Ներկայումս կիտրոնի հյութ և կիտրոնի յուղ (լատ. Oleum Citri), որը ստացվում է թարմ կեղևից, օգտագործվում է դեղերի համն ու հոտը բարելավելու համար։ Փորձեր են եղել օգտագործել կիտրոնի հյութ՝ միզաթթվային դիաթեզի և այտուցների բուժման համար. կիտրոնի կեղևի կամ կեղևի թուրմ՝ որպես դառը կծու ստամոքսային միջոց, որը մեծացնում է ախորժակը, հանգստացնող և հակաէմետիկ։ Սինթետիկ ցիտրալը օգտագործվում է հիպերտոնիայի և ակնաբուժության մեջ[3]։