Ժոզեֆ Մարի Վիեն

Ժոզեֆ Մարի Վիեն (ֆր.՝ Joseph-Marie Vien; հունիսի 18, 1716(1716-06-18)^{[1][2][3][…]}, Մոնպելիե - մարտի 27, 1809(1809-03-27)^{[1][2][3][…]}, Փարիզ, Ֆրանսիա), ֆրանսիացի նկարիչ։

Ժոզեֆ Մարի Վիեն ֆր.՝ Joseph-Marie Vien
Ծնվել է	հունիսի 18, 1716(1716-06-18)[1][2][3][…]
Ծննդավայր	Մոնպելիե
Մահացել է	մարտի 27, 1809(1809-03-27)[1][2][3][…] (92 տարեկան)
Մահվան վայր	Փարիզ, Ֆրանսիա
Գերեզման	Պանթեոն (Փարիզ)
Քաղաքացիություն	Ֆրանսիա
Մայրենի լեզու	ֆրանսերեն
Կրթություն	Գեղանկարի և քանդակի ակադեմիա
Երկեր	Two Women Bathing? և The sweet melancholy?
Մասնագիտություն	նկարիչ, քաղաքական գործիչ և դիզայներ
Ամուսին	Marie-Thérèse Reboul?[4]
Զբաղեցրած պաշտոններ	Թագավորի առաջին նկարիչ, Պահպանողական սենատի անդամ և տնօրեն
Պարգևներ և մրցանակներ	Հռոմեական առաջին մրցանակ գեղանկարչության բնագավառում [5] և Հռոմում Ֆրանսիական ակադեմիայի կրթաթոշակ [6]
Անդամություն	Գեղանկարի և քանդակի ակադեմիա
Երեխաներ	Joseph-Marie Vien the younger?[4]
Joseph-Marie Vien Վիքիպահեստում

Կյանք և ստեղծագործություն

Նկարել սովորել է Նկարչության և քանդակագործության թագավորական ակադեմիայում, նկարիչ Շառլ-Ժոզեֆ Նատուարի գլխավորությամբ, նրա օգնությամբ մասնակցել է նաև Փարիզյան սալոնների ցուցահանդեսներին։ 1743 թվականին արժանացավ Գրան Պրիի, և ստացել է թագավորական կրթաթոշակ՝ դեպի Իտալիա իր ուսումնական մեծ ճանապարհորդության համար։ 1744 թվականի սկզբին ժամանեց Հռոմ, որտեղ ընդունվեց Հռոմի ֆրանսիական ակադեմիա։

Ֆրանսիա վերադառնալուց հետո ապրել և աշխատել է որպես ազատ նկարիչ, 1750 թվականին բացեց նկարչության սեփական դպրոցը։ 50-ականներին վայելեց արվեստի հանրաճանաչ պատմաբան, գեղանկարչության սիրահար կոմս դե Կեյլուսի հովանավորչությունը։ Նրան օգնել է նաև Դիդրոն, որը նրա նկարները գովազդում էր իր ընկերների և ծանոթների մոտ։ 1781 թվականին վերադարձավ Փարիզ և 1789 թվականին նշանակվեց Լյուդովիկոս XVI թագավորի գլխավոր պալատական նկարիչը։

Ֆրանսիական հեղափոխության սկզբնական շրջանում մնաց աննկատ, սակայն Նապոլեոն I իշխանության գալուց հետո հայտնվեց առաջին կոնսուլայի ուշադրության կենտրոնում։ Կայսերական գահը Ֆրանսիային միացնելով (1804 թ.) Նապոլեոնը Վիենին նշանակեց սենատոր և Կայսրության կոմս։ Վիենի ստեղծագործությունները արտահայտում են ֆրանսիական գեղանկարչության ռոկոկո ոճից վաղ կլասիցիզմի անցումը։ Նկարչի բազմաթիվ աշակերտներից արժե հիշատակել Ժան Լուի Դավիդի անունը^[7]։

Հայտնի աշխատանքներ

• Hermite endormi (1753), (Լուվր)
• Dédale dans le Labyrinthe attachant les ailes à Icare, 1754 (Լուվր)
• La Douce Mélancolie (1756), (Քլիվլենդի նկարչության թանգարան)
• Saint Denis préchant (1767), Église Saint-Roch, Paris
• Grecque au bain (1767), (Museum of Art, Ponce, Porto Rico)
• Продавщица Амуров (1763), Ֆոնթենբլոյի ազգային թանգարան
• Toilette d’une jeune mariée dans le costume antique, (100x135 cm) (առանձին հավաքածու)^[8]
• Une Femme qui sort des bains, 1763, (huile 95x68 cm) (առանձին հավաքածու)^[9]
• Jeunes grecques parant de fleurs l’Amour endormi, 1773 (Լուվր)
• Les adieux d’Hector et d’Andromaque, 1786 (Լուվր)
• L’Enlèvement de Proserpine, 1762 (Musée de Grenoble)
• Saint Louis remet la régence à sa mère, Chapelle Saint-Louis de l'École militaire, Paris

• 
  Սուլթանուհի
• 
  Սև սուլթան
• 
  Վաճառողուհի Ամուրով
• 
  Մարս և Վեներա

Ծանոթագրություններ

1. Bibliothèque nationale de France data.bnf.fr (ֆր.): տվյալների բաց շտեմարան — 2011.
2. Joseph Marie (I) Vien (նիդերլ.)
3. Benezit Dictionary of Artists — OUP, 2006. — ISBN 978-0-19-977378-7
4. Union List of Artist Names — 2018.
5. Guiffrey J. Liste des pensionnaires de l'Academie de France a Rome: donnant les noms de tous les artistes récompensés dans les concours du Prix de Rome de 1663 à 1907 — 1908. — P. 31.
6. https://www.villamedici.it/fr/directeurs/vien-joseph/
7. 1911 Encyclopædia Britannica/Vien, Joseph Marie - Wikisource
8. Adjugée 401 487 € en juin 1992 par Sotheby’s Monaco.
9. Adjugée 426 685 € 26 mars 2004 Gazette de l’Hôtel Drouot.

Գրականություն

• Thomas W. Gaethgens: Joseph-Marie Vien, Peintre Du Roi, 1716—1809., Arthena 1988, ISBN 2-903239-09-6

Արտաքին հղումներ

• Example of work: Cupid & Psyche, 1767
• Joseph-Marie Vien sur Artcyclopedia
• Joseph-Marie Vien sur la Base Joconde

Վիքիպահեստն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Ժոզեֆ Մարի Վիեն» հոդվածին։