Առնոլդ Յոհաննես Վիլհելմ Զոմմերֆելդ (գերմ.՝ Arnold Johannes Wilhelm Sommerfeld, դեկտեմբերի 5, 1868(1868-12-05)[1][2][3][…], Քյոնիգսբերգ, Պրուսիայի թագավորություն[4] - ապրիլի 26, 1951(1951-04-26)[5][1][2][…], Մյունխեն, Գերմանիայի Ֆեդերատիվ Հանրապետություն[5][4]), գերմանացի ֆիզիկոս և մաթեմատիկոս։
Արագ փաստեր Առնոլդ ԶոմմերֆելդArnold Sommerfeld, Ծնվել է ...
Առնոլդ Զոմմերֆելդ Arnold Sommerfeld |
---|
|
Ծնվել է | դեկտեմբերի 5, 1868(1868-12-05)[1][2][3][…] Քյոնիգսբերգ, Պրուսիայի թագավորություն[4] |
---|
Մահացել է | ապրիլի 26, 1951(1951-04-26)[5][1][2][…] (82 տարեկան) Մյունխեն, Գերմանիայի Ֆեդերատիվ Հանրապետություն[5][4] մահը պատահարից |
---|
Գերեզման | Նորդֆրիդհոֆ[6] |
---|
Քաղաքացիություն | Գերմանիա |
---|
Մասնագիտություն | ֆիզիկոս-տեսաբան, մաթեմատիկոս, համալսարանի դասախոս և ֆիզիկոս |
---|
Հաստատություն(ներ) | Լյուդվիգ Մաքսիմիլիանի Մյունխենի համալսարան[1], Ախենի Ռեյնիշ-Վեստֆելիշեի տեխնիկական համալսարան[1], Գյոթինգենի համալսարան[1] և Clausthal University of Technology?[1][4] |
---|
Գործունեության ոլորտ | սպեկտրասկոպիա |
---|
Պաշտոն(ներ) | Գաղտնի խորհուրդ |
---|
Անդամակցություն | Լոնդոնի թագավորական ընկերություն, ԱՄՆ-ի Գիտությունների ազգային ակադեմիա, Բավարիական գիտությունների ակադեմիա, ԽՍՀՄ գիտությունների ակադեմիա, Արվեստների և գիտությունների ամերիկյան ակադեմիա, Հունգարիայի գիտությունների ակադեմիա, Ռուսաստանի գիտությունների ակադեմիա, Պրուսիայի գիտությունների ակադեմիա և Burschenschaft Germania Königsberg? |
---|
Ալմա մատեր | Քյոնիգսբերգի համալսարան |
---|
Տիրապետում է լեզուներին | գերմաներեն[7][8] |
---|
Գիտական ղեկավար | Ֆերդինանդ ֆոն Լինդեման[9] և Ֆելիքս Կլայն |
---|
Եղել է գիտական ղեկավար | Պաուլ Պետեր Էվալդ[10], Վոլֆգանգ Պաուլի[11], Գրեգոր Վենտցել[12], Վոյցեխ Ռաբինովիչ[13], Օտտօ Լապորտ[14], Պետեր Դեբայ[15], Հանս Բետե[16], Վերներ Հայզենբերգ[17], Karl Apfelbacher?[18], Wilmer L. Barrow?[18], Friedrich Burmeister?[18], Paul Sophus Epstein?[18], Walter Franz?[18], Herbert Fröhlich?[18], Erwin Fues?[18], Ernst Guillemin?[18], Ուոլթեր Ուայթ[18], Karl Herzfeld?[18], Dimitrios Chondros?[18], Helmut Hönl?[18], Ludwig Hopf?[18], Adolf Kratzer?[18], Alfred Landé?[18], Վիլհելմ Լենց[18], Herman March?[18], Josef Meixner?[18], Valentin Scheidel?[18], Karl Seebach?[18], Rudolf Seeliger?[18], Bruno Thüring?[18], Albrecht Unsöld?[18], Ludwig Waldmann?[18], Heinrich Welker?[18], Herman March?[18], Erwin Fues?[18], Ուոլթեր Ուայթ[18], Karl Seebach?[18], Rudolf Seeliger?[18], Adolf Kratzer?[18], Valentin Scheidel?[18], Josef Meixner?[18], Ludwig Hopf?[18], Dimitrios Chondros?[18], Herbert Lang?[18], Kurt Urban?[18], Franz Pauer?[18] և Hermann Brück?[18] |
---|
Հայտնի աշակերտներ | Լայնուս Փոլինգ, Պետեր Դեբայ, Հանս Բետե, Alfred Landé?, Վոյցեխ Ռաբինովիչ և Werner Romberg?[1] |
---|
Պարգևներ | |
---|
Ամուսին(ներ) | Johanna Sommerfeld? |
---|
Arnold Sommerfeld Վիքիպահեստում |
Փակել
Ավարտել է Քյոնիգսբերգի համալսարանը (1891)։ Մյունխենի համալսարանի պրոֆեսոր (1906-ից)։ Աշխատանքները վերաբերում են ատոմի, մետաղների տեսությանը, մաթեմատիկական ֆիզիկային։ Կատարելագործել է Բորի ատոմի մոդելը՝ առաջարկելով քվանտային պայմանների ավելի ընդհանուր ձևակերպում։ Զոմմերֆելդը ստեղծել է ջրածնանման ատոմների նուրբ կառուցվածքի տեսությունը (1916)։ Տվել է Վիդեման-Ֆրանցի օրենքի ավելի ճիշտ բանաձևը և բացատրել մետաղներում դիտվող մի շարք երևույթներ (ջոուլյան ջերմություն, ջերմաէլեկտրական երևույթներ)։ Մշակել է դիֆրակցիայի մաթեմատիկական խիստ տեսությունը (1895), ստացել գլանային ֆունկցիաների ինտեգրալային ներկայացումը (Զոմմերֆելդի ինտեգրալ, 1896), լուծել երկու միջավայրերի սահմանում տեղադրված ուղղահայաց դիպոլի ճառագայթման խնդիրը (1909)։ Զոմմերֆելդը էական ավանդ է ներդրել ռենտգենյան ճառագայթների հետազոտման գործում, մշակել էլեկտրոնների արգելակման ճառագայթման տեսությունը (1931)։