Տուրբո (մուլտֆիլմ)

Տուրբո (անգլ.՝ Turbo), ամերիկյան DreamWorks Animation կինոստուդիայի կողմից ստեղծված երկարամետրաժ անիմացիոն ֆիլմ, որի պրեմերիան կայացել է 2013 թվականի հուլիսի 18-ին Ռուսաստանում՝ 2D, 3D և IMAX 3D ձևաչափերով^[9]։ Մուլտֆիլմի ռեժիսորը Դեվիդ Սորենն է։ Մուլտֆիլմի սյուժեն պտտվում է մարդկային աշխարհի այգու սովորական խխունջի շուրջ, ով երազում է դառնալ հայտնի մրցարշավորդ և հանկարծ հնարավորություն է ստանում շարժվել անհավանական արագությամբ։

Տուրբո Turbo
Տեսակ	կինոնկար և մուլտֆիլմ
Ժանր	Արկածային, կատակերգություն
Թեմա	ավտոմեքենա
Գործողության վայր	Լոս Անջելես
Շարքի մասն է	DreamWorks Animation ստուդիայի լիամետրաժ ֆիլմեր
Ռեժիսոր	Դեվիդ Սորեն
Սցենարիստ	Դեվիդ Սորեն, Ռոբերտ Սիգել, Դարեն Լեմկե
Հնչյունավորում	Ռայան Ռեյնոլդս, Սեմյուել Լ. Ջեքսոն, Սնուփ Դոգ, Միշել Ռոդրիգես
Պրոդյուսեր	Lisa Stewart?
Երաժշտություն	Հենրի Ջեքման
Երկիր	ԱՄՆ
Լեզու	անգլերեն
Ընկերություն	DreamWorks Animation SKG[1]
Դիստրիբյուտոր	ներքին կապ[2] և 20th Century Studios
Տևողություն	96 րոպե
Շարք	DreamWorks Animation ստուդիայի լիամետրաժ ֆիլմեր
Թվական	հուլիսի 16, 2013[3], հոկտեմբերի 3, 2013[4], հոկտեմբերի 25, 2013[5] և հոկտեմբերի 17, 2013[2]
MPAA վարկանիշ	PG
Բյուջե	127 000 000 $[6][7]
Շահույթ	282 600 000 $[8]
dreamworks.com/movies/turbo​(անգլ.)

Մուլտֆիլմի կրկնօրինակմանը մասնակցել են Ռայան Ռեյնոլդսը, Սեմյուել Լ. Ջեքսոնը, Սնուփ Դոգը, Միշել Ռոդրիգեսը և այլք։

Սյուժե

Թեո անունով խխունջն ուզում է լինել մրցարշավորդ։ Այդ նույն պահին հեռուստատեսությամբ ցույց են տալիս ֆրանսիացի մրցարշավորդ Գայա Գանյեին, ով արդեն հինգերորդ անգամ հաղթում է «Ինդի 500» մրցավազքում, սակայն Թեոյի եղբայրը նրան կանչում է քնելու։ Հաջորդ օրը նրանք գնում են գործարան։ Ագռավները մի խխունջի են տանում, և գիտակցվում է, որ կյանքի գինն այնքան էլ մեծ չէ։ Այդ օրը, հենց լոլիկն ընկավ սիզամարգին, Թեոն սկսեց մրցել խոտհնձիչի հետ։ Սակայն մնացած խխունջները, տեսնելով, որ Թեոն կարող է ջախջախվել, այգու ջրի խողովակի միջոցով նրան դուրս են հանում։ Չեթը բացատրում է, որ խխունջը չի կարող արագ լինել։ Գիշերը Թեոն նայում է մայրուղուն, և հանկարծ անցնող բեռնատարը նրան նետում է ճանապարհի վրա։ Թեոն ընկնում է մրցարշավային մեքենայի ծածկի վրա և պատահաբար հայտնվում մեքենայի ներսում, որտեղ ձեռք է բերում ավտոմոբիլային ունակություններ՝ դառնալով արագընթաց խխունջ։ Հաջորդ օրը, երբ գալիս է աշխատանքի, փորձում է հասկանալ իր նոր ունակությունները, բայց պատահաբար հայտնվում է մի տղայի առաջ, ով սիրում է միջատներին իր հեծանիվով ճզմել։ Նա ցանկանում է ճզմել խխունջին, սակայն Թեոն, իր նոր ունակությունների շնորհիվ, կարողանում է խուսափել դրանից։ Փորձելով հասնել Թեոյին՝ տղան բախվում է ցանկապատին։ Այսպիսով, Թեոն բարձրանում է հեծանիվի անիվի վրա և սկսում պտտվել դրանով՝ վախեցնելով տղային։ Պատահաբար նրա հեծանիվը բախվում է բանջարանոցին, և այս միջադեպի պատճառով Թեոն և Չեթը հեռացվում են աշխատանքից։ Չեթը բացատրում է, որ ամբողջ կյանքում եղբոր թիկունքին կանգնած է եղել, իսկ վերջինս նրան առանց աշխատանքի է թողել։ Հետո Չեթին ագռավները տանում են, բայց Թեոյին հաջողվում է նրան փրկել։ նրանց երկուսին բռնում է տակոյի («Dos Bros Tacos») աշխատակիցը՝ Տիտոն, և տանում նրանց խխունջների մրցավազքի։ Այնտեղ արդեն կային այլ խխունջներ։ նրանց թվում էր, թե իրենք գերարագ են, բայց, ինչպես հետո պարզվեց, ամենասովորական խխունջների պես էին շարժվում։ Խխունջների թիմը կազմված է Կրակից (թիմի միակ աղջին խխունջը), Սպիտակ Ստվերից, Մտրակից, Սահունաշարժից և Հետագծից։ Թեոյին տալիս են «Պարտեզի խխունջ» մականունը։ Մրցավազքի ժամանակ նա ավերում է մրցուղին և տեղ հասնում առաջինը։ Դրանից հետո Թեոն ստանում է լավագույն մահճակալը՝ պատրաստված անձեռոցիկի տուփից, և վերմակը՝ տորտիլայի չիփսերից։ Հաջորդ օրը Թիտոն, չստանալով իր ավագ եղբոր՝ Անջելոյի աջակցությունը, «Dos bros tacos» պաստառին ավելացնում է խխունջների վազքի մասին գրություն, քանի որ կարծում էր, որ դա հանրաճանաչություն կբերի իրենց հաստատությանը, բայց գաղափարը ձախողվում է։ Մի օր իրենց հաստատության կողքով անցնում է Գայա Գանյեի բեռնատարը «Ինդի 500» մրցավազքի մասին ցուցանակով։ Թեոն հասկացնում է Թիտոյին, որ ուզում է մասնակցել մրցույթին։ Վերջինս համաձայնում է և Անջելոյին ներկայացնում մտահաղացումը, սակայն մրցավազքին մասնակցելու համար պետք էր 20 հազար դոլար ներդրում կատարել։ Թիտոն և Անջելոն, զուգահեռ նաև Թեոն և Չետը, վիճում են։ Թիտոն փորձում է աջակցություն գտնել հարևան բիզնեսներից, սակայն նրանք նույնպես չեն հավատում իրեն։ Հանկարծ խխունջների թիմը ճանապարհորդական ավտոբուսի է գրավում՝ ծակելով դրա ակը, և այդ կերպ նպաստում է շահույթ ստանալուն։ Թիտոն թիմ է հավաքում, վերցնում գումարն ու հեռանում։ Այս պահին Թեոն արդեն հեղինակություն ունի խխունջների մեջ, ինչը չի կարելի ասել Չետի մասին, ով չի կորցնում իր երազող եղբորը համոզելու հույսը։ Անջելոն իմանում է եղբոր և փողի անհետացման մասին։ Ինդիանապոլիսի ճանապարհին խխունջները առաջարկում են Թեոյի մականունը՝ Տուրբո։ Ինչպես նաև իր պատյանի վրա տեղդրում են թյունինգ ծածկ։ «Ինդի 500» մրցավազքի հայտը ներկայացնելիս սկզբում այն չի ընդունվում և ծաղրանքի առարկա է դառնում, քանի որ վարորդը խխունջ է։ Բայց երբ Տուրբոն ցուցաբերում է 226 մղոն/ժամ արագություն (համեմատած հաղթող Գայ Գանյեի 230-ի հետ), բոլորը մտափոխվում են։ Սա ստիպում է մրցավազքի նախագահին թույլ տալ, որ խխունջը մասնակցի մրցույթին՝ չնայած իր նախնական ցանկությանը։ Սկսվում է երկար սպասված մրցավազքը, սակայն Տուրբոն հենց սկզբից հոգնածություն է զգում, բայց, չնայած դրան, փորձում է առավելագույնը։ Գանյեն չի ցանկանում, որ Տուրբոն իրենից առաջ անցնի, և վերջին շրջանը կատարելիս փորձում է առաջ անցնել Տուրբոյից՝ մեծ վթարի պատճառ դառնալով և վնասելով Տուրբոյի զրահապատ ծածկը։ Երբ Թեոն ուշքի է գալիս, տեսնում է վերջնագիծը։ Սակայն նրան չի հաջողվում արագություն հավաքել, քանի որ պատյանը վնասված էր։ Խխունջները նրան օգնության են հասնում և օգնում տեղ հասնել սովորական խխունջի քայլերով։ Այս ամենը տեսնելով՝ Գանյեն փորձում է վնասված մեքենայով Թեոյին անցնել, բայց նրա մոտ ոչինչ չի ստացվում։ Թեոն վերջնագծին է հասնում՝ թաքնվելով իր պատյանի մեջ, քանի որ Գանյեն փորձում էր նրան ջախջախել։ Վերջնական տեսարանը ցույց է տալիս խխունջների մրցավազքը, որտեղ Թիտոն նոր թյունինգ ծածկ է տալիս Թեոյին, ում պատյանն արդեն վերականգնվել է։ Տիտրերից հետո պահ՝ Թեոն հեռուստացույց է նայում, որտեղ տեսնում է իրեն մրցավազքի արդյունքներում և մի քանի խոսքից հետո որոշում է մի փոքր հանգստանալ։

Դերերում

Դերասան	Դեր
Ռայան Ռեյնոլդս	Թեո (Տուրբո)
Սեմյուել Լ. Ջեքսոն	Մտրակ
Մայա Ռուդոլֆ	Կրակ
Մայքլ Բել	Սպիտակ Ստվեր
Սնուփ Դոգ	Սահունաշարժ
Բեն Շվարց	Հետագիծ
Փոլ Ջամատի	Չեթ
Մայքլ Պենյա	Թիտո
Լուիս Գուսման	Անջելո
Բիլ Հեյդեր	Գայ Գանյե
Քեն Ջոնգ	Քիմ Լու
Միշել Ռոդրիգես	Փազ
Ռիչարդ Ջենքինս	Բոբի

Ստեղծում

Ֆիլմի գաղափարի հեղինակը հենց ինքը՝ ռեժիսոր Դեվիդ Սորենն է։ Իր խոսքերով, DreamWorks Animation կինոստուդիան իր աշխատակացիների համար լավագույն սյուժետի մրցույթ հայտարարեց, որի հաղթողն էլ Սորենը դարձավ։ Իր պատմությունը նա կապում էր «Ֆորսաժ» ֆիլմի հետ։ Ստուդիան գնեց գաղափարը, ու 5 տարի անց, երբ Սորենն իր ընտանիքի հետ տեղափոխվեց նոր տուն, որի բակը լի էր խխունջներով, նա վերադարձավ իր ֆիլմի գաղափարին՝ ստուդիայի կողմից այն ստեղծելու թույլտվություն ստանալով^[10]։

Համակարգչային խաղեր

2013 թվականի հուլիսի 16-ին D3Publisher ստուդիան ստեղծեց Տուրբոյի համակարգչային խաղը՝ Super Stunt Squad-ը։ Խաղը թողարկվեց Wii, Wii U, Nintendo 3DS, Nintendo DS, Xbox 360 և PlayStation 3 հարթակներում։ Xbox 360, PlayStation 3 և Wii U տարբերակների համար խաղեր ստեղծվեցին Monkey Bar Games ստուդիայի կողմից, իսկ 3DS, DS, Wii տարբերակների համար՝ Torus Games-ի կողմից։ Խաղի ընթացքը թույլ է տալիս կատարել մրցարշավային տարբեր հնարքներ՝ խաղալով խխունջների թիմից, որպեսզի ցույց տան իրենց ընդունակություններն ու հաղթահարեն բոլոր խոչընդոտները^[11]։

Խաղի հեռախոսյին տեսակը՝ Turbo Racing League անվանմամբ, թողարկվել է 2013 թվականի մայիսի 22-ին՝ IPhone, IPad և Android սարքավերումների համար։ Խաղի ընթացքը թույլ է տալիս խաղացողներին խաղալ խխունջների հետ ու մրցել մրցավազքում^[12]։

Գրականություն

• фильма «Турбо»
• фильма «Турбо»
• «Turbo»(անգլ.) Big Cartoon DataBase կայքում

Ծանոթագրություններ

1. http://www.bcdb.com/bcdb/cartoon.cgi?film=129171
2. http://nmhh.hu/dokumentum/198182/terjesztett_filmalkotasok_art_filmek_nyilvantartasa.xlsx
3. http://www.boxofficemojo.com/movies/?id=turbo.htm
4. Internet Movie Database — 1990.
5. http://www.sfi.se/sv/svensk-filmdatabas/Item/?itemid=78374&type=MOVIE&iv=Basic
6. https://web.archive.org/web/20150831125201/http://www.wsj.com/articles/SB10001424127887324136204578640490928519894
7. https://web.archive.org/web/20131101000910/http://variety.com/2013/biz/news/diversification-changes-the-way-dreamworks-animation-discusses-earnings-1200775646/
8. Box Office Mojo — 1999.
9. «Турбо (2013)» (անգլերեն). IMDb — Release Info. Արխիվացված օրիգինալից 2013 թ․ հուլիսի 10-ին. Վերցված է 2013 թ․ հուլիսի 5-ին.
10. Mack Rawden (2013 թ․ հուլիսի 18). «Dreamworks Animation 2013 Comic Con Panel Live Blog». CinemaBlend.com (անգլերեն). Արխիվացված օրիգինալից 2013 թ․ հուլիսի 21-ին. Վերցված է 2019 թ․ հոկտեմբերի 1-ին.
11. «D3Publisher is Off to the Races with Fast-Paced Video Game Action in Turbo: Super Stunt Squad». Business Wire (անգլերեն) — Announce. 2013 թ․ փետրվարի 21. Արխիվացված օրիգինալից 2013 թ․ հուլիսի 10-ին. Վերցված է 2013 թ․ հուլիսի 5-ին.
12. «Turbo» (անգլերեն). iTunes. Արխիվացված օրիգինալից 2016 թ․ մարտի 7-ին. Վերցված է 2013 թ․ հուլիսի 5-ին.