Չուլալոնգկորն

Չուլալոնգկորն կամ Ռամա V, ծնված որպես՝ Փհրա Բատ Սոմդետ Փհրա Պորամինթհրա Մահա Չուլալոնգկորն Փհրա Չունլա Չոն Կլաո Չաո Յու Հուա (թայ՝ พระบาทสมเด็จพระปรมินทรมหาจุฬาลงกรณ์ พระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว) (սեպտեմբերի 20, 1853(1853-09-20)^[1][2][3], Մեծ պալատ, Բանգկոկ, Siam - հոկտեմբերի 23, 1910(1910-10-23)^[1][2][3], Amphorn Sathan Residential Hall, Բանգկոկ, Siam), Սիամի միապետը 1868-1910 թվականներին։ Եղել է Չակրի դինաստիայի հինգերորդ ներկայացուցիչը։ Համարվում է Սիամի պատմության մեծագույն թագավորներից մեկը։ Չուլալոնգկորնի անունը կապվում է Սիամի մոդեռնիզացիայի, խոշոր պետական և սոցիալական բարեփոխումների ինչպես նաև Ֆրանսիական Հնդկաչինի և Բրիտանական Կայսրության գաղութարարչական քաղաքականության դեմ մղված պայքարների հետ։ Ռամային հաջողվել է իր երկիրը զերծ պահել գաղութացումից^[4]։ Երկրում կարևոր բարեփոխումներ կատարելու և այն անկախ պահելու շնորհիվ Չուլալոնգկորնին էր շնորհվել Փհր Պիյա Մահարատ (พระปิยมหาราช – մեծն սիրված արքա) տիտղոսը։

Փհրա Բատ Սոմդետ Փհրա Պորամինթհրա Մահա Չուլալոնգկորն Փհրա Չունլա Չոն Կլաո Չաո Յու Հուա พระบาทสมเด็จพระปรมินทรมหาจุฬาลงกรณ์ พระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว
Միապետ
Հոկտեմբերի 1, 1868 - Հոկտեմբերի 23, 1910
Նախորդող	Մանգկուտ (Ռամա IV)
Հաջորդող	Վաջիրավուդ (Ռամա VI)
Մասնագիտություն՝	միապետ, քաղաքական գործիչ, դիվանագետ, սպա, գրող և պետական գործիչ
Դավանանք	բուդդայականություն և Թհերավադա
Ծննդյան օր	Սեպտեմբերի 20, 1853
Ծննդավայր	Մեծ պալատ, Փհրա Նախոն, Սիամ
Վախճանի օր	Հոկտեմբերի 23, 1910 (57 տարեկանում)
Վախճանի վայր	Դուսիտ պալատ, Փհրա Նախոն, Սիամ
Թաղված	Ուոթ Բենչամաբոֆիտ Դուսիտվանարամ և Chakri Maha Prasat Throne Hall
Դինաստիա	Չակրի
Քաղաքացիություն	Siam
Ի ծնե անուն	թաի.՝ จุฬาลงกรณ์ บดินทรเทพยมหามกุฎ บุรุษยรัตนราชรวิวงศ์ วรุตมพงศบริพัตร สิริวัฒนราชกุมาร և անգլ.՝ Chulalongkorn Bodindradeva Mahamongkut Burusayaratana Rajravivongse Varutamabhong Paripatra Sirivatana Rajakumar
Հայր	Մոնգկուտ
Մայր	Դեբսիրինդրա
Ամուսին	Սունանդհա Կումարիրատանա, Չաո Չոմ Մանդա Չում Կրայրոեկ, Սավանգ Վադհանա, Սաովաբհա Փհոնգսրի, Սուխումալա Մարասրի, Դարա Ռասմի, Սաովաբհակ Նարիրատանա, Չաո Չոմ Մանդա Թալաբ, Daksinajar?, Ubolratana Narinaga?, Saisavali Bhiromya?, Khae Phungbun?, Prayuravongse?, Seang Kalayanamitr?, Sud Sukumolchan?, Morakot Phenkul?, Yoi Isarankura?, Uam Bisalayaputra?, Cham Kalayanamitr?, Tabtim Rojanadis?, Chao Chom Manda Bua?, Mod Bunnag?, Chan Sukumolchan?, Sai Sukumolchan?, Ruan Sundarasardula?, Wad Kalayanamitr?, Thipkeson Na Chiengmai?, Nueang Sanidvongs?, On Bunnag?, Chao Chom Manda Phrom?, Wong Netrayana?, Sae Rojanadis?, Kesorn Sanidvongs?, Luan Niyavanonda?, Jiw Kapittha?, Hem Amatayakul?, Khian Kalayanamitr?, Auan Bunnag?, Kimniaw?, Charoui Pramoj?, Chan Saeng-Chuto?, Nuang Bunyarattapan?, Yuan Bunnag?, Yuan Saeng-Chuto?, Lamai Suwannathat?, Sawang Na Nagara?, Sangwan Amatayakul?, Kho Snidvongs?, Chiad Ladavalya?, Pis Bunnag?, Paw Malakul?, Puk Bunnag?, Pum Malakul?, Prakong Amatayakul?, Nom Jotikasthira?, Phoem Sucharitakul?, Phandhasarnurak?, Narivarakanarak?, Tham Bunnag?, Liam Bunnag?, Sadab Ladavalya?, Somburn Manprasert?, Keaw Bunnag?, Sae Bunnag?, Arb Bunnag?, Aiam Bunnag?, Erb Bunnag? և Pan Malakul?
Զավակներ	33 որդի 44 դուստր
Ինքնագիր
Պարգևներ	և

Ծանոթագրություններ

1. Encyclopædia Britannica
2. Բրոքհաուզի հանրագիտարան (գերմ.)
3. Proleksis enciklopedija, Opća i nacionalna enciklopedija (хорв.) — 2009.
4. «Քո բառարանը» (23 նոյեմբերի, 2011). «Chulalongkorn» (ցանց). Կենսագրություն. «Քո բառարանը». Արխիվացված օրիգինալից 2011 թ․ դեկտեմբերի 1-ին. Վերցված է 1 դեկտեմբերի, 2011-ին. ««Երբ Թաիլանդին սպառնում էր արևմտյան գաղութարարությունը, նրա վարած արտաքին քաղաքականությունը զերծ պահեց երկիրը գաղութացումից, իսկ ներքին քաղաքականությունը հիմք հանդիսացավ թագավորության մոդեռնիզացիային։ »»

Արտաքին հղումներ

• Արքա Չուլալոնգկորնի օրը Արխիվացված 2010-11-21 Wayback Machine
• Չուլալոնգկորնի այցը Շվեդիա (տեսանյութ, 1897թ.)
• Նորին մեծություն արքա Չուլալոնգկորն Ռամա V-ի կենսագրությունը Արխիվացված 2016-03-04 Wayback Machine (անգլերեն)

Վիքիպահեստն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Չուլալոնգկորն» հոդվածին։