Միքայել Հրեշտակապետ

Միքայել Հրեշտակապետ (եբրայերեն՝ מיכאל‎, հին հունարեն՝ Αρχάγγελος Μιχαήλ, եբրայերենից թարգմանվում է «Ո՞վ է նման Աստծուն»),

Միքայել Հրեշտակապետ
Ծնունդ	Lua error in Մոդուլ:Wikidata/date at line 430: attempt to concatenate local 'result' (a nil value).
Եկեղեցի	Հայ Առաքելական Եկեղեցի, Կաթոլիկ եկեղեցի, Ուղղափառ եկեղեցիներ
Սրբացված կարգ	սուրբ
Հիշատակության օր	Նոյեմբերի 8, Սեպտեմբերի 29 և Սեպտեմբերի 19

Միքայել հրեշտակապետ (եբրայերեն՝ mixåʔel- «Ով է Աստծուն նման» … Հին Հունական Αρχάγγελος Μιχαήλ)-հրեշտակ։ Հիշատակվում է մի շարք Սուրբ Գրքերում՝ Աստվածաշնչում… Հրեշտակներն արարվել են աշխարհի ստեղծման ամենասկզբում։ Նրանք Աստծո հավատարիմ սպասավորներն են և գտնվում են Նրա մշտնջենական ծառայության մեջ՝ անդադար վայելելով Նրանից ճառագող շնորհն ու երանությունը։ Հրեշտակապետները հիմնականում ամբողջական ազգերի պահապաններ են, իսկ հրեշտակները՝ անհատ մարդկանց։ Յուրաքանչյուր մարդ ունի իր պահապան հրեշտակը, որն անտեսանելիորեն, անդադար հուշում է նրան բարի խորհուրդներ, պատսպարում դևերի հարձակումից, հեռու պահում փորձություններից և պահպանում աղետներից։ Եկեղեցին անբաժան է հրեշտակներից. Նրանք երկնքում սրբերի հետ անդադար աղոթում և օժանդակում են մեզ։ Ուստի Եկեղեցում հաստատված են նաև հրեշտակներին նվիրված տոներ, որոնցում հիշատակվում են նրանց առնչվող իրադարձությունները, և հայցվում է նրանց բարեխոսությունը։ Սուրբ Գրքից իրենց անուններով մեզ հայտնի են մի քանի հրեշտակապետեր, ինչպիսիք են Գաբրիելը և Միքայելը։ Միքայել հրեշտակապետը Սուրբ Գրքից մեզ հայտնի է իբրև Իսրայելի ժողովրդի իշխան, որ մարտնչում էր նրա թշնամիների դեմ։ Որպես երկնային զորքերի հրամանատար՝ նա, ինչպես հին ուխտում՝ Իսրայելի, այնպես էլ նորում Քրիստոսի Եկեղեցու հետ, անտեսանելի կերպով մարտնչում է սատանայի դեմ։ Հովհաննես Ավետարանչի Հայտնության գրքում նկարագրված է նրա պատերազմը երկնքում և հաղթանակը վիշապի՝ սատանայի, և նրա չար զորակիցների նկատմամաբ։ Միքայել հրեշտակապետին Եկեղեցին պատվում է հնագույն ժամանակներից ի վեր։ Նրա հիշատակը տոնվում է Գաբրիել հրեշտակապետի և բոլոր մյուս հրեշտակների հետ մեկտեղ։

Հիշատակությունն Աստվածաշնչում

Հին Կտակարան

Հին Կտակարանում Միքայել Հրեշտակապետը հիշատակվում է միայն Դանիելի մարգարեության գրքի հետևյալ հատվածներում.

Պարսից թագավորության մի իշխան հակառակվում էր ինձ քսանմեկ օր, և ահա Միքայելը՝ ավագ իշխաններից մեկը, եկավ օգնելու ինձ. թողեցի նրան այնտեղ պարսից թագավորության իշխանի հետ։ - Դանիել, 11, 13[1]

Բայց ես կհայտնեմ քեզ, թե ինչ է գրված ճշմարիտ գրքերում. և նրանց դեմ ոչ մի այլ օգնական չունեմ, բացի ձեր Միքայել իշխանից։ - Դանիել, 11, 21[1]

Այն ժամանակ պիտի ելնի Միքայել մեծ իշխանը, որ քո ժողովրդի որդիների գլխավորն է։ Պիտի լինի նեղության ժամանակ, նեղություն, որպիսին չի եղել այն օրից, երբ ժողովուրդն առաջացավ երկրի վրա։ Եվ այն ժամանակ պիտի փրկվի քո ժողովուրդը, ինչպես որ այս բոլորի մասին գրված է գրքերում։ - Դանիել, 13, 1[1]

Նոր Կտակարան

Նոր Կտակարանում Միքայել Հրեշտակապետը հիշատակվում է երկու անգամ։ Հուդայի ընդհանրական թղթում պատմվում է Միքայել Հրեշտակապետի և Սատանայի վեճը Մովսեսի մարմնի վերաբերյալ.

Երբ Միքայել հրեշտակապետը, բանսարկու Սատանայի հետ, Մովսեսի մարմնի մասին վիճելիս, չհամարձակվեց հայհոյալից խոսքերով դատապարտել նրան, այլ ասաց. «Թող Տերը քեզ սաստի»։ - Հուդա առաքյալի թուղթը, 1, 9[2]

Հովհաննես առաքյալի Հայտնության գրքում խորհրդաբանորեն ներկայացվում է Վերջին դատաստանի ժամանակ տեղի ունենալիք Միքայել հրեշտակապետի և այլ երկնային ուժերի պայքարն ու հաղթանակը Սատանայի և նրա աջակիցների դեմ.

Եվ երկնքում պատերազմ եղավ։ Միքայելը և իր հրեշտակները կռվում էին վիշապի դեմ. վիշապը կռվում էր իր զորքերով, բայց նրանք չկարողացան դիմադրել. և երկնքում նրանց համար տեղ չգտնվեց։ Եվ ընկավ մեծ վիշապը՝ առաջին օձը, որ կոչվում է Բեեղզեբուղ և Սատանա և որ մոլորեցրեց ամբողջ աշխարհը. և նրա հետ ընկան նաև նրա հրեշտակները։ - Հայտնություն, 12, 7-9[3]

Գրականություն

• Brigitte Groneberg: Die Götter des Zweistromlandes. Artemis und Winkler, Düsseldorf und Zürich 2004, ISBN 3-7608-2306-8, S. 118–129.
• Erich Weidinger: Die Apokryphen. Verborgene Bücher der Bibel. Augsburg, o.A., S. 311.
• Gerhard Bellinger: Knaurs Lexikon der Mythologie. Genehmigte Lizenzausgabe. Augsburg 2000, S. 11, 38, 157, 197, 207, 327, 346, 420, 465, 485–487.
• Heinrich Krauss: Kleines Lexikon der Engel. Von Ariel bis Zebaoth. Originalausgabe. München 2001, S. 73f., 119–121.
• Johann Siegen: Der Erzengel Michael. Christiana Verlag, 1996, ISBN 3-7171-0609-0.
• Manfred Müller: „St. Michael – der Deutschen Schutzpatron?“ Zur Verehrung des Erzengels in Geschichte und Gegenwart. 2. Auflage. Bernhardus-Verlag, Langwaden 2005, ISBN 3-934551-89-0.
• Peter Jezler (Hrsg.)։ Himmel Hölle Fegefeuer. Das Jenseits im Mittelalter. Ausstellungskatalog. Zürich 1994.
• Wilhelm Lueken: Michael. Eine Darstellung und Vergleichung der jüdischen und der morgenländisch-christlichen Tradition vom Erzengel Michael. Göttingen 1898.
• Culte et pèlerinages à Saint-Michel en occident. Les trois monts dédiés à l'archange. Sous la direction de Pierre Bouet (et al.). = Collection de l'École française de Rome, vol. 316. Rome: École française de Rome, 2003, ISBN 2-7283-0670-2.
• Michael Mach: Art. Michael. In: K. van der Toorn; B. Becking; Pieter W. van der Horst (Hrsg.)։ Dictionary of Deities and Demons in the Bible. Leiden, Boston, Köln, ²1999, 569–572.
• Michael Wolffsohn: Michael biographisch. Wurzel und Karriere eines Namens. Aufsatz in der Zeitschrift der Akademie zur Debatte, Katholische Akademie in Bayern, 6/2007.
• Wolfgang Urban|Wolfgang Urban (Konservator)։ Der Erzengel Michael in Glaube und Geschichte. Sadifa-Media, Kehl am Rhein 2010, ISBN 978-3-88786-419-4.

Ծանոթագրություններ

1. Աստուածաշունչ մատեան Հին եւ Նոր Կտակարանների, Ս. Էջմիածին, 1994։
2. Աստուածաշունչ մատեան Հին եւ Նոր Կտակարանների, Ս. Էջմիածին, 1994։
3. Աստուածաշունչ մատեան Հին եւ Նոր Կտակարանների, Ս. Էջմիածին, 1994։

Վիքիպահեստն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Միքայել Հրեշտակապետ» հոդվածին։