Բոգան (գետ)

Բոգան (անգլ.՝ Bogan River), չցամաքող գետ Ավստրալիայի Նոր Հարավային Ուելս նահանգում։

Բոգան
Բնութագիր
Երկարություն	617
Ավազանի մակերես	18 000 կմ²
Ջրի ծախս	8.1
Ջրահոսք
Բարձրություն	305 մ
Գետաբերանի տեղակայում	Դառլինգ
Կոորդինատներ	33°00′30″ հվ. լ. 148°02′00″ ավ. ե.HGЯOL
Տեղակայում
Հոսող հոսքեր	Little Bogan River?
Երկիր	Ավստրալիա
Երկրամաս	Նոր Հարավային Ուելս[1]
Ջրահավաք	Murray–Darling basin?

Աշխարհագրական դիրք

Բոգանը կազմում է Մուրեյ-Դարլինգ ջրային ավազանի մի մասը։ Գետը սկիզբ է առնում Պարքս քաղաքից։ Ընդհանուր հոսանքի ուղղությունը հարավ-հարավ-արևելքից հյուսիս-հյուսիս-արևմուտք է։ Բուրկ քաղաքի մոտ Լիթլ Բոգան գետի միաձուլումից ձևավորվում է Դառլինգ գետի սկիզբը։ Բոգանը ընդունում է շուրջ քսան գետակներ^[2]։ Ի տարբերություն տարածաշրջանի շատ այլ գետերի Բոգանն ունի փոքր թեքություն, դանդաղահոս է և ոռոգման համար չի օգտագործվում։ Գետը հատում է Քամիլարոյ մայրուղին^[3]։

Գետի վրա գտնվող բնակավայրեր

• Փիք Հիլ
• Թոթենհեմ
• Նինգան^[4]

Պատմություն

Բոգան բառը ստուգաբանվում է երկու տարբերակով։ Ըստ առաջին տարբերակի՝ ծագում է տեղաբնիկների լեզվից և թարգմանաբար նշանակում է «տեղաբնիկների ցեղի հայտնի առաջնորդի ծննդավայրը»։ Ըստ երկրորդ տարբերակի՝ անվանումն ունի գոյդելական ծագում (Ավստրալիայի առաջին վերաբնակիչներից շատերն իռլանդացիներ և շոտլանդացիներ էին) և նշանակում է «ճախին»^[5]։ 1817 թվականին եվրոպացիներն առաջին անգամ հայտնաբերել են գետը։ 1828-1829 թվականներին Չարլզ Սթըրթն իր ճանապարհորդության ժամանակ գետն անվանակոչել է Նյու Յիըր Քրիք, այսինքն՝ «Ամանորյան առու», քանի որ նա այն հատել է 1829 թվականի հունվարի 1-ին։ 1835 թվականին գետի հետազոտությունը շարունակել է ճանապարհորդ Թոմաս Միթչելը, ով գետին տվեց Բոգան անվանումը։ Գիտարշավի ժամանակ խմբից հետ մնաց և տեղի բնակիչների կողմից սպանվեց բուսաբան Ռիչարդ Քանինգհեմը։ 1928 թվականին գետի վրա տեղի է ունեցել ուժեղ ջրհեղեղ։ Հաջորդ ջրհեղեղը եղել է 1990 թվականի ապրիլին, երբ տարհանվել է մոտ 2.300 մարդ։ Այդ բնական աղետը պատճառել է 47 միլիոն դոլարի վնաս։ Վնասել է Գլխավոր արևմտյան երկաթիծը։

Ծանոթագրություններ

1. GEOnet Names Server — 2018.
2. Карта реки Боган (անգլ.) на сайте bonzle.com
3. Bogan River Bridge Replacement HW29 (անգլ.) на сайте tenders.nsw.gov.au
4. Водосборный бассейн рек Маккуори и Боган (անգլ.) на сайте environment.nsw.gov.au
5. Река Боган Արխիվացված 2016-03-04 Wayback Machine (անգլ.) на сайте gnb.nsw.gov.au

Արտաքին հղումներ

• Реки Маккуори—Боган (անգլ.) на сайте environment.nsw.gov.au
• Г. Л. Мьюр, У. Д. Джонсон. Chemistry of the Bogan River, New South Wales, with Special Reference to the Sources of Dissolved Material (անգլ.) Журнал Australian Journal of Marine and Freshwater Research № 29 (4) за 1978 год, стр. 399—407

Վիքիպահեստն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Բոգան (գետ)» հոդվածին։