From Wikipedia, the free encyclopedia
UnionPay (չինարեն՝ 银联), հայտնի է որպես China UnionPay (չինարեն՝ 中国银联) կամ իր հապավումով՝ CUP կամ UPI միջազգային մակարդակով, չինական պետական ֆինանսական ծառայությունների կորպորացիա, որի կենտրոնակայանը գտնվում է Շանհայում, Չինաստան։ Այն տրամադրում է բանկային քարտերի ծառայություններ և ղեկավարում հիմնական քարտային սխեման մայրցամաքային Չինաստանում։ 2002 թվականի մարտի 26-ին հիմնադրված China UnionPay-ը Չինաստանի բանկային քարտերի արդյունաբերության ասոցիացիա է, որը գործում է Չինաստանի Ժողովրդական բանկի (PBOC, Չինաստանի կենտրոնական բանկ) հաստատման ներքո[1]։ Այն նաև էլեկտրոնային դրամական փոխանցում է վաճառքի կետում (EFTPOS) և միակ միջբանկային ցանցը Չինաստանում, որը կապում է բոլոր բանկերի բոլոր ավտոմատ գանձապահ մեքենաները (բանկոմատները) ամբողջ երկրում։ UnionPay քարտերը կարող են օգտագործվել աշխարհի 181 երկրներում և տարածաշրջաններում[2]։
2015 թվականին UnionPay-ն առաջ է անցել Visa-ից և Mastercard-ից հաճախորդների կողմից կատարված վճարումների ընդհանուր արժեքով և դարձել աշխարհում քարտերով վճարումների մշակման խոշորագույն կազմակերպությունը (դեբետային և կրեդիտ քարտերը միասին վերցրած)՝ գերազանցելով երկուսին[3]։ Սակայն այս վճարումների ծավալի միայն 0,5%-ն է եղել Չինաստանից դուրս։
UnionPay-ն առաջարկում է բջջային և առցանց վճարումների ծառայություններ[3]։
Չինաստանի Ժողովրդական բանկի (PBOC) հաստատմամբ՝ China UnionPay-ը գործարկվել է 2002 թվականի մարտի 26-ին Շանհայում։ Բանկի կառավարիչ Դայ Սյանգլոնը, Չինաստանի արդյունաբերական և առևտրային բանկը, Չինաստանի գյուղատնտեսական բանկը, Չինաստանի բանկը և Չինաստանի շինարարական բանկը հանդիսացել են նրա առաջին անդամները[3]։ Այնուամենայնիվ, չինական բանկային քարտերի միասնական ցանցի հայեցակարգը սկիզբ է առել 1993 թվականից, երբ ձևավորվել է «Ոսկե քարտի նախագիծը», որը պաշտպանում էր այն ժամանակվա Չինաստանի առաջնորդ Ցզյան Զեմինը։ UnionPay-ը համարվում է նրա ժառանգությունը, չնայած Չինաստանի տարբեր վարկային քարտերի և միջբանկային ցանցերի միավորման փորձերը տեղի են ունեցել 1990-ական թվականներից[3]։
2014 թվականին հաղորդվեց, որ UnionPay-ը նպաստում էր Չինաստանից կապիտալի արտահոսքին Մակաոյում խանութների վատ կարգավորվող գործառնությունների միջոցով[4]։ Նույն տարում CUP քարտով միջբանկային գործարքների ընդհանուր ծավալը գերազանցել է 41,1 տրիլիոն յուանը[5]։
Սի Ցզինպինի հակակոռուպցիոն արշավի շրջանակներում կենտրոնական կառավարության պաշտոնյաները հանդիպել են Մակաոյի տեղական պաշտոնյաների հետ և 2014 թվականի դեկտեմբերին համաձայնություն ձեռք բերել, որը թույլ է տալիս տնտեսական հանցագործությունների դեմ պայքարի կենտրոնական բյուրոյին իրական ժամանակում մուտք ունենալ Մակաոյի բոլոր գործարքներին, որոնք ներառում են UnionPay քարտեր[6]։
2005 թվականին UnionPay-ը պայմանագրեր է կնքել այլ վճարային ցանցերի հետ՝ ամբողջ աշխարհում ճանաչումը մեծացնելու համար։ Որոշ հիմնական օրինակներ ներառում են․
2016-ին UnionPay-ը հայտարարեց, որ ավելի քան 2,2 միլիոն վաճառողներ 39 եվրոպական երկրներում և տարածաշրջաններում ընդունել են UnionPay-ը՝ զբաղեցնելով բանկային քարտերով վճարումները աջակցող բոլոր առևտրականների 50%-ը[7][8]։ Բոլոր ոլորտների առևտրականները կարող են ինտեգրվել UnionPay-ին և վճարումներ ընդունել իրենց հաճախորդներից առցանց տարբերակով կամ խանութում։ UnionPay-ն ընդունվում է խոշոր հանրախանութներում, ավիաընկերություններում, անմաքս խանութներում և նորաձևության խանութներում, հյուրանոցներում, ռեստորաններում, պատմամշակութային վայրերում և զվարճանքի հաստատություններում, ինչպիսիք են Լյուվր թանգարանի, Վերսալի, Օրսեի, Պիկասոյի և Ստրասբուրգի գրախանութները և նվերների խանութները։ UnionPay-ն ընդունվում է նաև բիզնես դպրոցներում և համալսարաններում, որպեսզի ասիացի ուսանողներին թույլ տա մեծ գումարներ վճարել իրենց ուսման համար[9]։
Բարձր ռիսկային համարվող կամ կառավարության կողմից արգելված որոշ ոլորտների առևտրականները չեն կարող բացել UnionPay հաշիվ։
Եվրոպայում UnionPay-ի ընդունումը պահանջում է երրորդ կողմի բանկային ծառայություն[10]։ UnionPay-ը փորձում է զգալիորեն բազմապատկել իր գործընկերությունները՝ ընդլայնելու UnionPay-ի ընդունման շրջանակը Եվրոպայում։
Եվրոպացի վաճառականը կարող է բացել UnionPay հաշիվ և սկսել վճարումներ ընդունել վճարային դարպասների միջոցով, որոնք լիցենզավորված են վաճառողի երկրում։ Եվրոգոտու երկրներում լիցենզավորված վճարային դարպասներն են․
UnionPay-ի որոշ վարկային քարտեր կապված են նաև American Express-ի (AmEx), MasterCard-ի կամ Visa-ի հետ, և դրանք կարող են օգտագործվել արտերկրում որպես American Express, MasterCard կամ Visa վարկային քարտեր։ UnionPay դեբետային քարտերը, սակայն, կարող են օգտագործվել միայն UnionPay ցանցում և այլ ցանցերում, որոնք պայմանագրեր են կնքել UnionPay-ի հետ։ 2006 թվականից ի վեր China UnionPay քարտերը կարող են օգտագործվել Չինաստանից դուրս ավելի քան 100 երկրներում[3]։
2005 թվականի մայիսին Discover Network-ը հայտարարեց դաշինք China UnionPay Network-ի հետ։ Երկու ընկերությունները ստորագրել են երկարաժամկետ պայմանագիր, որը թույլ է տալիս Discover Network ապրանքանիշի քարտերի ընդունումը UnionPay բանկոմատներում և Չինաստանի վաճառքի կետերում և China UnionPay քարտերի ընդունումը PULSE ցանցում ԱՄՆ-ում[3] Նոյեմբերի 1-ի դրությամբ։ 2007 թվականին China UnionPay քարտերը կարող են ընդունվել այնտեղ, որտեղ Discover ցանցային քարտերն ընդունվում են, օրինակ՝ Միացյալ Նահանգներում, Կանադայում, Մեքսիկայում, Կենտրոնական Ամերիկայում և Կարիբյան ավազանում[3]։ 2013 թվականի սկզբի դրությամբ խաչաձև ընդունման համաձայնագիրը ընդլայնվել է՝ աջակցելու էլեկտրոնային առևտրին կամ քարտից չներկայացված գործարքներին։ 2010 թվականի մարտին PayPal-ը հայտարարեց Չինաստանի UnionPay-ի հետ համագործակցության մասին՝ հնարավորություն տալով PayPal-ի օգտագործումը UnionPay-ի անդամ քարտերով[11]։ 2015-ին Չինաստանի արտարժույթի պետական վարչությունը (SAFE) սահմանեց 100,000 ¥ տարեկան սահմանաչափ Չինաստանի բանկերի կողմից թողարկված UnionPay հաշիվներից արտերկրում կանխիկացման համար[3]։ 2017 թվականի նոյեմբերին Azoya-ն միավորվեց UnionPay-ի հետ՝ Չինաստանում սպառողներին հնարավորություն ընձեռելու շահույթ ստանալ «Սև ուրբաթ» առցանց գնումների փառատոնից՝ միջսահմանային մարքեթինգային հարթակի միջոցով[3]։
2022 թվականի մարտի 6-ին Sberbank-ը, Alfa Bank-ը և Tinkoff Bank-ը հայտնել են, որ մի քանի ռուսական բանկեր կանցնեն UnionPay-ի այն բանից հետո, երբ Visa-ն և Mastercard-ը հայտարարեցին, որ կդադարեցնեն իրենց գործունեությունը Ռուսաստանում ՝ Ռուսաստանի կողմից Ուկրաինա ներխուժելու պատճառով[12]։ Ռուսական բանկերը մտադիր են UnionPay համակարգը կապել ռուսական Mir ցանցի հետ[3]։
Հաղորդվում է, որ 2022 թվականի ապրիլի 20-ին UnionPay-ը դադարեցրել է համագործակցությունը ռուսական խոշոր բանկերի հետ, այդ թվում՝ Սբերբանկի։ Ռուսական RBC լրատվամիջոցը հայտարարել է, որ իրենք դա արել են երկրորդական պատժամիջոցների վախից[13]։
2022 թվականի օգոստոսին հաղորդվեց, որ Ֆինլանդիայի ռուս այցելուները շրջանցում են բանկային սահմանափակումները՝ ֆիննական կանխիկացման մեքենաներից եվրո հանելով UnionPay քարտերով[3]։
UnionPay-ը չինական այս բանկերի առաջնային ցանցն է.
UnionPay-ի հետ կապված այլ կազմակերպությունները ներառում են մունիցիպալ առևտրային բանկերը, ինչպես նաև գյուղական վարկային կոոպերատիվները։ Ընդհանուր առմամբ, կան 165 ֆինանսական հաստատություններ, որոնք թողարկում են UnionPay քարտեր։
UnionPay-ը համագործակցում էր JETCO-ի հետ Հոնկոնգում և Մակաոյում մինչև 2006 թվականի հունվարի 1-ը։ 2013 թվականի հունվարի դրությամբ Bank of East Asia-ն և Citibank-ը միակ բանկերն էին, որոնք թույլատրված էին ինքնուրույն թողարկել UnionPay վարկային քարտեր Հոնկոնգում և մայրցամաքում։ HSBC-ն և նրա դուստր Hang Seng Bank-ը ինքնուրույն թողարկում են UnionPay վարկային քարտեր Հոնկոնգում, մինչ նրանք քարտեր են թողարկում մայրցամաքում տեղական բանկերի հետ համագործակցությամբ, ինչպես նշվեց վերևում։ Deutsche Bank-ն ունի միայն համատեղ թողարկված քարտեր, առանց անկախ թողարկված UnionPay վարկային քարտերի։
Հետևյալ տասնմեկ արտասահմանյան բանկերն իրավունք ունեն թողարկել UnionPay դեբետային քարտեր Չինաստանում.
UnionPay այլ երկրներում.
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.