Ֆրանսուազ Արդի

Ֆրանսուազ Մադլեն Արդի (ֆր.՝ Françoise Madeleine Hardy [fʁɑ̃swaz aʁˈdi], հունվարի 17, 1944(1944-01-17)^[2][3][1], Փարիզի 9-րդ շրջան, Փարիզ, Ֆրանսիա^[1] - հունիսի 11, 2024(2024-06-11)^[4][1], Նյոյի սյուր Սեն^[5][1]), ֆրանսիացի երգչուհի, դերասանուհի և աստղագուշակ։ Արդին նորաձևության և երաժշտության ոլորտում նշանակալի դեմք էր, հատկապես՝ ֆրանսախոս երկրներում^[7][8]։

Ֆրանսուազ Արդի
Բնօրինակ անուն	ֆր.՝ Françoise Hardy
Ի ծնե անուն	ֆր.՝ Françoise Madeleine Hardy[1]
Ծնվել է	հունվարի 17, 1944(1944-01-17)[2][3][1] Փարիզի 9-րդ շրջան, Փարիզ, Ֆրանսիա[1]
Երկիր	Ֆրանսիա
Մահացել է	հունիսի 11, 2024(2024-06-11)[4][1] (80 տարեկան) Նյոյի սյուր Սեն[5][1]
Գերեզման	Q110364195?[6]
Ժանրեր	ֆրանսիական փոփ երաժշտություն, variety?, շանսոն, բալլադ, բոսա նովա, Թվիստ և slow?
Մասնագիտություն	աստղագուշակ, երգչուհի, երգերի հեղինակ, գրող և դերասանուհի
Գործիքներ	վոկալ
Լեյբլ	Disques Vogue, Philips Records, Pathé Records և Virgin Records
Կրթություն	Փարիզի արվեստների ֆակուլտետ
Ամուսին	Jacques Dutronc?
Պարգևներ	Վիկտուար դե լյա մյուզիք տարվա լավագույն կին կատարողին
Կայք	francoise-hardy.com
Ստորագրություն
Françoise Hardy Վիքիպահեստում

Կենսագրություն

Նրա մայրն աշխատում էր որպես հաշվապահի օգնական, իսկ հայրը`գործարանի ղեկավարը, որը արտադրում է հաշվիչ մեքենաներ։ Ֆրանսուազը և նրա կրտսեր քույրը՝ Միշելը (տասնութ ամիս փոքր), մեծացրել էին իրենց մայրը միայնակ, քանի որ նրանց հայրն արդեն ամուսնացած էր և իր երկու դստրերին գաղտնի էր պահում հիմնական ընտանիքից, նա քիչ ֆինանսական օգնություն էր ցուցաբերում և հազվադեպ էր այցելում նրանց։ Աղջիկը մեծացել է Փարիզի 9-րդ զանգվածում, որտեղ գտնվում էր մոր բնակարանը, Դ'Օմալ փողոցում։ Ֆրանսուիզան ստացավ իր դաստիարակությունը խիստ կրոնական քոլեջում աղջիկների համար Լա Բրույերում, որտեղ նրան ուղարկեցին հոր հոր պնդմամբ։ Ֆրանսուիզան մեծացավ չափազանց աշխատասեր, բարեպաշտ և ամաչկոտ ուսանող։ Երիտասարդ սենտիմենտալ աղջկա վրա մեծ ազդեցություն ունեցավ այն երաժշտությունը, որը նա լսում էր ռադիոյով. Ֆրանսիական շանսոն և ամերիկյան ռոք-ռոլ (Շարլզ Տրենեթ, Փոլ Անկա, The Everly Brothers, Քլիֆ Ռիչարդ, Քոնի Ֆրանցիս)։ Ըստ իր մոր, հայրը Ֆրանսուազին կիթառ է նվիրել՝ 1961 թվականի հունիսին ավարտական քննությունները հանձնելու համար։ Դրանից առաջ Ֆրանսուազը փորձեց ստեղծագործել երգեր իր և երաժշտական միջավայրի հետ կապված մասնագիտության որոնման մեջ, աղջիկը մտավ մասնավոր երաժշտական դպրոց Petit Conservatoire: Իր մոր պնդմամբ՝ միևնույն ժամանակ նա այցելել է կոնսերվատորիա, Ֆրանսուան ընդունվել է Փարիզի համալսարան քաղաքագիտության ֆակուլտետում (հետագայում տեղափոխվել է բանասիրության ֆակուլտետ)։ Ֆրանսուազի՝ համալսարանում ուսումնառության առաջին կուրսից հետո նա եկել է ձայնագրման ընկերությանը՝  France Soir թերթում գովազդի միջոցով երիտասարդ երգիչներին լսելու և անցել ընտրությունը։ 1961-ի նոյեմբերին Vogue-ն առաջարկել է նրան պայմանագիր կնքել իր դեբյուտային սինգլի վրա, որը վաճառվել է երկու միլիոն օրինակով։

1963 թվականին ներկայացրել է Մոնակոն երգի մրցույթում` Եվրատեսիլում, L’amour s’en vaբ երգով և զբաղեցրել է հինգերորդ տեղը։ Նույն թվականին արժանացել է Շառլ Կրոյի Ակադեմիայի և ֆրանսիական հեռուստատեսության մրցանակներին։ Բացի մայրենի լեզվից, երգեր է կատարել անգլերեն, իսպաներեն, իտալերեն և գերմաներեն լեզուներով։

Երկար ժամանակ եղել է «Պակո Ռաբան»,«Իվ Սեն Լորեն», «Կուրեժ» նորաձևության տների «դեմքը» և եղել է 1960-ական թվականների գեղեցկության գլխավոր չափանիշներից մեկը։ «Մեծ մրցանակ» ֆիլմում հաջող դերակատարումից հետո պայմանագիր է կնքել ձայնագրման Warner Bros. ընկերության հետ

1974 թվականին հայտնի աստղաբան ժան Պիեռ Նիկոլան առաջարկել է նրան աշխատել իր հետ միասին, և նա դառնում է փորձագետ-աստղագետ, «Ռադիո Մոնտե Կառլո»-ում 8 տարվա ընթացքում աստղաբանական թեմաներով հաղորդումներ տալով։ 1981 թվականին նա ամուսնացավ իր վաղեմի զուգընկերոջ՝ Ժակ Դուտրոնի հետ, նրանց որդին, Տոմա Դյուտրոն (ծնվ. 1973թ.-ին), գնաց ծնողների հետքերով և դարձավ երաժիշտ։

1988 թվականին հայտարարել է, որ դադարեցնում է երգչուհու կարիերան, սակայն հինգ տարի անց նորից սկսել է աշխատել՝ ձայնագրելով Le Danger ալբոմը, որը թողարկվել է 1996 թվականին։

2000-2012 թվականներին ձայնագրել է հինգ մենակատար ալբոմ, դրանց թվում, 2006 թվականի դուետների ալբոմը, ֆրանսիացի հայտնի կատարողների հետ։

2006 թվականին նա պարգևատրվել է ֆրանսիական շանսոնի մեծ մեդալով, որը հիմնադրվել է Ֆրանսիական ակադեմիայի կողմից։

2008 թվականին հրատարակել է «Le Désespoir des singes... et autres bagatelles» ինքնակենսագրությունը։ «L' Amour fou» ալբոմի և համանուն վեպի թողարկումից հետո 2012-ին հայտարարել է իր երգարվեստն ավարտելու մասին։ Այնուհետև, երեք տարվա լռությունից հետո, Ֆրանսուազը կրկին հայտնվեց հանրության առջև, ներկայացնելով «Avis non autorisés» գիրքը, որտեղ նա գրում է ծերության, հիվանդությունների, իր մարմնի փոփոխությունների, բժիշկների և շառլատանների, քաղաքական գործիչների, աստղագուշակության և բարեկամության մասին։ Գիրքը վաճառվել է ավելի քան 62000 օրինակով^[9]։

Ֆրանսուազը 2004 թվականից պայքարում էր լիմֆոմայի դեմ, 2015-ի գարնանը նա ստիպված էր ընդհատել իր նոր գրքի պրոմոն հիվանդության սրման պատճառով, նա երկու շաբաթ անցկացրեց կոմայի մեջ և երկարատև բուժումից և վերականգնումից հետո վերադարձավ տուն^[10][11]։

Մահացել է 2024 թվականի հունիսի 11-ին^[12]։

Առավել հայտնի երգեր

• «Tous les garçons et les filles» (1962)
• «J’suis d’accord» (1962)
• «Le Temps de l’amour» (1962)
• «Le Premier Bonheur du jour» (1963)
• «L’amour s’en va» (1963)
• «Only friends / Ton meilleur ami» (1964)
• «Mon amie la rose» (1964, «Моя подруга роза»)
• «L’Amitié» (1965)
• «Voilà» (1967)
• «Comment te dire adieu?» (1968, խոսքերի հեղինակ` Սերժ Հենսբուր
• «Message personnel» (1973)
• «J'écoute de la musique saoûle» (1978)

Սկավառակագրություն

• Tous les garçons et les filles (1962)
• Le Premier Bonheur du jour (1963)
• Mon amie la rose (1964)
• In Deutschland (1965)
• L’Amitié (1965)
• Françoise Hardy Sings in English (1966)
• La maison où j’ai grandi (1966)
• Ma jeunesse fout le camp (1967)
• Comment te dire adieu ? (1968)
• En Anglais (1969)
• One-Nine-Seven-Zero (1969)
• Alone (1970)
• Träume (1970)
• Françoise (1970)
• Soleil (1970)
• La Question (1971)
• Et si je m’en vais avant toi (1972)
• If You Listen (1972)
• Message Personnel (1973)
• Entr’acte (1974)
• Star (1977)
• Musique saoûle (1978)
• Gin Tonic (1980)
• À Suivre… (1981)
• Quelqu’un qui s’en va (1982)
• Décalages (1988)
• Le Danger (1996)
• Clair-obscur (2000)
• Tant de belles choses (2004)
• (Parenthèses…) (2006)
• La Pluie sans parapluie (2010)
• L’Amour fou (2012)
• Personne d’autre (2018)

Ֆիլմագրություն

• 1963 - Ամրոց Շվեցարիայում / Château en Suède
• 1965 - Ի՞նչ նորություն կա, կատվիկ / What’s New Pussycat?
• 1965 - Une Balle au Cœur
• 1966 - Մեծ մրցանակ / Grand Prix
• 1966 - Տղամարդու-կանացի / Masculin féminin
• 1966 - Գնդակը սրտում / Une balle au cœur
• 1968 - Մոնտե-Կարլո. դա Վարդն է / Monte Carlo: C'est La Rose
• 1972 - Աղավնիներ / Les Colombes
• 1976 - Եթե պետք լինի սկսել սկզբից / Si c'était à refaire

Վավերագրական ֆիլմեր

• 2013 - Անբաժան Արդի և Դյուտրոն / Hardy - Dutronc, les inséparables (ռեժիսոր` Գիյոմ Ֆլյորե / Guillaume Fleuret, Ժան-Բատիստ Արնո / Jean-Baptiste Arnaud)

Ծանոթագրություններ

1. Fichier des personnes décédées mirror
2. Internet Movie Database — 1990.
3. Encyclopædia Universalis (ֆր.) — Encyclopædia Britannica, 1968.
4. Françoise Hardy, icône de la culture pop, est morte — 2024.
5. Չեխիայի ազգային գրադարանի կատալոգ
6. https://www.parismatch.com/people/les-cendres-de-francoise-hardy-reposeront-monticello-238805
7. «Françoise Hardy», in Unknown legends of rock 'n' roll: psychedelic unknowns, mad geniuses, punk pioneers, lo-fi mavericks & more, Richie Unterberger, Hal Leonard Corporation, 1998, ISBN 0-87930-534-7 p. 177 ff
8. Belle and Sebastian: Just a Modern Rock Story, Paul Whitelaw, Macmillan, 2005, ISBN 0-312-34137-7 p. 64
9. lefigaro.fr. «Le brûlot de Françoise Hardy entre dans les meilleures ventes». Le Figaro. Վերցված է 2016 թ․ փետրվարի 10-ին.
10. «Françoise Hardy, fatiguée mais souriante : Une "miraculée" devant la caméra». www.purepeople.com. Վերցված է 2016 թ․ փետրվարի 10-ին.
11. «Françoise Hardy, hospitalisée : Après le "cauchemar", l'artiste toujours soignée». www.purepeople.com. Վերցված է 2016 թ․ փետրվարի 10-ին.
12. «Françoise Hardy, icône de la culture pop, est morte». Le Monde.fr (ֆրանսերեն). 2024 թ․ հունիսի 11. Վերցված է 2024 թ․ հունիսի 12-ին.

Արտաքին հղումներ

• website(չաշխատող հղում) (Ֆրանսերեն)
• Biography of Françoise Hardy (չաշխատող հղում) , from Radio France Internationale
• Innocence in Amber: Wes Anderson’s Moonrise Kingdom на Gawker.com (2012-05-26)
• Ֆրանսուա Արդի(Françoise Hardy) — Կենսագրություն և հետաքրքիր փաստեր Արխիվացված 2016-03-08 Wayback Machine

Վիքիպահեստն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Ֆրանսուազ Արդի» հոդվածին։