Ֆրանկֆուրտյան հաշտության պայմանագիր

Ֆրանկֆուրտյան հաշտության պայմանագիր (գերմ.՝ Friede von Frankfurt, ֆր.՝ Le traité de Francfort, 1871, մայիսի 10, Մայնի Ֆրանկֆուրտ, Գերմանիա), հաշտության պայմանագիր, որը կնքվել է Գերմանիայի և Ֆրանսիայի միջև, մայիսի 10-ին, Մայնի Ֆրանկֆուրտում։ Պայմանագրի համաձայն, ավարտել է ֆրանս-պրուսիական պատերազմը։

Ֆրանկֆուրտյան հաշտության պայմանագիր
գերմ.՝ Friede von Frankfurt ֆր.՝ Le traité de Francfort
Պատրաստվել է	1871, մայիսի 10
Լեզու	ֆրանսերեն գերմաներեն

Ֆրանսիան Գերմանիային Էր զիջում Էլզասը և Լոթարինգիայի հյուսիսարևելյան մասը, պարտավորվում էր վճարել 5 մլրդ ֆրանկ ռեպարացիա (ռազմատուգանք), Ֆրանսիայի տարածքում մնում էին գերմանական օկուպացիոն զորքերը, որոնց դուրս բերումն իրականացվելու էր ռազմատուգանքի վճարման համեմատ։ Ֆրանկֆուրտյան հաշտության պայմանագիրը նպաստել է Գերմանիայի ուժեղացմանը, խորացրել է ֆրանս-գերմանական հակասությունները և դարձել Եվրոպայում լարվածության աճման գործոն։ Ֆրանկֆուրտյան հաշտության պայմանագիրը չեղյալ է հայտարարվել Վերսալի հաշտության պայմանագրով (1919 թվական)։

Պայմանագրի դրույթներ

Ֆրանկֆուրտյան հաշտության պայմանագիրը սահմանում է հետևյալ պայմանները Գերմանիայի և Ֆրանսիայի համար.

• Պայմանագրի համաձայն, Ֆրանսիայի և Գերմանիայի միջև կառուցվում է սահման և Ֆրանսիայի տարածքում մնում էին գերմանական օկուպացիոն զորքերը.
  • Գերմանիային են անցնում Էլզաս մարզի գրեթե բոլոր բնակավայրերը, բացառությամբ Բելֆորտ քաղաքի։
  • Լոթարինգիայի մարզի արևմտյան մասը ձևականորեն մնում է Ֆրանսիային, սակայն համարվում է Գերմանիայի տիրապետության տակ գտնվող բնակավայր։
• Պայմանագրի համաձայն, Գերմանիայի կողմից Ֆրանսիայի գրավված տարածքների բնակչությունը պետք է արտագաղթի Ֆրանսիայի բուն տարածք կամ ստանա Գերմանիայի քաղաքացիություն։
• Ֆրանսիայի կառավարությունը Արևմտյան Եվրոպայի տնտեսության մեջ արմատական փոփոխություններ կատարելուց առաջ հաշվետու է դառնում Գերմանիայի կառավարությանը։
• Ֆրանսիան պատրաստվում է Գերմանիային վճարել հինգ միլիարդ ֆրանկ ռեպարացիա, որպես հատուցում հնգամյա ֆրանս-պրուսիական պատերազմի համար։
• Պայմանագրի համաձայն Ֆրանսիան պաշտոնապես ընդունում է Վիլհելմ I-ին որպես Պրուսիայի կառավարիչ։
• Գերմանիան իր հերթին պարտավորվում է փոխհատուցել ֆրանս-պրուսիական պատերազմից հետո Ֆրանսիայի նյութական վնասները։
• Որոշ ժամանակ, Ֆրանսիան պարտավորվում է ունենալ սահմանափակ քանակությամբ նավեր։
• Կնքվում է զինադադար երկու պետությունների միջև։
• Ռազմագերիների վերադարձ։

Գրականություն

• Hartshorne, Richard (Jan, 1950). "The Franco-German Boundary of 1871", World Politics, pp. 209–250.
• Eckhardt, C.C. (May, 1918). "The Alsace-Lorraine Question", The Scientific Monthly, Vol. 6, No. 5, pp. 431–443.

Այս հոդվածի կամ նրա բաժնի որոշակի հատվածի սկզբնական կամ ներկայիս տարբերակը վերցված է Քրիեյթիվ Քոմմոնս Նշում–Համանման տարածում 3.0 (Creative Commons BY-SA 3.0) ազատ թույլատրագրով թողարկված Հայկական սովետական հանրագիտարանից։