Remove ads
Սերգեյ Միրոնովիչ Կիրով (ռուս.՝ Сергей Миронович Киров, ի ծնե՝ Կոստրիկով [Костриков], մարտի 15 (27), 1886[1][2], Ուրժում, Վյատկայի գավառ, Ռուսական կայսրություն[3] - դեկտեմբերի 1, 1934[3][1][4][…], Լենինգրադ, ՌԽՖՍՀ, ԽՍՀՄ[3]), ռուս բոլշևիկ հեղափոխական, կոմունիստական կուսակցության և խորհրդային պետական գործիչ։
| Սերգեյ Կիրով Сергей Киров | ||
 | ||
| ||
|---|---|---|
| հուլիս, 1921 - հունվար, 1926 | ||
| Նախորդող | Գրիգորի Կամինսկիյ | |
| Հաջորդող | Լևոն Միրզոյան | |
| ||
| հունվարի 8, 1926 - դեկտեմբերի 1, 1934 | ||
| Նախորդող | Գրիգորի Եվդոկիմով | |
| Հաջորդող | Անդրեյ Ժդանով | |
| Կուսակցություն՝ | ԽՄԿԿ և Ռուսաստանի սոցիալ-դեմոկրատական բանվորական կուսակցություն | |
| Մասնագիտություն՝ | քաղաքական գործիչ | |
| Ծննդյան օր | 1886 մարտի 27 | |
| Ծննդավայր |  Ուրժում, Վյատկայի նահանգ, Ռուսական կայսրություն | |
| Վախճանի օր | 1 դեկտեմբերի 1934 (տարիքը 48) | |
| Վախճանի վայր |  Լենինգրադ (այժմ՝ Սանկտ Պետերբուրգ), ՌԽՍՖՀ, ԽՍՀՄ | |
| Թաղված | Կրեմլի պատի պանթեոն | |
| Քաղաքացիություն | .svg){kind=small} ԽՍՀՄ | |
| Ինքնագիր |  | |
| Պարգևներ |
  և  | |
Remove ads
Ծնվել է Վյատկայի նահանգի Ուրժում բնակավայրում։ Ավարտել է Կազանի մեխանիկական տեխնիկայի ուսումնարանը (1904), որից հետո տեղափոխվել է Տոմսկ և դարձել Ռուսաստանի սոցիալ-դեմոկրատական բանվորական կուսակցության (ՌՍԴԲԿ) անդամ։ 1905 թվականին ընտրվել է ՌՍԴԲԿ Տոմսկի կոմիտեի անդամ։ Մասնակցել է 1905 թվականի ռուսական հեղափոխությանը և ձերբակալվել, ազատվելուց հետո միացել բոլշևիկներին։ Մի քանի անգամ կալանավորվելուց ու ազատվելուց հետո տեղափոխվել է Կովկաս, որտեղ մնացել է մինչև ցար Նիկոլայ II-ի սպանությունը և Փետրվարյան հեղափոխության հաղթանակը։ 1908 թվականին տեղափոխվել է Իրկուտսկ, վերականգնել տեղի կուսակցական կազմակերպությունը։ Խուսափելով հետապնդումներից, 1909 թվականի մայիսին անցել է Վլադիկավկազ, ղեկավարել տեղի բոլշևիկյան կազմակերպությունը, աշխատել «Թերեք» («TepeK») թերթում, ուր տպագրել է մի շարք հոդվածներ «Ս. Կիրով» ստորագրությամբ։ 1917 թվականից գլխավորել է Հյուսիսային Կովկասի բոլշևիկյան կազմակերպությունը, կազմակերպել խորհրդային իշխանության համար Թերեքի աշխատավորների շարժումը։
1919 թվականի փետրվարին նշանակվել է Աստրախանի երկրամասի ժամանակավոր ՌՀԿ նախագահ, նույն թվականի մայիս-հուլիսին ՝ 11-րդ բանակի, Կարմիր բանակի Հարավային խմբավորման ՌՀԽ-ների անդամ։ Սերգո Օրջոնիկիձեի հետ, մինչև 1920 թվականը ղեկավարել է 11-րդ բանակի հարձակումները Հյուսիսային Կովկասում։ 1920 թվականի ապրիլի 28-ին 11-րդ Կարմիր բանակի հետ մտել է Բաքու, որից անմիջապես հետո խաղաղ ճանապարհով Ադրբեջանի խորհրդարանը հայտարարել է Ադրբեջանում խորհրդային կարգերի հաստատման մասին[5] 1920 թվականին նշանակվել է ՌԽՖՍՀ լիազոր ներկայացուցիչ մենշևիկյան Վրաստանում, ընտրվել է ՌԿ(բ)կ ԿԿ կովկասյան բյուրոյի անդամ, 1921 թվականին ՝ ՌԿ(բ)կ ԿԿ անդամության թեկնածու, 1923 թվականին ՝ լիիրավ անդամ։
1921-1926 թվականներին եղել է Ադրբեջանի կոմկուսի ԿԿ քարտուղար։ Եղել է նաև Անդրֆեդերացիայի հիմնադիրներից և ղեկավարներից։ 1926 թվականի փետրվարից՝ ՀԱՄԿ(բ)Կ Լենինգրադի նահանգկոմի և ՀԱՄԿ(բ)Կ ԿԿ Հյուսիս-արևմտյան բյուրոյի առաջին քարտուղար, ՀԱՄԿ(բ)Կ ԿԿ քաղբյուրոյի անդամության թեկնածու։
1930 թվականին ընտրվել է որպես ԱՄԿ(բ)Կ ԿԿ քաղբյուրոյի անդամ, 1934 թվականին՝ ԱՄԿ(բ)Կ ԿԿ քարտուղար և կազմբյուրոյի անդամ, ԽՍՀՄ ԿԴԿ նախագահության անդամ։
Սպանվել է Սմոլնիում՝ 1934 թվականին՝ ենթադրաբար Ստալինի գաղտնի կարգադրությամբ[5]։ Ավելի ուշ հայտարարվում է, որ Կիրովը սպանվել է «ԽՍՀՄ-ի թշնամի դավադիրների ձեռքով»[5][6]։
Հետմահու պարգևատրվել է Լենինի շքանշանով։ Աճյունն ամփոփված է Կրեմլի պատի մեջ։
Remove ads
Wikiwand in your browser!
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.
Remove ads