Նոր Զելանդիայի փոստի և նամականիշների պատմություն

Նոր Զելանդիայի փոստի և փոստային նամականիշների պատմությունը սկիզբ է առնում 1831 թվականից։ Առաջին փոստային նամականիշները հայտնվել են 1855 թվականին^[1], և ավելի քան 150 տարի անց բրիտանական այս գերիշխանության փոստային բաժանմունքը, իսկ այնուհետև Նոր Զելանդիայի անկախ պետությունը (ներկայումս՝ Նոր Զելանդիայի փոստ), թողարկել է ավելի քան 2000 նամականիշ (ըստ ցուցանիշի 2009թ.-ին)^[2]:.

Փոստային Զարգացում

Վաղ շրջան

Ինչպես և Խաղաղ օվկիանոսի այլ կղզիներում, Նոր Զելանդիայում առաջին փոստային առաքումները կապված էին բրիտանացի միսիոներների նամակագրության հետ։ 1831 թվականին կանոնավոր հաղորդագրություն է հաստատվել Նոր Զելանդիայի և Սիդնեյի միջև, սակայն պաշտոնական փոստային բաժանմունք գոյություն չի ունեցել։ Առաքանին մինչև վերջ հասցնելու համար գանձվել է 4 փենս^[3]։.

Առաջին փոստային բաժանմունքը բացվել է 1840 թվականին Կորորարեկի Հյուսիսային կղզում։ Նույն թվականին բացվել են ևս հինգ բաժանմունքներ, այդ թվում՝ Պորտ Նիկոլսոնը (հետագայում Վելինգտոն) և Օքլենդը։ 1842 թվականին հիմնվեցին բաժանմունքներ Հարավային կղզում՝ Նելսոնում և Ակարոայում^[3]։

1843 թվականին գլխավոր փոստային վարչությունը տեղափոխվել է Օքլենդ։ Այդ ժամանակ արդեն գոյություն ունեին ինը փոստային բաժանմունքներ և փոստի ընդունման երեք կետեր, որտեղ նամակներ կարելի էր ստանալ, բայց դրանց դիմաց չէին գանձվում դրամական վճարներ^[3]։

Մինչև 1848 թվականը, նորզելանդական փոստային ծառայությունը բրիտանական փոստային գերատեսչության հսկողության տակ էր, սակայն հետո անցավ գաղութի կառավարմանը^[3]։

Առաջին նամականիշների թողարկման ժամանակ (1855) Նոր Զելանդիայում գործում էին 16 խոշոր և մանր բաժանմունքներ և չորս ընդունարաններ։ Յուրաքանչյուր փոստային բաժանմունքում եղել է իր կլոր դրոշմակնիքը՝ 1-18 անհատական համարով (1860 թվականին դրանց թիվը հասել է 24-ի)^[3]։

1858 թվականին ընդունվել է փոստային ակտ (անգլ.՝ New Zealand Post Office Act), որը կարգավորում է փոստային սակագները ամբողջ գաղութում։ Նույն թվականին ստեղծվեց Նոր Զելանդիայից՝ Պանամա ծովով դեպի Մեծ Բրիտանիա այնքան էլ ոչ երկար ժամանակ գոյություն ունեցող փոստային երթուղին^[3]։

• 
  Փոստային բաժանմունք Դանիդինում։Նկարը Ջ, Բրայենի, մոտավորապես 1865 թվական)
• 
  Օքլենդի հին փոստային բաժանմունքը բացիկի վրա, մոտավորապես 1911 թվական)

• 
  Հին փոստարկղ Ուայկոատիում^[en]
• 
  Նոր Զելանդիայի փոստային բաժանմունքի կառուցումը, որն ավերվել էր երկրաշարժի արդյուքնում 1931 թվականին

Փոստային դրոշմակնիք, որը պատկանում է ունիվերսալ փոստային սակագնին,(1901)

Ունիվերսալ սակագին

1901 թվականի հունվարի 1-ին Նոր Զելանդիայում մեկ պեննի չափով ունիվերսալ փոստային սակագին է սահմանվել՝ Նոր Զելանդիայից աշխարհի ցանկացած երկիր փոստի առաքման համար, որը ցանկանում է փոստ առաքել դեպի իր երկիր։ Ավստրալիան, ԱՄՆ-ն, Ֆրանսիան և Գերմանիան չէին ընդունում նման նամակներ՝ վախենալով, որ ստիպված կլինեն համապատասխանաբար իջեցնել իրենց փոստային սակագները։ Այս նորամուծությունը նաև կիսով չափ նվազեցրեց Նոր Զելանդիայի սահմաններում նամակների առաքման արժեքը։

Չնայած փոստի եկամուտների հնարավոր կտրուկ անկման վերաբերյալ արտահայտված մտավախությանը`առաքվող փոստի ծավալը զգալիորեն աճել է, և մինչ 1902 թվականը ծածկվել են բոլոր կորուստները^[4].:

Փոստային մեքենաներ

Նոր Զելանդիան դարձել է աշխարհում առաջին երկիրը, որտեղ 1900-ականների սկզբին մշակվել է նախատիպը և որտեղ առաջին անգամ տեղադրվել է փոստային նամականիշերի վաճառքի ավտոմատը։ Առաջին նման ավտոմատները հայտնվել են Վելինգթոն (1905) և Քրայսթչերչ քաղաքներում^[5][6]։.

Փոստային ապակարգավորումը

[[Պատկեր:Mailboxes Queen Street Auckland.jpg|thumb|{{small|{{|Дерегуляция почты в действии: почтовые ящики разных компаний стоят на новозделандских улицах бок о бок|Փոստային ապակարգավորումը Նոր Զելանդիայում]]

1998 թվականի ապրիլի 1-ին տեղի ունեցավ Նոր Զելանդիայի փոստի ապակարգավորումը, որի արդյունքում ներկայումս, բացի New Zealand Post հիմնական փոստային ընկերությունից, գոյություն ունեն մի շարք անկախ փոստային օպերատորներ^[7]։ Սակայն գործնականում գրեթե բոլոր նամակները նախկինի պես առաքվում են New Zealand Post^[8] պետական ընկերության կողմից։

Փոստի առաքման մասնավոր ընկերություններից մի քանիսը թողարկում են սեփական նամականիշերը, մասնավորապես DX Mail, Fastway Post, New Zealand Mail և Pete’s Post^[7]։

Փոստային նամականիշների թողարկումներ

Առաջին նամականիշերը

Առաջին անգամ փոստային նամականիշերը թողարկվել են Նոր Զելանդիայում 1855 թվականի հուլիսի 18-20-ը^[1]։ Նոր Զելանդիայի ստանդարտ առաջին նամականիշների սյուժեն Վիկտորիա թագուհու պատկերն էր^[9], որը ստացել էր «Շալոնի գլուխը» անվանումը։

Այդ մանրանկարների նկարի հիմքում դրված է եղել թագուհու ամբողջական դիմանկարն՝ 1837 թվականին Լորդերի պալատում իր ելույթի ժամանակ, որը կատարել է Ալֆրեդ Շալոնը։ Սկզբում նամականիշները ձեռքով կտրվում էին կնիքի թերթիկից, այսինքն ՝ դրանք առանց ատամի էին^[1]։

• Առաջին փոստային կնիքները՝ Նոր Զելանդիայի առանց ատամի կնիքների շարքից,1855 թվական
• 
  1 փենս
• 
  2 փենս
• 
  3 փենս Սինգապուր
• 
  6 փենս Սինգապուր
• 
  1 շիլլինգ

[[Պատկեր: Avignon Lettre adressée à John Stuart Mill de Nouvelle-Zélande et passée à Avignon en transit le 3 février 1872.jpg|thumb|center|500px|{{center|{{smallՆոր Զելանդիայի 1855 թվականի փոստային նամականիշը` 1 շիլինգ անվանական արժեքով,որն օգտագործվել է 1872 թվականին Նոր Զելանդիայից Ջոն Ստյուարտ Միլին (Ֆրանսիա) ուղարկված նամակի ֆրանկավորման համար, ինչի մեջ որ հղումը տրված էր դեպի Բլեքհիթ Պարկ, (Անգլիա)]]

[[Պատկեր:1871 New Zealand Queen Victoria 2 pence vermilion.jpg|thumb|center|500px|

{{small «Շալոնի գլուխը» Նոր Զելանդիայի առաջին առանց ատամի փոստային նամականիշներից մեկի վրա, 1871 թվական]]

Հետագա թողարկումները

1862 թվականից փոստային նամականիշների թերթերն արդեն անց են կացվել պերֆորացիոն մեքենաների միջով և, այդպիսով, ունեցել են ատամիկ^[1]։․

"Շալոնի գլուխը" Նոր Զելանդիայի փոստային նամականիշների վրա միակ պատկերն է եղել մինչև 1872 թվականը, այսինքն՝ այն պահը, երբ թողարկվել են երիտասարդ Վիկտորիայի մեկ այլ ավանդական դիմանկարով նամականիշեր, որը հայտնի է "Սև պեննիից": Այս նկարը, որը փոխարինել է "Շալոնի գլխին", Նոր Զելանդիայի նամականիշների վրա հայտնվել է մինչև 1882 թվականը։

• Վիկտորյական դարաշրջանը նորզելանդական փոստային նամականիշների վրա: թագուհու ամենահին դիմանկարը
• 
  1882 թվական, 2 փենս անվանական արժեքով նամականիշը
• 
  1882թվական, 6 փենս անվանական արժեքով նամականիշը և 1893 թվականին շրջանառության մեջ գտնվող նամականիշների կնիքը

1891 - 1895 թվականների միջև հայտնվեցին մանրանկարչություններ, որոնք Վիկտորյա թագուհուն գրավեցին զարգացած տարիքում (մոտ երեք տատանումներով) և նշեցին Վիկտորյական դարաշրջանի ավարտը նորզելանդական ֆիլատելիայում։

• Վիկտորյական դարաշրջանը նորզելանդական փոստային նամականիշներում: թագուհու ավելի ուշ նկարած դիմանկարներից
• 
  1891: 2,5 փենս անվանական արժեքով փոստային նամականիշը
• 
  1891: 5 փենս անվանական արժեքով փոստային նամականիշը
• 
  1895: 0,5 փենս անվանական արժեքով փոստային նամականիշը

1893 թվականին ընդլայնվում է գովազդային բնույթի մակագրությունների կիրառումը 1882 և 1891 թվականներին թողարկված նամականիշների շրջանառության վրա^[10][11].։ Հայտնի է նման մակագրությունների մոտ 60 տեսակ^[12]։}}։

1898 թվականին թողարկվեց 14 նամականիշերի նոր սերիա՝ գունեղ պատկերներով («Pictorials»), որոնց պատկերներն առաջին անգամ դարձան ոչ թե բրիտանական արքաները, այլ Նորզելանդական թռչունների տեսակները և բնապատկերները^[10]։ 1900 թվականին դրանց ավելացվեցին ևս երեք նամականիշեր, ինչպես նաև հետագա մի քանի տարիների ընթացքում (մինչև 1903 թվականը) տպագրվել են հատուկ տեսակներ որոշ սյուժեների համար^[11]։

• «Pictorials» — 1898 թվականին թողարկված փոստային նամականիշները՝ ձեռքով նկարված պատկերներով
• 
  Կուկի լեռը, 0,5 փենս
• 
  Լիճ Տաուպո, 1 փենս
• 
  Լեռ Պեմբրոկ
• 
  Լիճ Ուակատիպու, 2,5 փենս,փոստային նամականիշների վրա որոշակի սխալներով
• 
  Նույնը, արդեն ճիշտ գրվածքով փոստային նամականիշով
• 
  Գույա (Heteralocha acutirostris; տեսքն անհետացավ նամականիշի թողարկումից անմիջապես հետո։^[13]), 3 փենս
• 
  Սպիտակ Տեռռասներ, 4 փենս
  
• 
  Ուշելյեն և Ռուապեհուի հրաբուխը, 5 փենս
• 
  Թռչուն Կիվի (Apteryx spp.),
  6 փենս
• 
  Հզոր Կանոեները և թագը,
  8 փենս
• 
  Քեա(Nestor notabilis) և Նեստոր-Կակա (N. meridionalis),
  1 շիլլինգ
• 
  1900:6 փենսի նամականիշը
• 
  1900: ½ փենսի վրա դաջված նամանականիշը
  

Շարքը դարձավ աշխարհում զբոսաշրջությանը խթանող առաջին փոստային խնդիրը և վկայեց Մեծ Բրիտանիայի արտերկրյա գաղութի աճող ինքնորոշման մասին։ Թողարկված մանրանկարներից մեկի վրա, որն ուներ 2 փենս անվանական արժեք, ի սկզբանե արվել է մակագրության ամենահայտնի սխալը՝ Նոր Զելանդիայի նամականիշերի պատմության մեջ․ օրինակ, Ուակատիպու (Wakatipu) լճի անունը մակագրված էր սխալ՝ «Wakitipu»: Իրավիճակը շտկելու համար թողարկվեց նմանատիպ ապրանքանիշ, բայց արդեն ճիշտ աշխարհագրական անունով^[14]։

․

1998 թվականին ՝ «Pictorials»-ի թողարկումից հետո, Նորզելանդական փոստային գերատեսչության կողմից պատրաստվել է հոբելյանական շարք, որը վերարտադրել է բոլոր 14 օրիգինալ նամականիշների դիզայնը^[14]։

Առաջին կոմերցիոն նամականիշերը հայտնվել են 1906 թվականի նոյեմբերին Քրայսթչերչ քաղաքում կայացած միջազգային ցուցահանդեսի կապակցությամբ^[11]։

Առաջին փոստային բլոկը թողարկվել է 1969 թվականի հոկտեմբերի 9-ին՝ Նոր Զելանդիայում Ջեյմս Կուկի վայրէջքի 200-ամյակի պատվին^[11]։

Օմնիբուսի թողարկումները

Նոր Զելանդիան համարվում է նախկին Բրիտանական կայսրության, այժմ բրիտանական համագործակցության՝ փոստային նամականիշների օմնիբուսյան թողարկման մասնակից, որոնք սովորաբար նվիրված են Մեծ Բրիտանիայի թագավորական պալատի կյանքի կարևոր պահերին, ինչպես օրինակ Ջորջ VI-ի թագադրումը 1937 թվականին^[15][16]։

• Օմնիբուսյան թողարկման թագավորական հրատարակությունը՝ նվիրված Ջորջ VI-ի թագադրման արարողությանը,1937 թվական
• 
  Նոր Զելանդիայի փոստային նամականիշը, 1 փենս
• 
  Նոր Զելանդիայի փոստային նամականիշը 2½ փենս
• 
  Նոր Զելանդիայի փոստային նամականիշը Ֆոլկլենդյան կղզիների փոստի և փոստային նամականիշների պատմությունը, 1 փենս

էմիսիոն քաղաքականությունը և թեմատիկան

Մինչև 1990-ականները Նոր Զելանդիայի էմիսիոն քաղաքականությունը շատ չափավոր էր. այդ երկրի փոստը թողարկվեց մինչև 1991 թվականը ընդամենը 1000 փոստային նամականիշով, որոնց թեմատիկան մեծամասամբ հետևում էր Մեծ Բրիտանիայի այլ գերիշխանությունների թողարկումներին^[16]։

Սակայն հետագայում տեղի ունեցավ Նոր Զելանդիայի փոստային ֆիլատելիայի կտրուկ ավելացում^[17], և 1991-2007թթ. ընթացքում ի հայտ եկան ավելի քան 1100 նամականիշեր՝ չհաշված բազմաթիվ փոքր թերթեր, բլոկներ, բուկլետներ և այլն։

Ռուս ֆիլատելիստ Վ. Ա. Նովոսելովը՝ «Նամականիշների աշխարհ» ամսագրի խմբագիրը, ներկայացնում է XX դարի երկրորդ կեսին Նորզելանդական փոստային նամականիշների թողարկումների հետևյալ վիճակագրությունը (յուրաքանչյուր տասնամյակի առաջին տարվա համար և բացառելով «Ողջախոհություն» փոստային-բարեգործական թողարկումները և նամականիշների այլ տեսակներ)^[16]։

• 1951 — 0 նամականիշ,

• 1961 — 3 նամականիշ,

• 1971 — 20 նամականիշ,

• 1981 — 15 նամականիշ,

• 1991 — 71 նամականիշ։

1995 թվականին Նոր Զելանդիան թողարկել է 152 նամականիշ։ Ընդ որում, փոխվել է նաև փոստային մանրանկարների թեմատիկան։ Բրիտանական թագավորական ընտանիքի հետ կապված իրադարձությունների հետ մեկտեղ նամականիշների և բլոկների վրա հայտնվել են այնպիսի հայտնի թեմաներ, ինչպիսիք են ֆլորան, ֆաունան, լուսնային օրացույցը, արվեստը, ֆանտազիայի ժանրի ստեղծագործությունները, հայտնի կինոֆիլմերը և այլն։ Պարբերաբար դուրս եկան ազգային և միջազգային ֆիլատելիայի ցուցահանդեսներին նվիրված նամականիշեր և բլոկներ^[16]։ 2000-ական թվականներին երկիրը լույս է տեսել 66-ից (2004-ին) մինչև 96 (2009-ին) նամականիշ մեկ տարվա ընթացում, ընդհանուր քանակով ութամյա ժամանակաշրջանի համար 629 նամականիշ (2002-2009)^[18]

Փոստային նշանների թողարկման նման պրակտիկան նախատեսված էր առաջին հերթին կոլեկցիոներների համար^[19]։

Արտասովոր դրամանիշներ

20-րդ դարի վերջից Նոր Զելանդիայի փոստը, ցանկանալով կոլեկցիոններների ուշադրությունը գրավել իր ֆիլատելիայով, սկսել է յուրացնել նամականիշների արտադրության նոր տեխնոլոգիական հնարավորություններ և դիմել է անսովոր նամականիշների հրատարակմանը։ Վերջինների թվում կարելի է նշել հետևյալ թողարկումները.

• 1994 – առաջին նոր զելանդական փոստային նամականիշը հոլոգրաֆիկ պատկերով ՝ ի պատիվ Նիլ Արմսթրոնգի՝ լուսնի մակերևույթի վրա կատարած զբոսանքի 25 ամյակին։

• 1994 – Նոր Զելանդիայի Outer Aspect ֆիրմայի լենտիկուլյար տեխնոլոգիայի կիրառմամբ «տեսակամուրջների» առաջին շարքը։

• 1996 – չորս նամականիշերի շարք՝ նվիրված կինոյի 100-ամյակին, ակնթարթային վիճակախաղի համար նախատեսված կտրոններով։

• 2001 – հատուկ շնորհավորական նամականիշեր, որոնք կարելի էր օգտագործել նաև անձնավորված փոստային նամականիշերի պատրաստման համար։

• 2005 – շնորհավորական նամականիշեր երկու տարբերակով՝ շնորհավորական և անձնավորված շնորհավորական։

• 2005 – երկու տեսակի ապրանքանշանների ազատ ոճ. սուրճի բաժակ և սպորտային հագուստի տեսքով։

• 2006 սեպտեմբեր – Նոր Զելանդիայում ոսկու մշակումների մեկնարկի 150-ամյակի կապակցությամբ 45 ցենտ անվանական արժեքով նամականիշ, որի մակերևույթի վրա կար ջերմային զգայուն թանաքի շերտ^[19]։

Փոստային նամականիշների այլ տեսակներ

Ավիաչվերթային

Բացի ստանդարտ և հիշարժան նամականիշերից, Նոր Զելանդիայի փոստով թողարկվել են ավիաչվերթային նամականիշեր՝ 1931 թվականի նոյեմբերի 10-ից մինչև 1935 թվականի մայիսի 4-ը^[2][11][12]։

Ավիաչվերթային նամականիշներ, 1931 թվական ավիաչվերթային հուշարձանի վրա,1933 թվական

[[Պատկեր:1873 Newspaper Stamp halfpenny rose.JPG|thumb|upright|Թերթային նամականիշ, 1873 թվական]]

Լրացուցիչ

Լրացուցիչ նամականիշները փոստ մտան 1899 թ.-ի դեկտեմբերի 1-ից մինչև 1949 թվականը, և դուրս եկան 1951 թվականին^[2][11][12]։

Թերթային

1873թ. հունվարի 1-ից մինչև 1892թ.-ը լույս են տեսել թերթերի նամականիշերը^[2][11]։

Փոստային - բարեգործական

Փոստային-բարեգործական նամականիշները շրջանառության մեջ են գտնվում 1929 թվականի դեկտեմբերի 11-ից^[2][11][12]։ Այս նամականիշերը թողարկվում են ամեն տարի մինչև օրս «Առողջապահություն» շարքի շրջանակներում ("Health" — "Առողջություն" մակագրությամբ), իսկ 1957 թվականից ստեղծվեցին նաև փոքր թերթերի տեսքով (վեց նամականիշով)^[12]։

• Փոստային-բարեգործական նամականիշներ օրինակներ, որոնք թողարկվել են Նոր Զելանդիայում՝ «Առողջություն» մակագրությամբ շարքից
• 
  1943թվական, Արքայադուստր Մարգարետի դիմանկարը
• 
  Փոստային-բարեգործական նամականիշ, Էլիզաբեթ II-ի դիմանկարը

Ծառայողական

Ծառայողական նամականիշների թողարկումն իրականացվել է 1963 թվականի մարտի 1-ից 1892-ը^[11][20]։

• Ծառայողական նամականիշների և ապահովագրական ծառայողական նամականիշների օրինակներ, որոնք թողարկվել են Նոր Զելանդիայում
• 
  Ծառայողական նամականիշ, 1940 թվական
• 
  Ապահովագրական ծառայողական նամականիշ, 1905թվական

Ապահովագրական ծառայողական

Ապահովագրական ծառայության նամականիշերը կամ պետական կյանքի ապահովագրության համակարգի փոստային կարիքների նամականիշները^[12][21] (New Zealand Government Life Insurance postage stamps լույս են տեսել 1891 թվականի հունվարի 2-ից մինչև 1981 թվականի հունիսի 3-ը^[11]։

Հատուկ նամականիշներ

Հատուկ (արտահայտիչ) նամականիշերը (special delivery stamps) թողարկվել են 1903-1939 թվականներին^[2][11][12]։

Ռազմական-Հարկային նամականիշներ

Ռազմական հարկային նամականիշները լույս են տեսել 1915 թվականի սեպտեմբերի 24-ին^[11]։

Փոստային-զինանշային նամականիշներ

Նոր Զելանդիայի փոստային-զինանշանի նամականիշերը ներառում են 1 շիլինգ և ավելի բարձր արժողությամբ ֆիսկալ նամականիշեր (1967 թվականից՝ ավելի քան 4 դոլար), որոնք օգտագործվել են որպես Փոստային նամականիշ 1882 -ից մինչև 1987 թվականը^[11][12]։

Աղավնային փոստի նամականիշներ

Բացի այդ, 1898-ից մինչև 1908 թվականը աղավնու փոստի համար օգտագործվել են հատուկ նամականիշեր։

• Примеры марок голубиной почты Новой Зеландии
• 
  Ֆիլատելիա, 1898 թվական
• 
  Ֆիլատելիա, 1899 года

Տարածաշրջանային նամականիշների թողարկումներ

Հայտնի են Անտարկտիկայի և Օվկիանիայի կախյալ և ասոցացված Նորզելանդական տարածքների փոստային նամականիշների թողարկումները.

• Էդուարդ VII թագավորի հողերը,

• Ռուսաստանի Տարածքները,

• Այթուտակի և Կուկի կղզիներ։

Կատալոգավորում

Նոր Զելանդիայի փոստային նամականիշները ներկայացված են աշխարհի բոլոր առաջատար կատալոգներում, ինչպիսին է, օրինակ, «Սքոթը»^[11]։ Անգլիական «Սթենլի Գիբբոնս» կատալոգներում Նոր Զելանդիայի փոստային թողարկումները ներառվել են Մեծ Բրիտանիայի և Ազգերի Համագործակցության նամականիշների «կարմիր» հատորներում։

«Սթենլի Գիբբոնս» ընկերությունը կոլեկցիոներներին առաջարկում է առանձին հատոր («դեղին») Նոր Զելանդիայի փոստային նամականիշների և կախյալ տարածքների համար, որի 6-րդ հրատարակությունը հայտնվել է 2016 թվականին^[22]։

Բացի այդ, տասնամյակներ շարունակ հրատարակվում են Նոր Զելանդիայի ազգային կատալոգները։ Այդպիսին է, օրինակ, այն կատալոգը, որը հրապարակվում է Campbell Paterson Ltd ընկերության կողմից^[23]։ Մեկ այլ ազգային կատալոգ կազմվում և տպագրվում է Auckland City Stamps ընկերության կողմից^[24]։

Ֆիլատելիական անվանումն ամփոփող փոստային նամականիշեր

Նոր Զելանդիայի թողարկած առաջին Ֆիլատելիական անվանումն ամփոփող փոստային նամականիշեր դարձան 1876 թվականի նոյեմբերի 1-ին լույս տեսած իրավաբանական նամականիշերը^[25]։ 1878 թվականի ապրիլի 1-ին հայտնվեցին թերթի փաթեթները^[25]։

Առաջին փոստային բացիկներ-գաղտնագրերը շրջանառության մեջ են դրվել 1895 թվականի հունվարի 1–ին, պատվիրված նամակների առաջին ծրարները՝ 1898 թվականի հունիսի 21–ին, պիտակավորված ծրարները՝ 1899 թվականի հունիսի 4–ին, աէրոգրամները՝ 1941 թվականի նոյեմբերի 17-ին^[25]։

Ֆանտաստիկ թողարկումներ և կեղծիքներ

«Վայկոա կղզի-Հանրապետություն» ֆանտաստիկ պետությունը, որն իբր գտնվել է նորզելանդական Կերմադեկ կղզում, 1969 թվականին տպագրել է «Waikoa Island» («Վայկոա կղզի») մակագրությամբ «նամականիշեր»։ Ըստ լեգենդի՝ «Վայկոյի Հանրապետության» փլուզման «արդյունքում» հայտնվել են երկու նոր «պետությունների» նամականիշեր.

• Մինաուեի Հանրապետություն (Minaue): Այս «պետության» «նամականիշները» հրատարակվում են 1979 թվականից։

• Տակավաուի Հանրապետությունը (Takava'u): «Նամականիշները» թողարկվում են 1981 թվականից։

Կա նաև Նոր Զելանդիայի նամականիշների բազմաթիվ կեղծիքներ, որը կարող եք տեսնել ստորև բերված օրինակի վրա։

Տես նաև

• Антарктическая филателия
• Голубеграмма
• Голубиная почта
• Здравоохранение (почтово-благотворительные марки Новой Зеландии)^[en]
• История почты и почтовых марок Аитутаки
• История почты и почтовых марок Ниуэ^[en]
• История почты и почтовых марок Островов Кука^[en]
• История почты и почтовых марок Пенрина^[en]
• История почты и почтовых марок Территории Росса
• История почты и почтовых марок Токелау
• Острова Кука
• Перевёртка «Озеро Таупо»^[en]
• Полуостров Эдуарда VII
• Почтовое управление Новой Зеландии^[en]
• Почтовые ордера Новой Зеландии
• Список людей на почтовых марках Новой Зеландии^[en]
• Филателистическая федерация Новой Зеландии^[en]
• New Zealand Post^[en]
• Категория:Изображения:Новозеландские марки

Ծանոթագրություններ

1. Allan. 1855 The Full-Face Queens — Part One : [арх. 04.01.2018] : [անգլ.] / Allan // Virtual New Zealand Stamps. — Auckland, New Zealand : Blogger; Google, 2012. — 13 October. — Дата обращения: 04.01.2018.
2. Новосёлов В. А. (2009 թ․ հունիսի 5). «Новая Зеландия-2». Австралия и Океания. Филателистическая география. Мир м@рок; Союз филателистов России. Արխիվացված է օրիգինալից 2015 թ․ ապրիլի 27-ին. Վերցված է 2010 թ․ մարտի 9-ին.
3. Rossiter S., Fowler J., Wellsted R. «New Zealand». Stamp Collecting Resources: Stamp Atlas (անգլերեն). Knutsford, UK: Sandafayre Stamp Auctions; Sandafayre (Holdings) Ltd. Արխիվացված է օրիգինալից 2016 թ․ փետրվարի 23-ին. Վերցված է 2016 թ․ փետրվարի 23-ին.{{cite web}}: CS1 սպաս․ բազմաթիվ անուններ: authors list (link)
4. «1901 Penny Universal». New Zealand Stamp Catalogue — 1901 (անգլերեն). Stamps NZ — Сведения о выпуске почтовых марок универсального тарифа в 1 пенни. Արխիվացված է օրիգինալից 2012 թ․ ապրիլի 13-ին. Վերցված է 2010 թ․ մարտի 9-ին.
5. «Robert J Dickie. Champion of Automation». Heroes (անգլերեն). The New Zealand Edge. Արխիվացված է օրիգինալից 2010 թ․ փետրվարի 4-ին. Վերցված է 2010 թ․ մարտի 13-ին.
6. Robinson H. A History of the Post Office in New Zealand. — Wellington: Government Printer, 1964.(անգլ.)
7. «New Zealand». Local Posts Postage Labels (անգլերեն). Fabio's Stamp Resources; Fabio Alarici; ItaliaOnLine S.r.l. Արխիվացված է օրիգինալից 2012 թ․ ապրիլի 13-ին. Վերցված է 2010 թ․ մարտի 13-ին.
8. «Our organisation». About Us. Organisational Information (անգլերեն). New Zealand Post. Արխիվացված է օրիգինալից 2010 թ․ մայիսի 21-ին. Վերցված է 2010 թ․ մարտի 13-ին. {{cite web}}: Invalid |url-status=404 (օգնություն)
9. Давыдов П. Г. (2009 թ․ հոկտեմբերի 25). «Виктория Ганноверская». Знаменитые люди: Персоналии почты и филателии. Смоленск: Мир м@рок; Союз филателистов России. Արխիվացված է օրիգինալից 2019 թ․ մարտի 29-ին. Վերցված է 2011 թ․ փետրվարի 15-ին.
10. Новосёлов В. А. (2009 թ․ հունիսի 3). «Новая Зеландия». Австралия и Океания. Филателистическая география. Мир м@рок; Союз филателистов России. Արխիվացված է օրիգինալից 2015 թ․ ապրիլի 27-ին. Վերցված է 2010 թ․ մարտի 9-ին.
11. Scott 2007. Standard Postage Stamp Catalogue. — New York, NY, USA: Scott, 2006.(անգլ.)
12. Կաղապար:Книга:БФС(Ստուգված է 1 հունվարի 2018) «Архивированная копия». Արխիվացված է օրիգինալից 2015 թ․ նոյեմբերի 4-ին. Վերցված է 2018 թ․ հունվարի 1-ին.
13. В настоящее время обсуждается вопрос о возможности клонирования этого вида; см.: Priestley R. The last huia(չաշխատող հղում) // New Zealand Listener. — 2006. — Vol. 202. — No. 3433. — February 25 — March 3.(անգլ.)(Ստուգված է 10 Մարտի 2010)
14. «1898 Picture Centenary». Stamps Historical Issues (անգլերեն). Stamps & Collectibles; New Zealand Post. Արխիվացված է օրիգինալից 2010 թ․ մայիսի 22-ին. Վերցված է 2010 թ․ մարտի 10-ին. {{cite web}}: Invalid |url-status=404 (օգնություն)
15. Կաղապար:Книга:Филателистический словарь Граллерта и Грушке
16. Новосёлов В. А. (2009 թ․ հունիսի 5). «Новая Зеландия-3». Австралия и Океания. Филателистическая география. Мир м@рок; Союз филателистов России. Արխիվացված է օրիգինալից 2015 թ․ ապրիլի 27-ին. Վերցված է 2010 թ․ մարտի 9-ին.
17. «О журнале «Мир марок»». Журналы. Мир марок. ООО Издательский Дом «Панорама». Արխիվացված է օրիգինալից 2012 թ․ մայիսի 16-ին. Վերցված է 2010 թ․ մարտի 12-ին.
18. «New Zealand». Participating Stamp issuing authorities (անգլերեն). WADP Numbering System (WNS); UPU — WADP. Արխիվացված է օրիգինալից 2012 թ․ մարտի 18-ին. Վերցված է 2010 թ․ մարտի 12-ին.
19. Новосёлов В. А. (2009 թ․ հունիսի 6). «Новая Зеландия-4». Австралия и Океания. Филателистическая география. Мир м@рок; Союз филателистов России. Արխիվացված է օրիգինալից 2015 թ․ ապրիլի 27-ին. Վերցված է 2010 թ․ մարտի 9-ին.
20. По другим данным — в 1907—1965 годах; см. Большой филателистический словарь.
21. Марки служебные страховые // Большой филателистический словарь / Н. И. Владинец, Л. И. Ильичёв, И. Я. Левитас, П. Ф. Мазур, И. Н. Меркулов, И. А. Моросанов, Ю. К. Мякота, С. А. Панасян, Ю. М. Рудников, М. Б. Слуцкий, В. А. Якобс; под общ. ред. Н. И. Владинца и В. А. Якобса. — М.: Радио и связь, 1988. — 320 с. — 40 000 экз. — ISBN 5-256-00175-2 (Ստուգված է 11 Հուլիսի 2010)
22. Stanley Gibbons Commonwealth Stamp Catalogue: New Zealand & Dependencies. — 6th edn. — Լ.: Stanley Gibbons Ltd, 2016. — ISBN 978-0-85259-998-3.(անգլ.)(Ստուգված է 12 Սեպտեմբերի 2017) Error in Webarchive template: Empty url.
23. Campbell Paterson Ltd’s (Loose-Leaf) Handbook — Catalogue of New Zealand Stamps: A Permanent, Adjustable Guide for Collectors of New Zealand Stamps from 1855 to the Present Day / Compiled and ed. by C. Paterson (1952—1989) and Rowan Campey (1990 to date). — Campbell Paterson Ltd, <1952— >.(անգլ.)(Ստուգված է 9 Մարտի 2010)
24. Holmes D., Shanks N. ACS Colour Catalogue of New Zealand Stamps — 1855 to 2010. — 33rd edn. — Auckland City Stamps, 2010. — 100 p.(անգլ.)
25. Startup R. M. Postal Stationery of New Zealand. — Postal History Society of New Zealand, 1966. — 80 p.(անգլ.)

Գրականություն

• «Архивированная копия». Արխիվացված է օրիգինալից 2017 թ․ սեպտեմբերի 12-ին. Վերցված է 2017 թ․ սեպտեմբերի 12-ին.
• Franks L. J. G. All the Stamps of New Zealand. — Wellington: Reed, 1977. — 145 p. — ISBN 0-589-01008-5.(անգլ.)
• Gwynn R. Collecting New Zealand Stamps. — Auckland: Heinemann Reed, 1988. — 157 p. — ISBN 0-7900-0020-2.(անգլ.)
• Post Office // An Encyclopaedia of New Zealand / Ed. by A. H. McLintock. — 1966.(անգլ.)(Ստուգված է 12 Սեպտեմբերի 2017) Error in Webarchive template: Empty url.
• Wellsted R., Rossiter S., Fowler J. The Stamp Atlas. — New York, NY, USA: Facts on File Publications, 1986. — 336 p. — ISBN 0-8160-1346-2.(անգլ.)
• Startup R. (2006 թ․ սեպտեմբերի 26). «History of New Zealand Post». About us: Who we are (անգլերեն). Auckland, New Zealand: New Zealand Post. Արխիվացված է օրիգինալից 2017 թ․ սեպտեմբերի 11-ին. Վերցված է 2017 թ․ սեպտեմբերի 12-ին.
• Walrond C. (2012 թ․ հունիսի 20). «Stories A—Z: P: Story: Postage stamps». Government and Nation: Nationhood and Identity (անգլերեն). Wellington, New Zealand: Te Ara — The Encyclopedia of New Zealand; Research & Publishing Group, Manatū Taonga Ministry for Culture and Heritage. Արխիվացված է օրիգինալից 2017 թ․ սեպտեմբերի 12-ին. Վերցված է 2017 թ․ սեպտեմբերի 12-ին.
• Wilson A. C. (2010 թ․ մարտի 11). «Stories A—Z: S: Story: Telecommunications». Economy and the City: Infrastructure and Services (անգլերեն). Wellington, New Zealand: Te Ara — The Encyclopedia of New Zealand; Research & Publishing Group, Manatū Taonga Ministry for Culture and Heritage. Արխիվացված է օրիգինալից 2017 թ․ սեպտեմբերի 12-ին. Վերցված է 2017 թ․ սեպտեմբերի 12-ին.
• Shoebridge T. (2010 թ․ մարտի 11). «Stories A—Z: M: Story: Mail and couriers». Economy and the City: Infrastructure and Services (անգլերեն). Wellington, New Zealand: Te Ara — The Encyclopedia of New Zealand; Research & Publishing Group, Manatū Taonga Ministry for Culture and Heritage. Արխիվացված է օրիգինալից 2017 թ․ սեպտեմբերի 12-ին. Վերցված է 2017 թ․ սեպտեմբերի 12-ին.
• Swarbrick N. (2008 թ․ նոյեմբերի 24). «Stories A—Z: R: Story: Rural services: Page 5: Communications». Settled Landscape: Country Life (անգլերեն). Wellington, New Zealand: Te Ara — The Encyclopedia of New Zealand; Research & Publishing Group, Manatū Taonga Ministry for Culture and Heritage. Արխիվացված է օրիգինալից 2017 թ․ սեպտեմբերի 12-ին. Վերցված է 2017 թ․ սեպտեմբերի 12-ին.
• Новосёлов В. А. (2009 թ․ հունիսի 8). «Новая Зеландия-5». Австралия и Океания. Филателистическая география. Мир м@рок; Союз филателистов России. Արխիվացված է օրիգինալից 2015 թ․ ապրիլի 27-ին. Վերցված է 2010 թ․ մարտի 9-ին.
• «New Zealand». Country List (անգլերեն). All World Stamps Catalogue sponsored by Stanley Gibbons — Марки Новой Зеландии в онлайн-каталоге «Стэнли Гиббонс». Արխիվացված է օրիգինալից 2012 թ․ ապրիլի 13-ին. Վերցված է 2010 թ․ մարտի 9-ին.
• «New Zealand». Stanley Gibbons Shop (անգլերեն). Stanley Gibbons Ltd — Марки и другие филателистические материалы Новой Зеландии на сайте компании «Стэнли Гиббонс». Արխիվացված է օրիգինալից 2012 թ․ ապրիլի 13-ին. Վերցված է 2010 թ․ մարտի 9-ին.
• «New Zealand». A—Z of postal authorities. Encyclopaedia of Postal History (անգլերեն). Stampsite: The Encyclopaedia of Postal Authorities — Информация о марках Новой Зеландии в базе данных «Энциклопедия истории почты. Энциклопедия почтовых ведомств». Արխիվացված է օրիգինալից 2009 թ․ հունվարի 8-ին. Վերցված է 2010 թ․ մարտի 9-ին.
• «New Zealand Postal History Resources». Country and Topical Resources (անգլերեն). Worldwide postal history website — Postalhistory.org — Ссылки на интернет-ресурсы и литературу по истории почты и марок Новой Зеландии на сайте «Postalhistory.org» (Австралия). Արխիվացված է օրիգինալից 2012 թ․ ապրիլի 13-ին. Վերցված է 2010 թ․ փետրվարի 2-ին.
• «Register of Postal Operators». Postal Policy (անգլերեն). Ministry of Economic Development — Реестр почтовых операторов. 2009 թ․ նոյեմբերի 26. Արխիվացված է օրիգինալից 2007 թ․ սեպտեմբերի 27-ին. Վերցված է 2010 թ․ մարտի 9-ին. {{cite web}}: Invalid |url-status=404 (օգնություն)
• «New Zealand Current Issues». Stamps (անգլերեն). Stamps & Collectibles; New Zealand Post — Текущие и предстоящие выпуски почтовых марок Новой Зеландии. Արխիվացված է օրիգինալից 2012 թ․ ապրիլի 13-ին. Վերցված է 2010 թ․ մարտի 9-ին.
• «Stamps Historical Issues». Stamps (անգլերեն). Stamps & Collectibles; New Zealand Post — Исторические выпуски почты Новой Зеландии. Արխիվացված է օրիգինալից 2012 թ․ ապրիլի 13-ին. Վերցված է 2010 թ․ մարտի 9-ին.
• «Ernest Rutherford stamp». New Zealand History Photos and Images (անգլերեն). NZHistory.net.nz, New Zealand history online; Ministry for Culture and Heritage — «Эрнест Резерфорд» и другие почтовые марки 2008 года. 2008 թ․ դեկտեմբերի 9. Արխիվացված է օրիգինալից 2012 թ․ ապրիլի 13-ին. Վերցված է 2010 թ․ մարտի 9-ին.