Մրգաստան

Մրգաստան (նախկին անվանումը՝ Հաջիլար), գյուղ Հայաստանի Հանրապետության Արմավիրի մարզի Վաղարշապատի տարածաշրջանում, Վաղարշապատ քաղաքից մոտ 3 կմ հյուսիս։ Վերանվանվել է Մրգաստան 1935 թ. հունվարի 3-ին^[4]։

Գյուղ
Մրգաստան
Երկիր	Հայաստան
Մարզ	Արմավիր,Խոյ համայնքԱրմավիրի մարզ
Գյուղ	Արմավիրի մարզ և Էջմիածնի շրջան
Վարչական ղեկավար	Տիգրան Մանուկյան
Մակերես	2.8 կմ²
ԲԾՄ	900 մ
Կլիմայի տեսակ	չոր ցամաքային
Պաշտոնական լեզու	Հայերեն
Բնակչություն	1155[1] մարդ (2022)
Ազգային կազմ	Հայեր
Կրոնական կազմ	Հայ Առաքելական եկեղեցի
Տեղաբնականուն	Մրգաստանցի
Ժամային գոտի	UTC+4
Հեռախոսային կոդ	[phone][2]
Փոստային ինդեքս	1141[3]
Մրգաստան (Հայաստան)

Աշխարհագրություն

Հեռավորությունը Վաղարշապատից՝ 3 կմ, մարզկենտրոնից՝ 28 կմ։ Նախկինում ունեցել է Խոջիլար, Հաջիլար, Հաջիլեր անվանումները։

Գյուղից արևմուտք գտնվում է մի հին բնակատեղի, կան նաև միջնադարյան խաչքարեր։

Գյուղը տեղակայված է Միջինարաքսյան հարթավայրում՝ Քասաղ գետի հովտում, ծովի մակարդակից ունի 900 մ բարձրություն։ Կլիման չոր, խիստ ցամաքային է։ Ձմեռներըն սկսվում են դեկտեմբերի կեսերին, հունվարյան միջին ջերմաստիճանը տատանվում է -15-ից -25։ Ամառը տևական է՝ մայիսից մինչև հոկտեմբեր, օդի միջին ամսական ջերմությունը հասնում է 24°-ից 26°, իսկ առավելագույնը՝ 42։ Հաճախ լինում են խորշակներ, որոնք զգալի վնաս են հասցնում գյուղատնտեսությանը։ Մթնոլորտային տարեկան տեղումների քանակը 250-300 մմ է։ Բնական լանդշաֆտները կիսանապատներ են, որոնք ոռոգման ընթացքում վեր են ածվել կուլտուր-ոռոգելի լանդշաֆտի։ Ագրոկլիմայական տեսակետից համայնքն ընկած է բացարձակ ոռոգման գոտում։

Բնակչություն

Ըստ ՀՀ 2022 թ. մարդահամարի արդյունքների՝ Մրգաստանի մշտական բնակչությունը կազմել է 1155, առկա բնակչությունը՝ 1012 մարդ^[1]։ Մինչև 1918 թ. գյուղն ունեցել է խառը հայ-ադրբեջանական բնակչություն, այնուհետ եղել հայաբնակ^[5]։ Ներկայիս բնակիչները հայեր են, որոնց նախնիների մի մասը 1828-1829 թվականներին և 1915-1916 թվականներին տեղափոխվել է Արևմտյան Հայաստանի Մոկսի և Պարսկահայաստանի Խոյի և Սալմաստի շրջաններից^[4]։ Մրգաստանի բնակչության փոփոխությունը ժամանակի ընթացքում՝ ստորև^[6].

Տարի	1831	1873	1897	1926	1939	1959	1979	1989	2001	2011	2022
Բնակիչ	185	250[5]	385	292	435	548	824	844[7]	960	957[1]	1155

Տնտեսություն

Գյուղատնտեսական հողահանդակները ոռոգվում են Ստորին Հրազդանի ջրանցքի ջրերով։ Գյուղատնտեսական հողահանդակներում մեծ բաժին ունեն վարելահողերը (144.47 հա), բազմամյա տնկարկներ (7 հա)։ Պետական հողերը գլխավորապես օգտագործվում են որպես վարելահողեր, արոտավայրեր, կազմելով համապատասխանաբար 16 և 44 հեկտար։ Զբաղվում են պտղաբուծությաամբ, խաղողագործությամբ, բանջարաբոստանային կուլտուրաների մշակությամբ, անասնապահությամբ։ Տեխնիկական մշակաբույսերից աճեցնում են խորդենի, որն օգտագործվում է եթերայուղերի արտադրության մեջ։

Համայնքի հիմանխնդիրներ

Համայնքի հիմնախնդիրների մեջ գլխավորը ոռոգման ջրի հարցն է և ոռոգման, խմելու ջրի ջրագծերի, գյուղամիջյան ճանապարհների վերանորոգումը, դպրոցաշինության հարցը։ Կարևորվում է նաև գյուղտտնտեսական մթերքների իրացումը։

Տես նաև

• Մրգաստանի պատմության և մշակույթի անշարժ հուշարձանների ցանկ (Արմավիրի մարզ)

Ծանոթագրություններ

1. 2011 թ Հայաստանի մարդահամարի արդյունքները
2. «ՀՀ մարզերի կոդեր». Արխիվացված է օրիգինալից 2013 թ․ օգոստոսի 26-ին. Վերցված է 2013 թ․ օգոստոսի 27-ին.
3. Code database of Armenia, Արմավիր
4. «Հայաստանի և հարակից շրջանների տեղանունների բառարան», հտ. 3, էջ 876
5. Զավեն Կորկոտյան, «Խորհրդային Հայաստանի բնակչությունը վերջին հարյուրամյակում (1831-1931)»
6. «Հայաստանի հանրապետության բնակավայրերի բառարան, էջ 141» (PDF). Արխիվացված է օրիգինալից (PDF) 2014 թ․ սեպտեմբերի 12-ին. Վերցված է 2015 Մարտի 27-ին.
7. «Հայաստանի և հարակից շրջանների տեղանունների բառարան», հտ. 5, էջ 774

Արտաքին հղումներ

• Էջը Արմավիրի մարզպետարանի կայքում(չաշխատող հղում)
• Համայնքի ղեկավարի Էջը Արմավիրի մարզպետարանի կայքում(չաշխատող հղում)