Կաբալա

Կաբալա (եբրայերեն՝ קַבָּלָה‎‎ — «ստացում», «ավանդաբար ստացված»), հրեական շրջաններում առաջացած գաղտնուսույց թեոսոֆիական համակարգ։ Ձևավորվել է X դարում։ Տերմինը հրեական հին գրականության մեջ վերաբերում էր հուդայականությանը։ X-XI-րդ դդ. այն օգտագործվում էր որպես թեոսոֆիական նոր համակարգի անվանում։ Կաբալան համակցել է գնոստիցիզմի, պյութագորականության և նեոպլատոնականության գաղափարները։ Կաբալայում քննարկված է աստծո էության, աստվածային էմանացիաների (սֆիրաների), աշխարհի, հրեշտակների, մարդու ստեղծման, նրանց ճակատագրի հարցը։ Ըստ Կաբալայի` այս ուսմունքն ամբողջությամբ շարադրված է Աստվածաշնչում, սակայն միայն Կաբալայի գաղտնի տեսությանը տեղյակ ընթերցողը կարող է բառերի, տառերի և դրանց թվային նշանակությունների բարդ համակցումների միջոցով հասկանալ այն։

Անվան այլ կիրառումների համար տե՛ս՝ Կաբալա (այլ կիրառումներ)

Կաբալայական Կենաց ծառը 10 սֆիրաներով

Կաբալայի հիմնական դրույթներն արտացոլված են «Սեֆեր Յեցիրա»-ում («Արարչագործության գիրք», III-VIII-րդ դդ. և «Զոհար»-ում («Լույս», XIII դար)։

Լինելով մեսիական ուսմունք` Կաբալան մեծ դեր է խաղացել քրիստոնեական աստվածաբանական գրականության մեջ, հատկապես վերածննդի դարաշրջանում։

Արտաքին հղումներ

• Կաբալայի մասին dw-world.de կայքում (ռուս.)

Այս հոդվածի կամ նրա բաժնի որոշակի հատվածի սկզբնական կամ ներկայիս տարբերակը վերցված է Քրիեյթիվ Քոմմոնս Նշում–Համանման տարածում 3.0 (Creative Commons BY-SA 3.0) ազատ թույլատրագրով թողարկված Հայկական սովետական հանրագիտարանից  (հ․ 5, էջ 148)։

Վիքիպահեստն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Կաբալա» հոդվածին։