Անին և անեցիները (գիրք)

«Անին և անեցիները» (անգլ.՝ Ani and its citizens, ռուս.՝ Ани и его граждане), Մատենադարանի գիտական խորհրդի որոշմամբ 2021 թվականին հրատարակված գիրք։ Աշխատության հեղինակն է հայագետ, աղբյուրագետ, պատմաբան, պատմական գիտությունների դոկտոր, պրոֆեսոր, Մատենադարանի գիտական գծով փոխտնօրեն Կարեն Մաթևոսյանը։ Գրքի խմբագիրն է Մատենադարանի տնօրեն, պատմական գիտությունների դոկտոր Վահան Տեր-Ղևոնդյանը։ Հրատարակչությանն աջակցել է «Ջեյ Թի Այ Արմենիա» ՓԲԸ-ն^[1][2][3]։

Անին և անեցիները
Հեղինակ	Կարեն Մաթևոսյան
Տեսակ	գիրք
Թեմա	Անի
Բնօրինակ լեզու	հայերեն
Ստեղծման տարեթիվ	2021
Էջեր	464
Խմբագիր	Վահան Տեր-Ղևոնդյան
Երկիր	Հայաստան
Հրատարակման վայր	Երևան
Հրատարակիչ	Մատենադարան
Հրատարակված է	«Տիգրան Մեծ» տպագրատուն
Հրատարակման տարեթիվ	դեկտեմբեր 2021
ԳՄՍՀ	978-9939-897-01-1
ՀՏԴ	94(479.25)
ԳՄԴ	63.3(5Հ)
Թվային տարբերակ	matenadaran.am/ftp/el_gradaran/K.Matevosyan_Ani.pdf

Գրքում ներկայացված է Անիի պատմությունն ու քաղաքաշինությունը, քաղաքամերձ վանքերն ու բերդերը, ինչպես նաև սկզբնաղբյուրների հարուստ տեղեկություններն անեցիների՝ ազնվականների, քաղաքային տոհմերի և շարքային քաղաքացիների մասին^[4]։ Գիրքը բաղկացած է երկու մասից․ առաջին մասը ներկայացնում է Միջնադարյան Հայաստանի պատմության մեջ բացառիկ կարևոր դեր ունեցած երկրի քաղաքական և հոգևոր կենտրոն, Բագրատունյաց թագավորության ժամանակաշրջանում՝ թագավորանիստ և կաթողիկոսանիստ Անի քաղաքի պատմությանը, մշակույթին, քաղաքի ընդգրկմանը, ինչպես նաև՝ Անիի մերձակա վանքերն ու բերդերը։ Երկրորդ մասում ներկայացնում է անեցիներին՝ թագավորական ընտանիքի անդամներից ու ազնվական տոհմերից սկսած մինչև մեծաթիվ քաղաքային դասը, որը բաղկացած էր արհեստավորներից, առևտրականներից, զանազան գործավորներից և այլ խմբերից։ Աշխատությունը ամփոփվում է սկզբնաղբյուրների տվյալների հիման վրա կազմված «Անեցիների և քաղաքին առնչված անձանց անվանացանկով», որն ընդգրկում է 783 անուն^[1]։

Այս հրատարակության նպատակն է ուշադրություն հրավիրել 2016 թվականին ՅՈՒՆԵՍԿՕ-ի համաշխարհային մշակութային ժառանգության ցանկում ընդգրկված Անիի շուրջը գտնվող հայկական վանքերի և այլ հուշարձանների վրա, որոնք միջնադարում սերտորեն կապված էին քաղաքի հետ, իսկ ներկայումս գտնվում են ցավալի վատ վիճակում^[1]։

Տես նաև

• Կարեն Մաթևոսյան
• Անիի եկեղեցիների ցանկ

Ծանոթագրություններ

1. «ԼՈՒՅՍ Է ՄԱՏԵՆԱԴԱՐԱՆԻ ԳԻՏԱԿԱՆ ԳԾՈՎ ՓՈԽՏՆՕՐԵՆ ԿԱՐԵՆ ՄԱԹԵՎՈՍՅԱՆԻ «ԱՆԻՆ ԵՎ ԱՆԵՑԻՆԵՐԸ» ԱՇԽԱՏՈՒԹՅՈՒՆԸ». Մատենադարան. 24.12.2021. Վերցված է 2022 թ․ հունիսի 22-ին. {{cite web}}: |first= missing |last= (օգնություն)
2. «Նոր գիրք. Անին և անեցիները». Շողակաթ հեռուստաալիք. 21.01.2022. Վերցված է 2022 թ․ հունիսի 22-ին. {{cite web}}: |first= missing |last= (օգնություն)
3. «ԱՆԻՆ ԵՒ ԱՆԵՑԻՆԵՐԸ». Ժամանակ օրաթերթ. 27.12.2021. Վերցված է 2022 թ․ հունիսի 22-ին. {{cite web}}: |first= missing |last= (օգնություն)
4. Կարեն Մաթևոսյան, Անին և Անեցիները (Մատենադարան) (խմբ. Վահան Տեր-Ղևոնդյան), Երևան էջ 432 — 464 էջ, ISBN 978-9939-897-01-1։