Աբու ալ-Մանսուր

Աբու Ջաֆար Աբդալլահ իբն Մուհամմադ ալ-Մանսուր (արաբ․՝ أبو جعفر عبدالله بن محمد المنصور‎‎, նոյեմբեր 713^[1], Հումեիմա, Q12204636?, Օմայյան խալիֆայություն - հոկտեմբերի 7, 775^[2], Մեքքա, Աբասյան խալիֆայություն^[3])^[4],, Արաբական խալիֆա (754-775)։ Աբբասյանների դինաստիայից։ Մանսուր (նշանակում է «Հաղթական»), ամրապնդել է Աբբասյանների նորաստեղծ պետությունը։ Անց է կացրել վարչական-ֆինանսական բարեփոխումներ, ծանրացրել է հարկերը (Արմինիա կուսակալությունը տարեկան վճարել է 13 միլիոն արծաթ դիրհեմ), 762 թվականին հիմնել է Բաղդադը, որը դարձել է խալիֆայության մայրաքաղաքը։

Աբու ալ-Մանսուր
Նախորդող	Աբու ալ-Աբբաս
Հաջորդող	Մահդի
Մասնագիտություն՝	քաղաքական գործիչ, բանաստեղծ և Խալիֆա
Դավանանք	Իսլամ
Ծննդյան օր	նոյեմբեր 713[1]
Ծննդավայր	Հումեիմա, Q12204636?, Օմայյան խալիֆայություն
Վախճանի օր	հոկտեմբերի 7, 775[2] (61 տարեկան)
Վախճանի վայր	Մեքքա, Աբասյան խալիֆայություն[3]
Թաղված	Jannat al-Mu'alla
Դինաստիա	Աբբասյաններ
Հայր	Մուհամմադ իբն Ալի իբն Աբդալլահ
Մայր	Սալլամա
Ամուսին	Umm Musa al-Hamriyah?, Fatimah bint Muhammad al-Taymi? և Hamada bint Issa?
Զավակներ	Ալ-Մահդի, Sulayman ibn Abi Ja'far?, Aliyah bint al-Mansur?, Salih al-Miskin?, Ja'far ibn Abdallah al-Mansur? և Ja'far al-Ashgar?

Արմինիա կուսակալություն

Աբու ալ-Մանսուրը 750-753 թվականներին եղել Արմինիայի ոստիկան։ Խալիֆա դառնալուց հետո, նրա հրամանով վերացվում է զինվորական նպաստը, որի վերացվելուց հետո այն այլևս չի վերականգնվում ու նաև վերացվում է նախարարների և նրանց հեծելազորի քանակը պահելու անհրաժեշտությունը^[5][6]։ Մանսուրի օրոք Արմինիայում բռնկվել է (774-775) ապստամբություն Մուշեղ Մամիկոնյանի գլխավորությամբ, և մոտ մեկ տարի երկիրը գտնվել է ապստամբների ձեռքին։

Ծանոթագրություն

1. الجزري ا. ا. الكامل في التاريخ (արաբ.) — عَمَّان: بيت الأفكار الدولية, 2005. — P. 663. — 2000 p.
2. https://www.britannica.com/biography/al-Mansur-Abbasid-caliph
3. الطبري م. ب. ج. تاريخ الأمم والملوك، تاريخ الطبري (արաբ.): طبعة مقدم لها بتوضيح في أسانيد الطبري وبيان المؤاخذات عليها، وصححت النسخة على أصح النسخ الموجودة، وخدمت بفهارس للآيات وفهارس للأحاديث، وفهارس للموضوعات — عَمَّان: بيت الأفكار الدولية, 2004. — P. 1588. — ISBN 978-9957-21-152-3
4. Al-Souyouti, Tarikh Al-Kholafa'a (The History of Caliphs)
5. «Ղեւոնդեայ վարդ. Պատմութիւն Հայոց», Սանկտ-Պետերբուրգ, 1887, 128.
6. «Հայաստանը Հուստինիանոսի դարաշրջանում», Նիկողայոս Ադոնց, Երևան, 1987, էջ 312.

Գրականություն

• «Армения и арабский халифат», Տեր-Ղևոնդյան Ա. Ի., Երևան, 1977, էջ 105-110.

Այս հոդվածի կամ նրա բաժնի որոշակի հատվածի սկզբնական կամ ներկայիս տարբերակը վերցված է Քրիեյթիվ Քոմմոնս Նշում–Համանման տարածում 3.0 (Creative Commons BY-SA 3.0) ազատ թույլատրագրով թողարկված Հայկական սովետական հանրագիտարանից  (հ․ 7, էջ 240)։

Վիքիպահեստն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Աբու ալ-Մանսուր» հոդվածին։