Ջեյմս Մյուրեյ (անգլ.՝ James Murray, փետրվարի 7, 1837[1][2][3][…], Ռոքսբուրշիր, Սքոթիշ Բորդերս, Շոտլանդիա, Մեծ Բրիտանիայի և Իռլանդիայի միացյալ թագավորություն - հուլիսի 26, 1915[1][2][3][…], Օքսֆորդ, Անգլիա, Մեծ Բրիտանիայի և Իռլանդիայի միացյալ թագավորություն), շոտլանդացի բառարանագետ և բանասեր։ 1879 թվականից մինչև իր մահը եղել է Օքսֆորդի անգլերեն բառարանի գլխավոր խմբագիրը[5][6]։
Ջեյմս Մյուրրեյ | |
---|---|
Ծնվել է | փետրվարի 7, 1837[1][2][3][…] Ռոքսբուրշիր, Սքոթիշ Բորդերս, Շոտլանդիա, Մեծ Բրիտանիայի և Իռլանդիայի միացյալ թագավորություն |
Մահացել է | հուլիսի 26, 1915[1][2][3][…] (78 տարեկան) Օքսֆորդ, Անգլիա, Մեծ Բրիտանիայի և Իռլանդիայի միացյալ թագավորություն |
Գերեզման | Wolvercote Cemetery |
Քաղաքացիություն | Մեծ Բրիտանիայի և Իռլանդիայի միացյալ թագավորություն |
Մասնագիտություն | բառարանագիր, լեզվաբան, գրող և բանասեր |
Գործունեության ոլորտ | բառարանագրություն |
Անդամակցություն | Արվեստների և գիտությունների ամերիկյան ակադեմիա, Պրուսիայի գիտությունների ակադեմիա և Հոլանդերենի լեզվի և գրականության թագավորական ակադեմիա |
Տիրապետում է լեզուներին | անգլերեն[1] |
Պարգևներ | |
Երեխա(ներ) | Հիլդա Մարրի, Oswyn Murray?, Harold Murray? և Rosfrith Murray?[4] |
James Murray (lexicographer) Վիքիպահեստում |
Կենսագրություն
Ծնվել է Շոտլանդիայի Դենհոլմ գյուղում։ Ուսումնասեր պատանին տասնչորս տարեկան հասակում թողել է դպրոցը, քանի որ ծնողները ի վիճակի չէին վճարել ուսման վարձը։ Տասնյոթ տարեկանում դարձել է ուսուցիչ Հոյկ ավանի տարրական դպրոցում, այնուհետև աշխատել բանկում, հետագայում՝ կրկին ուսուցիչ Լոնդոնում։
Լինելով ինքնուս՝ հատկապես հետաքրքրված է եղել լեզուներով և ստուգաբանությամբ. ուսումնասիրել է եվրոպական գրեթե բոլոր լեզուները։ 1873 թվականին հրատարակել է «Շոտլանդիայի հարավային գավառների բարբառը» աշխատությունը։ 1879 թվականի մարտի 1-ին նշանակվել է Օքսֆորդի անգլերեն բառարանի գլխավոր խմբագիր։ Այդ բառարանի ստեղծման գործում կարևոր ավանդ է ներդրել նաև ամերիկացի զինվորական բժիշկ Ուիլյամ Չեսթեր Մայնորը[7], ում համար լեզվաբանությունը եղել է հոբբի։ Նա Ջեյմս Մյուրրեյին մեծ քանակությանմ անհրաժեշտ մեջբերումներ, քաղվածքներ է տրամադրել[8][9]։
Պատվավոր կոչումներ
Ջեյմս Մյուրրեյին պատվավոր դոկտորի կոչում է շնորհել ինը համալսարան, այդ թվում՝
- Գլազգոյի համալսարանը՝ 1901 թվականի հունիսին[10]
- Օքսֆորդի համալսարանը՝ 1914 թվականին[11]:
Գրականության մեջ և կինոյում
Սայմոն Վինչեստերի՝ 1998 թվականին հրատարակված The Surgeon of Crowthorne գիրքը (ԱՄՆ-ում տպագրվել է The Professor and the Madman վերնագրով) արտացոլում է Մայնորի կյանքի վերջին տարիները և նրա մասնակցությունը Օքսֆորդի անգլերեն բառարանի ստեղծմանը։
Այդ գրքի հիման վրա ֆիլմ նկարահանելու իրավունքը 1998 թվականին գնել է Մել Գիբսոն-ի Icon Productions կինոընկերությունը[12]։ «Պրոֆեսորը և խենթը» («The Professor and the Madman») ֆիլմը նկարահանել է կինոռեժիսոր Ֆարհադ Սաֆինիան, ընդ որում՝ Մյուրրեյի դերը կատարել է Մել Գիբսոնը, Մայնորինը՝ Շոն Փենը[13]։ Կինոնկարը թողարկվել է 2019 թվականի մայիսին։
2020 թվականին լույս է տեսել ավստրալիացի գրող Փիփ Ուիլյամսի The Dictionary of Lost Words բեսթսելլեր վեպը, որտեղ արտացոլված է Մյուրրեյի ու նրա թիմի աշխատանքը Օքսֆորդի անգլերեն բառարանի վրա[14]։
Ծանոթագրություններ
Գրականություն
Արտաքին հղումներ
Wikiwand in your browser!
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.