![cover image](https://wikiwandv2-19431.kxcdn.com/_next/image?url=https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/f4/J28_293_%25C2%25BBSanhattan%25C2%25AB.jpg/640px-J28_293_%25C2%25BBSanhattan%25C2%25AB.jpg&w=640&q=50)
Չիլիի տնտեսություն
From Wikipedia, the free encyclopedia
Չիլիի տնտեսություն, շուկայական և բարձր եկամուտ ունեցող տնտեսություն, որը դասակարգվել է Համաշխարհային բանկի կողմից[1]։ Երկիրը համարվում է Հարավային Ամերիկայի ամենաբարգավաճ երկրներից մեկը[2], որն առաջատար է տարածաշրջանում մրցունակությամբ, մեկ շնչին ընկնող եկամուտով, գլոբալիզացիայով, տնտեսական ազատությամբ և կոռուպցիայի ցածր ընկալմամբ[2]։ Չնայած Չիլին ունի բարձր տնտեսական անհավասարություն, որը չափվում է Ջինիի ինդեքսով[3], սակայն այն մոտ է տարածաշրջանային միջինին[4]։
Ենթակատեգորիա | Հարավային Ամերիկայի տնտեսություն, Լատինական Ամերիկայի տնտեսություն ![]() | |
---|---|---|
Երկիր | Չիլի ![]() | |
Վայր | Չիլի ![]() | |
Անվանական ՀՆԱ | 277 075 944 401,941 ԱՄՆ դոլար ![]() | |
Մեկ շնչի հաշվով անվանական ՀՆԱ | 15 046 ԱՄՆ դոլար ![]() | |
ՀՆԱ (ԳՀ) | 446 805 849 895 միջազգային դոլար ![]() | |
Մեկ շնչի հաշվով ՀՆԱ ԳՀ | 24 747,307 միջազգային դոլար ![]() | |
Իրական ՀՆԱ-ի աճի տեմպ | 1,6±0,1 տոկոս ![]() | |
Ընդհանուր պահուստներ | 38 981 539 753 ԱՄՆ դոլար ![]() | |
Գնաճի մակարդակ | 2,8±0,1 տոկոս ![]() |
2006 թվականին Չիլին դարձավ Լատինական Ամերիկայում ամենաբարձր անվանական ՀՆԱ-ն ունեցող երկիրը[5]։ 2010 թվականի մայիսին Չիլին դարձավ Հարավային Ամերիկայի առաջին երկիրը, որը միացավ ՏՀԶԿ-ին[6]։ Հարկային եկամուտները, որոնք միասին կազմում էին ՀՆԱ-ի 20,2069%-ը, 2013 թվականին եղել են երկրորդ ամենացածրը ՏՀԶԿ 34 երկրների մեջ, իսկ ամենացածրը՝ 2010 թվականին[7]։ Չիլիի մարդկային զարգացման անհավասարության ինդեքսը կազմում է 0,722, հարևան Արգենտինայի, Ուրուգվայի և Բրազիլիայի համապատասխանաբար 0,720, 0,710 և 0,576-ի համեմատ։ 2017 թվականին բնակչության միայն 0,7%-ն էր ապրում օրական 1,90 ԱՄՆ դոլարից պակաս եկամուտով[8]։
2009–2010 թվականների Համաշխարհային մրցունակության զեկույցը Չիլիին դասել է որպես 30-րդ ամենամրցունակ երկիրն աշխարհում և առաջինը Լատինական Ամերիկայում՝ Բրազիլիայից (56-րդ), Մեքսիկայից (60-րդ) և Արգենտինայից (85-րդ) վերև[5]։ Համաշխարհային բանկի կողմից ստեղծված «Գործարարությամբ զբաղվելու դյուրինության» ինդեքսով 2014 թվականի դրությամբ Չիլին 34-րդն է աշխարհում, 2015 թվականին՝ 41-րդը և 2016 թվականի դրությամբ՝ 48-րդը։ Սեփականաշնորհված ազգային կենսաթոշակային համակարգը (AFP) ունի ներքին խնայողությունների գնահատված ընդհանուր մակարդակը ՀՆԱ-ի մոտավորապես 21%-ի չափով[9]։