![cover image](https://wikiwandv2-19431.kxcdn.com/_next/image?url=https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/bd/Mont_Cervin_Palace_at_night_in_Zermatt.jpg/640px-Mont_Cervin_Palace_at_night_in_Zermatt.jpg&w=640&q=50)
Շվեյցարիայի բանկային համակարգ
From Wikipedia, the free encyclopedia
Բանկային գործունեությունը Շվեյցարիայում սկսվում է տասնութերորդ դարի սկզբից՝ Շվեյցարիայի առևտրային զարգացման միջոցով և դարերի ընթացքում վերածվել է բարդ, կարգավորվող և միջազգային արդյունաբերության։ Բանկային գործունեությունը դիտվում է որպես Շվեյցարիայի խորհրդանիշ։ Երկիրն ունի բանկային գաղտնիքի և հաճախորդների գաղտնիության երկար պատմություն, որը զարգացում է ապրել 1700-ականների սկզբին։ Սկսելով որպես եվրոպական հարուստ բանկային շահերը պաշտպանելու միջոց՝ Շվեյցարիայի բանկային գաղտնիքը ծածկագրվեց 1934 թվականին՝ ընդունելով ուղենշային դաշնային օրենքը՝ Բանկերի և խնայբանկերի մասին դաշնային օրենքը։ Այս օրենքները, որոնք օգտագործվել են նացիստական իշխանությունների կողմից հետապնդվող անձանց ունեցվածքը պաշտպանելու համար, օգտագործվել են նաև այն մարդկանց և հաստատությունների կողմից, ովքեր ձգտում են անօրինական կերպով խուսափել հարկերից, թաքցնել ակտիվները կամ ընդհանրապես ֆինանսական հանցագործություն կատարել։
![Thumb image](http://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/bd/Mont_Cervin_Palace_at_night_in_Zermatt.jpg/640px-Mont_Cervin_Palace_at_night_in_Zermatt.jpg)
Երկրորդ համաշխարհային պատերազմի ընթացքում օտարերկրյա հաշիվների և ակտիվների հակասական պաշտպանությունը առաջ բերեց մի շարք առաջարկվող ֆինանսական կանոնակարգեր, որոնք փորձում էին մեղմել բանկային գաղտնիքը, բայց անհաջողությամբ։ Շվեյցարիան 20-րդ դարի կեսերից աշխարհի ամենամեծ օֆշորային ֆինանսական կենտրոններից և հարկային դրախտներից մեկն է։ Չնայած բազմաթիվ երկրում բանկային գաղտնիքի մասին օրենքները բովանդակալից հետ կանչելու միջազգային մղմանը, Շվեյցարիայի հասարակական և քաղաքական ուժերը նվազագույնի են հասցրել և հետ են կանչել առաջարկվող հետադարձումների մեծ մասը։ Թեև բանկերի կողմից հանցավոր գործունեության բացահայտումը, որոնք նույնիսկ Շվեյցարիայում լավ համբավ չեն վայելում, ընդհանուր առմամբ լավ է դիտվում շվեյցարական հասարակության կողմից, հաճախորդի տեղեկատվության հրապարակումը համարվում է քրեական հանցագործություն 1900-ականների սկզբից։ Շվեյցարիայում և արտերկրում աշխատող շվեյցարական բանկերի աշխատակիցները «երկար ժամանակ պահպանում էին չգրված օրենսգիրքը, որը նման է բժիշկների կամ քահանաների կողմից դիտված կանոններին»[1]։ 1934 թվականից ի վեր բանկային գաղտնիքի մասին օրենքները խախտել են առնվազն չորս մարդ՝ Քրիստոֆ Մեյլին (1997), Բրեդլի Բիրկենֆելդը (2007), Ռուդոլֆ Էլմերը (2011) և Էրվե Ֆալչիանին (2014)։
Շվեյցարիայի բանկիրների ասոցիացիան (SBA) 2018 թվականին գնահատել է, որ շվեյցարական բանկերը տնօրինում են 6,5 տրիլիոն ԱՄՆ դոլար ակտիվներ կամ ամբողջ համաշխարհային անդրսահմանային ակտիվների 25%-ը։ Շվեյցարիայի հիմնական լեզվական կենտրոնները՝ Ժնևը (ֆրանսերեն), Լուգանոն (իտալերեն) և Ցյուրիխը (գերմաներեն) սպասարկում են տարբեր աշխարհագրական շուկաներ։ Այն ներկայումս զբաղեցնում է երկրորդ տեղը զիջելով Ամերիկայի Միացյալ Նահանգներին և հավասար է Սինգապուրին ֆինանսական գաղտնիության ինդեքսում[2]։ Բանկերը կարգավորվում են Շվեյցարիայի ֆինանսական շուկայի վերահսկողության մարմնի (FINMA) և Շվեյցարիայի ազգային բանկի (SNB) կողմից, որն իր լիազորությունները բխում է մի շարք դաշնային կանոնադրություններից։ Բանկային գործունեությունը Շվեյցարիայում պատմականորեն խաղացել և շարունակում է խաղալ գերիշխող դեր Շվեյցարիայի տնտեսության և հասարակության մեջ։ Տնտեսական համագործակցության և զարգացման կազմակերպության (ՏՀԶԿ) տվյալներով՝ բանկային ընդհանուր ակտիվները կազմում են ընդհանուր համախառն ներքին արդյունքի 467%-ը[2]։ Բանկային գործունեությունը Շվեյցարիայում ներկայացված է տարբեր աստիճանի ճշգրտությամբ ընդհանուր հանրաճանաչ մշակույթում, գրքերում, ֆիլմերում և հեռուստատեսային շոուներում։