From Wikipedia, the free encyclopedia
Լև Նիկոլայի Գումիլյով (ռուս.՝ Лев Николаевич Гумилёв, հոկտեմբերի 1, 1912[1][2], Սանկտ Պետերբուրգ, Ռուսական կայսրություն[2] - հունիսի 15, 1992[2][3][4] կամ 1992[5], Սանկտ Պետերբուրգ, Ռուսաստան[2]), խորհրդային ռուս պատմաբան-ազգագրագետ, հնագետ, արևելագետ, գրող, թարգմանիչ, պատմական և աշխարհագրական գիտությունների դոկտոր։ Առավել հայտնի է որպես էթնոգենեզի պասիոնարության տեսության հիմնադիր։
Հայտնի բանաստեղծ Աննա Ախմատովայի և Նիկոլայ Գումիլյովի որդին էր։ 1930-1940-ականներին գիտակցելով իր հետաքրքրությունը դեպի պատմություն, սկսում է սեփական բանաստեղծություններ և արձակ գրել։ 1950-1960-ականներին պարսկերենից բանաստեղծություններ էր թարգմանում։ 1931 թվականից ակտիվ մասնակցում էր երկրաբանական և հնագիտական գիտարշավների (մինչև 1967 թ. մասնակցել է 21 գիտարշավային սեզոնի)։ 1934 թվականին ընդունվել է Լենինգրադի պետական համալսարանի նոր վերաբացված պատմության ֆակուլտետ։ Չորս անգամ ձերբակալվել է, ընդ որում առաջին անգամ՝ 1933 թվականի դեկտեմբերին, 9 օրից ազատ է արձակվել առանց մեղադրանքի առաջադրման։ 1935 թվականին երկրորդ անգամ է ձերբակալվել, սակայն գրականության բազմաթիվ գործիչների միջնորդության շնորհիվ կրկին ազատ է արձակվում և վերականգնվում համալսարանում։ 1938 թվականին երրորդ անգամ է ձերբակալվում և ստանում 5 տարի ազատազրկում ճամբարներում՝ պատիժը կատարել է Նորիլսկում։ 1944 թվականին սեփական ցանկությամբ մտել է Կարմիր բանակ, մասնակցել է Բեռլինի գործողության։ Զորացրումից հետո էքստերնով ավարտել է պատմության ֆակուլտետը, 1948 թվականին պաշտպանել է պատմական գիտությունների թեկնածուի գիտական աստիճան հայցելու ատենախոսություն։ 1949 թվականին կրկին ձերբակալվել է, իսկ մեղադրանքները կրկնօրինկվել էին 1935 թվականի քննչական գործից։ Դատապարտվել է 10 տարվա ճամբարներում՝ պատիժը կատարել է Ղազախստանում, Ալթայում և Սիբիրում։ 1956 թվականին ԽՄԿԿ XX-րդ նիստից հետո ազատ է արձակվել և ռեաբիլիտացվել, մի քանի տարի աշխատել է Էրմիտաժում, 1962 թվականից մինչև 1987 թվականին թոշակի գնալը եղել է Լենինգրադի պետական համալսարանի աշխարհագրության ֆակուլտետին կից գիտահետազոտական ինստիտուտի հաստիքում։
Ըստ Գումիլյովի տեսության, էթնոսը ոչ թե սոցիալական ֆենոմեն է, այլ մոլորակի կենսաօրգանիկ աշխարհի (Երկիր մոլորակի կենսոլորտի) տարր։ Նրա զարգացումը կախված է տիեզերական էներգիայի ներհոսքից։ Տիեզերական ճառագայթման ալիքի ազդեցության տակ տեղի է ունենում գենային մուտացիա (պասիոնար զարկ)։ Արդյունքում, մարդիկ սկսում են կլանել շատ ավելի էներգիա, քան նրանց պետք է բնականոն կենսագործունեության համար։ Ավելցուկային էներգիան վերածվում է մարդկային պասիոնարության։ Էքստրեմալ եռանդուն մարդկանց՝ պասիոնարների ազդեցության տակ տեղի է ունենում նոր տարածքների նվաճում և յուրացում, նոր կրոնների և գիտական տեսությունների ստեղծում։ Տվյալ տարածքում մեծ թվով պասիոնարների առկայությունը հանգեցնում է նոր էթնոսի կազմավորմանը։ Պասիոնար ծնողների էներգիան մասամբ փոխանցվում է իրենց զավակներին։ Բացի դրանից, պասիոնարները ձևավորում են վարքի յուրահատուկ կանոններ, որոնք գործում են երկար ժամանակ։
Զարգանալով՝ էթնոսն ըստ Գումիլյովի անցնում է վեց շրջան.
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.