Լյուդվիգսբուրգ

Լյուդվիգսբուրգ (գերմ.՝ Ludwigsburg, ալեմանյան բարբառ՝ Ludisburg, Ludigsburg, Ludwigsburg), քաղաք Գերմանիայում՝ Բադեն-Վյուրթեմբերգ երկրամասում, որի շրջաններից մեկի վարչական կենտրոնն ու խոշորագույն բնակավայրն է։ Ենթակա է Շտուտգարտի վարչական օկրուգին, ընկած է Շտուտգարտ քաղաքի կենտրոնից 12 կիլոմետր դեպի հյուսիս, Նեկար գետի մոտ։ Զբաղեցնում է 43,33 քառակուսի կիլոմետր տարածք։ Բնակչության թվաքանակը 2010 թվականի դեկտեմբերի 31-ի տվյալներով եղել է 87 735^[3]։ Պաշտոնական կոդը՝ 08 1 18 048։

Բնակավայր
Լյուդվիգսբուրգ
Զինանշան
Երկիր	Գերմանիա
Համայնք	Լյուդվիգսբուրգ
Հիմնադրված է	1704 թ.
Մակերես	43,35 կմ²
ԲԾՄ	293 մետր
Բնակչություն	▲94 157 մարդ (դեկտեմբերի 31, 2022)[1]
Ժամային գոտի	UTC+1[2] և UTC+2
Հեռախոսային կոդ	07141
Փոստային դասիչ	71634–71642
Ավտոմոբիլային կոդ	LB
Պաշտոնական կայք	ludwigsburg.de​(գերմ.)
Լյուդվիգսբուրգ (Գերմանիա)
Լյուդվիգսբուրգ Վիքիպահեստում

Քաղաքի դիմագիծը բնորոշողը նրա գլխավոր տեսարժանությունն ու խորհրդանիշն է՝ Լյուդվիգսբուրգյան պալատը, որը բարոկկո ոճի ճարտարապետության ամենաընդարձակ նմուշներից մեկն է Եվրոպայում։ Բացի այդ, նախկին դքսական կեցավայրի շուրջը տարածվող լայնարձակ այգում կանգուն են Մանրեպո և Ֆավորիտ պալատները։ Ուշագրավ է նաև շուկայի հրապարակը՝ ավետարանական ու կաթոլիկ եկեղեցիներով։

Լյուդվիգսբուրգում է գտնվում նացիստների ոճրագործությունները հետաքննող դաշնային կենտրոնը։

Պատմություն

Քաղաքի ներկայիս տարածքն ու շրջական բնակեցված են եղել դեռևս քարեդարյան ու բրոնզեդարյան ժամանակներում։ Տարածքում բացահայտվել են այդ ժամանակների մնացորդները պահպանող բազմաթիվ հնավայրեր^[4]։

1-ին դարի վերջերին հին հռոմեացիներն են գրավել տարածքը և իրենց տիրապետությունը հաստատել մինչև 260 թվականը, երբ Նեկարլանդը նվաճել են ալեմանները։

Լյուդվիգսբուրգի տարեգրությունն սկիզբ է առել 18-րդ դարի սկզբներին (1718–1723), երբ Վյուրթեմբուրգի դուքս Էբերհարտ Լյուդվիգն այստեղ հիմնադրել է իր իշխանության հզորությունը հայտանշող պալատը՝ ճարտարապետական բարոկկո ոճի ամենաընդարձակ նմուշը ներկայիս Գերմանիայի տարածքում։ Հետագայում դրան ավելացել են որսորդական կացարանը՝ Schloss Favorite-ը, դքսության աթոռանիստը՝ Seeschloss-ն ու Monrepos պալատը (1764–1768).^[5]։ Պալատի շուրջ բնակավայրն սկսել է ձևավորվել 1709 թվականից։ Այն քաղաքի կարգավիճակ է ստացել1718 թվականի ապրիլի 3-ին։ Այդ նույն տարում Լյուդվիգսբուրգը դարձել է ոստիկանապետի նստավայր, 1938 թվականին էլ՝ շրջանային կենտրոն։

2008 թվականի սեպտեմբերի 28-ին քաղաքում տեղադրվել է 12 գայթաքարերից (գերմ.՝ Stolperstein) առաջինը^[6]։ Մեկ տարի անց քանդակագործ Գյունտեր Դեմնիգը վերադարձել է Լյուդվիգսբուրգ՝ նացիզմի զոհերի հիշատակին նոր գայթաքարեր տեղադրելու նպատակով^[7]։

Ժողովրդագրություն

Տարեթիվ Բնակ․ ±% 1718 600 —     1726 2,442 −99.6% 1774 11,607 +375.3% 1803 5,248 −54.8% 1843¹ 10,726 +104.4% 1871¹ 11,785 +9.9% 1875¹ 13,8 +17.1% 1880¹ 14,7 +6.5% 1885¹ 16,187 +10.1% 1890¹ 17,418 +7.6%	Տարեթիվ Բնակ․ ±% 1895¹ 19,311 +10.9% 1900¹ 19,436 +0.6% 1905¹ 22,585 +16.2% 1910¹ 24,926 +10.4% 1916¹ 19,377 −22.3% 1917¹ 19,206 −0.9% 1919¹ 23,303 +21.3% 1925¹ 28,861 +23.9% 1933¹ 34,135 +18.3% 1939¹ 43,505 +27.4%	Տարեթիվ Բնակ․ ±% 1945 38,804 −10.8% 1946¹ 49,635 +27.9% 1950¹ 58,489 +17.8% 1956¹ 69,535 +18.9% 1961¹ 73,512 +5.7% 1965 76,555 +4.1% 1970¹ 78,019 +1.9% 1975 83,622 +7.2% 1980 81,589 −2.4% 1985 76,973 −5.7%	Տարեթիվ Բնակ․ ±% 1987¹ 78,884 +2.5% 1990 82,343 +4.4% 1995 86,81 +5.4% 2000 86,897 +0.1% 2005 87,673 +0.9% 2006 87,295 −0.4% 2014 90,386 +3.5%

Պատկերասրահ

• Լյուդվիգսբուրգ - Ludwigsburg
• 
• 
• 
• 
• 
• 
• 
• 
• 
• 
• 

Քույր քաղաքներ

•  /  Եվպատորիա, Ռուսաստան / Ուկրաինա
•  Մոնբելյար, Ֆրանսիա
•  Յիչան, Չինաստան
•  Նովի Յիչին, Չեխիա
•  Սենթ Չարլզ, ԱՄՆ
•  Քայրֆիլլի, Միացյալ Թագավորություն

Ծանոթագրություններ

1. Alle politisch selbständigen Gemeinden mit ausgewählten Merkmalen am 31.12.2022 (գերմ.) — DESTATIS, 2023.
2. GeoNames — 2005.
3. «Bevölkerungsentwicklung in den Gemeinden Baden-Württembergs 2010» (PDF). Արխիվացված է օրիգինալից (PDF) 2013 թ․ մայիսի 1-ին.
4. Hans-Peter Stika. "Traces of a possible Celtic brewery in Eberdingen-Hochdorf, Kreis Ludwigsburg, southwest Germany" Vegetation History and Archaeobotany Volume 5, Numbers 1–2 (June 1996). Accessed 4 March 2010
5. «Official website of the Ludwigsburg Palace». Արխիվացված է օրիգինալից 2013 թ․ հունվարի 24-ին. Վերցված է 2022 թ․ դեկտեմբերի 9-ին.
6. "Erinnerung an zwölf Nazi-Opfer" Արխիվացված 19 Հուլիս 2011 Wayback Machine Ludwigsburger Kreiszeitung (3 October 2008) Retrieved 12 June 2010 (de)
7. "Chronik: October 2009" Stolperstein, official website. Retrieved 12 June 2010 (de)

Գրականություն

• Andrea Hahn։ Ludwigsburg, Stationen einer Stadt, Andreas Hackenberg Verlag, Ludwigsburg 2004, 3-937280-02-2
• Gernot von Hahn, Friedhelm Horn։ Ludwigsburg, Stadt der Schlösser und Gärten, Medien-Verlag Schubert, Stuttgart 1998, 3-929229-55-2
• Bruno Hahnemann։ Ludwigsburg. Stadt – Schlösser – Blühendes Barock, Verlag Ungeheuer + Ulmer, Ludwigsburg 1979
• on the sidelines, Frederick Forsyth։ The Odessa File (0-553-27198-9)
• Annette Weinke, Eine Gesellschaft ermittelt gegen sich selbst. Die Geschichte der Zentralen Stelle Ludwigsburg 1958–2008 (Darmstadt։ Wissenschaftliche Buchgesellschaft, 2008).
• Hans H. Pöschko (Hg.), Die Ermittler von Ludwigsburg. Deutschland und die Aufklärung nationalsozialistischer Verbrechen (Berlin։ Metropol 2008).
• Tobias Herrmann / Gisela Müller, Mitteilungen aus dem Bundesarchiv. Themenheft 2008: Die Außenstelle Ludwigsburg (Koblenz։ Bundesarchiv 2008).

Արտաքին հղումներ

• Լյուդվիգսբուրգի պաշտոնական կայքէջը
• Tourism Information about Ludwigsburg (Գերմաներեն)
• Լյուդվիգսբուրգ հոդվածը Curlie-ում (ըստ DMOZ-ի)
• Քաղաքի պաշտոնական կայքէջը
• Carl-Schaefer-Schule (Գերմաներեն)
• Elly-Heuss-Knapp Realschule (Գերմաներեն)
• Eugen-Bolz Hauptschule Արխիվացված 2022-12-09 Wayback Machine (Գերմաներեն)
• Friedrich-Schiller-Gymnasium (Գերմաներեն)
• Goethe-Gymnasium (Գերմաներեն)
• Gottlieb-Daimler Realschule Արխիվացված 2020-12-05 Wayback Machine (Գերմաներեն)
• Moerike-Gymnasium (Գերմաներեն)
• Oststadt Hauptschule (Գերմաներեն)
• Otto-Hahn-Gymnasium Արխիվացված 2018-10-20 Wayback Machine (Գերմաներեն)
• Uhlandschule Hauptschule (Գերմաներեն)
• Oscar-Walcker-Schule (Գերմաներեն)

Վիքիպահեստն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Լյուդվիգսբուրգ» հոդվածին։