Բրդաձոր

Բրդաձոր (Բերդաձոր, վրացերեն՝ ბურდაძორი - Բուրդաձորի), հայաբնակ գյուղ Վրաստանի Քվեմո Քարթլիի մարզի Մառնեուլի շրջանում, վարչական կենտրոն Մառնեուլ քաղաքից 45 կմ հեռավորության և ծովի մակարդակից 760 մ բարձրության վրա։

Գյուղ
Բրդաձոր
վրաց.՝ ბურდაძორი
Երկիր	Վրաստան
Մարզ	Քվեմո ՔարթլիՔվեմո Քարթլի
Շրջան	Մառնեուլի
Համայնք	Մառնեուլի մունիցիպալիտետ
ԲԾՄ	760 մ
Բնակչություն	38[1] մարդ (2014)
Ազգային կազմ	հայեր[2]
Ժամային գոտի	UTC+4
Հեռախոսային կոդ	+995
Բրդաձոր (Վրաստան)

Բնակչությունը

Համաձայն 2002 թվականի տվյալների, գյուղն ուներ 58 բնակիչ, հիմնականում հայեր, որից 25 տղամարդ և 33 կին, իսկ 2014 թվականին, գյուղում ապրում էր 38 մարդ, որից 19 տղամարդ և 19 կին։

Գյուղում պահպանվել է 5-6-րդ դարերին վերագրվող քարե կոթողը, որի վրա առկա են զարդապատկերներ և խաչ։

Նկարագրություն

Բրդաձոր (Բերդաձոր) գյուղը մասնագիտական գրականության մեջ հայտնի է իր նշանավոր սյունանման քառակող կոթողով (V դ․), որ տեղադրված է եղել գյուղի գերեզմանոցի միանավ եկեղեցու մնացորդների արևմտյան մասում։ Կոթողը հենվում է միակտոր քարից խորանարդաձև պատվանդանի վրա։ Այն պատած է բարձրարվեստ քանդակներով։ Երեք երեսներից յուրաքանչյուրը ողջ բարձրությամբ ունի քանդակային միևնույն մոտիվը․ առաջինում՝ հասկանման զարդաձևեր, երկրորդում՝ խաղողի որդագալար՝ ողկույզի և տերևի փոխ առ փոխ շարքով և երրորդում ՝ իրար կից երկու շարքում զուգորդված են արմավենու տերևներ հիշեցնող ալիքաձև ոլորազարդի և ընձյուղագալարի մոտիվները։ Չորրորդ երեսը, ինչպես Օձունի կոթողում, բաժանված է առանձին քառակուսիների, որոնց քանդակները միմյանցից տարբեր են։ Պատկերված են երկրաչափական և բուսական զարդամոտիվներ, կենդանական և մարդկային ֆիգուրներ, հավասարաթև խաչեր։ Պատվանդանի վերին մասը ողջ պարագծով պատած է ուղղահայաց գծերի շարքով, որից ցած առաջին երեսին պատկերված են ոլորազարդեր (հավերժության նշաններ), երկրորդում՝ շրջանաձև պատկերներ, երրորդում՝ պալատաձև զարդերի շարք և չորրորդում՝ շրջանագծի մեջ առնված հավասարաթև խաչ։ Բրդաձորի կոթողն իր պատկերագրությամբ ընդհանրության մեջ է Կողբի, Օձունի, Խոժոռնիի նույնատիպ հուշարձանների հետ^[3]։

Ծանոթագրություններ

1. «მოსახლეობის საყოველთაო აღწერა 2014». საქართველოს სტატისტიკის ეროვნული სამსახური. ნოემბერი 2014. Վերցված է 7 ნოემბერი, 2016-ին.
2. საქართველოს მოსახლეობის 2002 წლის პირველი ეროვნული საყოველთაო აღწერის ძირითადი შედეგები, ტომი II
3. Գառնիկ Շախկյան «Լոռի պատմության քարակերտ էջերը», Երևան, «Հայաստան», 1986