Բորոբուդուր
From Wikipedia, the free encyclopedia
Բորոբոդուր տաճար (ինդոն.՝ Borobudur), բուդդայական համալիր-տաճար, սրբատեղի Ինդոնեզիայում, Ճավա կղզու սուրբ լեռանհովտում՝ Մերապի հրաբխից ոչ հեռու։ Բուդդայական Բորոբուդուրը կարելի է համարել աշխարհի հրաշալիքներից մեկը։ Այն համապատասխանում է բոլոր չափորոշիչներին՝ իր չափերով, գեղեցկությամբ, վիթխարիությամբ և գեղապատկերությամբ։ Կա տեղեկություն, ըստ որի ցանկացել են մասեմաս անել տաճարը և տարածել ամբողջ աշխարհի տարբեր թանգարաններում։ Սակայն գաղափարը հավանության չի արժանացել[1]։
Բորոբուդուր | |
Borobudur* | |
---|---|
ՅՈՒՆԵՍԿՕ-ի համաշխարհային ժառանգություն | |
Երկիր | Ինդոնեզիա |
Տիպ | Կրոնական |
Չափանիշներ | i, ii, vi |
Ցանկ | ՅՈՒՆԵՍԿՕ֊ի ցանկ |
Աշխարհամաս** | Ասիա և Խաղաղ օվկիանոս |
Ընդգրկման պատմություն | |
Ընդգրկում | 1991 (15 նստաշրջան) |
Համար | 592 |
* Անվանումը պաշտոնական անգլերեն ցանկում ** Երկրամասը ըստ ՅՈՒՆԵՍԿՕ-ի դասակարգման | |
Համաշխարհային ժառանգություն |
Ճավայում Բորոբուդուրի բուդդիստական ստուպան, որը հիմնադրվել է 8-րդ դարում, այնուհետև ծածկվել հրաբխային մոխրով ու ջունգլիներով, իրոք կորուսյալ գանձ է։ Ամբողջ աշխարհում տաճարի գոյության մասին հայտնի է դարձել 1814 թվականին, այն ժամանակ Ճավայի բրիտանական տիրակալ սըր Թոմաս Սթեմֆորդ Ռաֆլզի շնորհիվ, երբ նրա գտնվելու վայրի մասին հայտնել են տեղաբնիկները[2]։ Այն գրեթե ամբողջությամբ վերականգնվել և այսօր համարվում է աշխարհի ամենամեծ բուդդայական դամբարանը և բուդդայական ուխտագնացության ամենահայտնի վայրերից մեկը։
Վերականգնման ամենամեծ նախագիծը ձեռնարկվել է 1975 և 1982 թվականներին Ինդոնեզիայի կառավարության և ՅՈՒՆԵՍԿՕ-ի կողմից, այնուհետև հուշարձանը ներառվել է ՅՈՒՆԵՍԿՕ-ի Համաշխարհային ժառանգության ցուցակում[3]։
Տաճարի ընդհանուր ծավալը կազմում է մոտ 55 000 մ³։