Revolisyon ayisyen
From Wikipedia, the free encyclopedia
Revolisyon ayisyen an se te premye revòlt esklav koloni ki te fè anpil siksè nan mond modèn nan epi li orijinal pa rapò avèk pa fransè epi pa ameriken an. Istoryen yo te sitiye li tradisyonèlman nan seremoni-an nan Bwa Kayiman, yon seremoni vodou ki te fèt nan mwa out 1791. An 1804, yo mete Ayiti kòm premye repiblik nwa nan mond lan ki te lib. Revolisyon sa a te fèt touswit aprè revolisyon fransèz la. Lafrans pwal dakò li pèdi nan dat kite 29 novanm 1803, desizyon sa a te siyen gras avèk Rochambeau kite reprezantan lafrans nan peryòd sila a. Revolisyon ayisyèn lan gen yon aspè enteryè epi eksteryè ki rann li posib. Tankou blokis maritim anglè yo te poze kont lame fransè a.
Revolisyon Ayisyen | |||
La Bataille de Saint-Domingue (Batay nan Sen Domeng, yon penti lwil sou twal pa January Suchodolski, ki dekri yon lit ant twoup polonè an franse ak rebèl yo esklav, 1845, Mize Lame polonè, Vasovi. | |||
Konfli: | {{{conflict}}} | ||
Dat: | 21 out 1791 - 1e janvye 1804 | ||
Anplasman: | Sen Domeng | ||
Rezilta: | Viktwa ayisyen an
| ||
Wayòm Lafrans, epi Repiblik franse |
↔ | Esklav nwa ensolan wayalis (1791-1793) Grann Bretay Espay (1793-1795) Wayalis franse | |
1791-1802 • Léger-Félicité Sonthonax • Étienne Polverel • Étienne de Lavaux • Toussaint Louverture (1794-1802) • André Rigaud • Jean-Jacques Dessalines (1794-1802) • Gabriel d'Hédouville 1802-1804 • Charles Leclerc † • Donatien de Rochambeau • Jean-François Debelle † • Edme Desfourneaux • Jean Humbert • Charles Dugua † • Alexandre Pétion (1801-1802) • Jean Hardÿ • François Joseph Pamphile de Lacroix • Jean Boudet • Jean-Baptiste Brunet • François-Marie Perichou de Kerversau • Jean-Louis Ferrand |
↔ | 1791-1802 • Dutty Boukman • Jean-François • Georges Biassou • Toussaint Louverture (1791-1794) • Jean-Jacques Dessalines (1791-1794) 1802-1804 | |
60 000 sòlda yo 86 bato de gè |
↔ | 55 000 sòlda regilye 100 000 volontè 31 000 moun[1] | |
militè: 57 000 mouri (37 000 mouri nan aksyon 20 000 ki te tiye pa lafyèv) sivil: 25 000 sivil touye |
↔ | militè: enkoni sivil: 100 000 sivil touye 23 000 mouri[1]. |