New Mexico
zwjazkowy stat Zjednoćenych statow Ameriki / From Wikipedia, the free encyclopedia
New Mexico ( [nuːˈmɛksɪkoʊ̯]a a, španisce Nuevo México, navajo Yootó Hahoodzo) je US-ameriski zwjazkowy stat, kotryž leži na juhozapadźe kraja při mexiskej hranicy. Ma něhdźe 2,1 milionu wobydlerjow na 315.000 km² a je tuž jara rědko wobsydleny (6,6 wob./km²) a po přestrjeni pjaty najwjetši stat, trochu wjetši hač Pólska. Stolica je Santa Fe ze 70.000 wobydlerjemi, najwjetše město pak Albuquerque z wjace hač 560.000 wobydlerjemi.
hesło: Crescit Eundo | |
Zakładne daty | |
---|---|
stolica | Santa Fe |
přestrjeń | 314.915 km² |
wobydlerstwo | 2.085.109 (1. jul 2015)[1] |
hustosć | 7 wob. na km² |
časowe pasmo | UTC–7 (MST) |
Politika | |
guwernerka | Susana Martinez (Rep.) |
přistup do unije | 6. januara 1912 |
Přehladna karta zwjazkoweho stata | |
Stat mjezuje z Coloradom na sewjeru, z Oklahomu na sewjerozapadźe, z Texasom na wuchodźe a juhu, z Mexikom na juhozapadźe a z Arizonu na zapadźe. Teritorij wobsteji hłownje z pusćiny na wysokoruninje kaž tež z wysokich hórskich rjećazow. Najwyša hora zwjazkoweho stata je Wheeler Peak (4011 m), kiž nadeńdźe so w južnych wuběžkach Rocky Mountains. Přez New Mexico běži Rio Grande, najwažniša rěka w tutym regionje.
New Mexico přiwza so dnja 6. januara 1912 jako 47. stat do unije a ma přimjeno Land of Enchantment („Kraj zakuzłanja“). Do toho słušeše wot 1821 do 1848 k Mexiku.
Něhdźe 70 % wobydlerstwa ma jendźelšćinu jako maćeršćinu, 28,4 % španišćinu a 3,5 % domoródnu rěč navajo. New Mexico je stat z najwyšim podźělom latinoameriskeho wobydlerstwa (42 %) a druhim najwyšim podźělom Indianow (9,5 %).
- Krajina w New Mexico
- Wheeler Peak (4011 m), najwyši wjeršk stata
- Móst přez wudrjeńcu rěki Rio Grande
- Shiprock
- Kapałka San Miguel w Santa Fe, najstarša cyrkej Zjednoćenych statow