ભારતીય અભિનેતા અને નિર્માતા From Wikipedia, the free encyclopedia
શાહરૂખ ખાન (હિન્દી: शाहरुख़ ख़ान, ઉર્દૂ: شاہ) (જન્મ 2 નવેમ્બર ૧૯૬૫), જેને ઘણી વખત ભારતમાં શાહ રુખ ખાન તરીકે સંબોધવામાં આવે છે, તે અભિનેતા અને હિંદી ફિલ્મો (બોલીવુડ)નો અગ્રણી સ્ટાર તેમજ ફિલ્મ નિર્માતા અને ટેલિવીઝન પ્રસ્તુતક છે.
શાહરૂખ ખાન | |
|---|---|
 Шахрух Хан упрыгожвае запуск новага «Santro». | |
| જન્મ | ૨ નવેમ્બર ૧૯૬૫  નવી દિલ્હી |
| અભ્યાસ સંસ્થા |
|
| વ્યવસાય | ટેલીવિઝન પ્રસ્તુસ્તકર્તા, અભિનેતા, ફિલ્મ અભિનેતા |
| જીવન સાથી | ગૌરી ખાન |
| માતા-પિતા |
|
| કુટુંબ | Shehnaz Lalarukh Khan |
| પુરસ્કારો |
|
શાહરૂખે ૧૯૮૦ના અંતથી વિવિધ ટીવી શ્રેણીઓમાં કામ કરીને પોતાની કારકીર્દીનો પ્રારંભ કર્યો હતો. તેમણે દિવાના ફિલ્મ દ્વારા ફિલ્મ જગતમાં પ્રવેશ કર્યો હતો. ત્યારથી તેઓ અસંખ્ય સફળ વ્યાવસાયિક ફિલ્મોનો એક ભાગ રહ્યા છે અને પોતાની ઘણી કામગીરીને લઇને પ્રશંસા પ્રાપ્ત કરી છે. ભારતીય ફિલ્મ ઉદ્યોગમાં તેમની કારકિર્દી દરમ્યાન તેમણે તેર જેટલા ફિલ્મફેર પુરસ્કાર મેળવ્યા છે, જેમાંના સાત શ્રેષ્ઠ અભિનેતા શ્રેણીના છે.
શાહરૂખની શ્રેષ્ઠ જાણીતી ફિલ્મો જેમ કે દિલવાલે દુલ્હનીયા લે જાયેંગે (૧૯૯૫), કુછ કુછ હોતા હૈ (૧૯૯૮), ચક દે ઇન્ડિયા (૨૦૦૭) અને ઓમ શાંતિ ઓમ (૨૦૦૭) બોલીવુડની સૌથી મોટી હીટ ફિલ્મો બની રહી હતી, જ્યારે ફિલ્મ જેવી કે કભી ખુશી કભી ગમ (૨૦૦૧), કલ હો ના હો (૨૦૦૩), વીર-ઝારા (૨૦૦૪) અને કભી અલવિદા ના કહેના (૨૦૦૬) વિદેશી બજારોમાં ટોચના ઉત્પાદનો બની ગઇ હતી, અને ખાનને હિન્દી સિનેમામા અત્યંત સફળ અભિનેતાઓમાંના એક તરીકે પ્રસ્થાપિત કર્યા હતા. ઇ.સ. ૨૦૦૦થી ખાને ફિલ્મ નિર્માણનો તેમજ ટેલિવીઝન પ્રેઝન્ટીંગનો પ્રારંભ કર્યો હતો. તેઓ બે નિર્માતા કંપનીઓ ડ્રીમ્ઝ અનલિમીટેડ અને રેડ ચિલીઝ એન્ટરટેઇનમેન્ટના સ્થાપક અને માલિક છે. ૨૦૦૮માં ન્યૂઝવીક સામયિકમાં તેમને વિશ્વમાં ૫૦ સૌથી શક્તિશાળી લોકોમાંના એક તરીકે સમાવવામાં આવ્યા હતા. [1]
ખાને જ્યારે જુહી ચાવલા (Juhi Chawla) અને ડાયરેક્ટર અઝીઝ મિરઝા (Aziz Mirza) સાથે મળીને 1999માં ડ્રીમ્ઝ અલિમીટેડ (Dreamz Unlimited) નામની પ્રોડક્શન કંપનીની સ્થાપના કરી ત્યારે તેઓ એક નિર્માતા તરીકે ઉભરી આવ્યા હતા. પ્રથમ બે ફિલ્મોનું તેમણે નિર્માણ કર્યું હતું અને તેમાં અભિનય પણ કર્યો હતોઃ ફિર ભી દિલ હૈ હિન્દુસ્તાની (Phir Bhi Dil Hai Hindustani) (2000) અને અસોકા (Asoka) (2001) જે બોક્સ ઓફિસ પણ નિષ્ફળ ગઇ હતી.[2]જોકે, નિર્માતા અને સ્ટાર તરીકે ત્રીજી ફિલ્મ, ચલતે ચલતે (Chalte Chalte) (2003)બોક્સ ઓફિસ પર હીટ સાબિત થઇ હતી. [3]
2004માં ખાને રેડ ચીલીઝ એન્ટરટેઇનમેન્ટ (Red Chillies Entertainment) નામની અન્ય એક પ્રોડક્શન કંપનીની સ્થાપના કરી હતી અને અન્ય એક હીટ ફિલ્મ એવી મૈ હૂ ના (Main Hoon Na)નું નિર્માણ કર્યું હતું અને અભિનય કર્યો હતો. [4] ત્યાર પછીના વર્ષે તેમણે પહેલી (Paheli) નામની કાલ્પનિક ફિલ્મનું નિર્માણ અને અભિનય કર્યો હતો, તેની કામગીરી નબળી રહી હતી. [5] એકેડેમી એવોર્ડઝ (Academy Awards)માં બેસ્ટ ફોરેન લેંગ્વેજ ફિલ્મ તરીકે ભારતનો જોકે સત્તાવાર રીતે પ્રથમ પ્રવેશ હતો, પરંતુ તે અંતિમ પસંદગીમાંથી પસાર થઇ શક્યુ ન હતું. 2005માં પણ ખાને કરન જોહર સાથે મળીને સુપરનેચરલ હોરર ફિલ્મ (horror film) કાલ (Kaal)નું સહ નિર્માણ કર્યું હતું અને મલૈકા અરોરા ખાન (Malaika Arora Khan) સાથે આઇટમ નંબર (item number) તરીકેની ભૂમિકા ભજવી હતી. કાલ બોક્સ ઓફિસ પર સાધારણ સફળ થઇ હતી. [5] તેમની કંપનીએ ઓમ શાંતિ ઓમ (Om Shanti Om) (2007)નું નિર્માણ કર્યું હતું, જેમાં તેમણે ભૂમિકા બજાવી હતી અને બિલ્લુ (Billu) (2009)માં તેમણે બોલીવુડ સુપરસ્ટાર તરીકે ટેકાત્મક ભૂમિકા બજાવી હતી.
૨૦૦૮માં રેડ ચીલીઝ એન્ટરટેઇનમેન્ટ બીસીસીઆઇ (BCCI)ના નેજા હેઠળ આઇપીએલ (IPL) ક્રિકેટ (cricket) લીગમાં કોલકાતા નાઇટ રાઇડર્સ (Kolkata Knight Riders)ની માલિક બની હતી.
૨૦૦૭માં લોકપ્રિય ગેમ શો કૌન બનેગા કરોડપતિ (Kaun Banega Crorepati)ની ત્રીજી શ્રેણીના યજમાન તરીકે અમિતાભ બચ્ચન (Amitabh Bachchan)ને સ્થાને ખાન આવ્યા હતા, આ ગેઇમ શો હુ વોન્ટસ ટુ બી મિલીયનોર? (Who Wants to Be a Millionaire?)નું ભારતીય સ્વરૂપ હતું. [6] અગાઉના હોસ્ટે આ શોનું પાંચ વર્ષો સુધી 2000-05 સંચાલન કર્યું હતું. 22 જાન્યુઆરી 2007ના રોજ કોન બનેગા કરોડપતિ નવા હોસ્ટ ખાન સાથે પ્રસારિત થયું હતું અને બાદમાં 19 એપ્રિલ 2007[7]ના રોજ તેનો અંત આવ્યો હતો.
ખાને ૨૫ એપ્રિલ ૨૦૦૮ના રોજ ગેમ શો ક્યા આપ પાંચવી પાસ સે તેજ હૈ? (Kya Aap Paanchvi Pass Se Tez Hain?)નું હોસ્ટીંગ કરવાનું શરૂ કર્યું હતું, આ શો આર યુ સ્માર્ટર ધેન ફિફ્થ ગ્રેડર? (Are You Smarter Than a 5th Grader?)નું ભારતીય. સ્વરૂપ હતું, જેનો છેલ્લો એપિસોડ 27 જુલાઇ 2008ના રોજ ખાસ મહેમાન તરીકે લાલુ પ્રસાદ યાદવ (Lalu Prasad Yadav) સાથે પ્રસારિત થયો હતો.
| વર્ષ | શિર્ષક | ભૂમિકા | નોંધો |
|---|---|---|---|
| 1992 | દિવાના (Deewana) | રાજા સહાય | વિજેતા, ફિલ્મફેર બેસ્ટ મેલ ડિબટ એવોર્ડ (Filmfare Best Male Debut Award) |
| ઇડીયટ (Idiot) | પવન રઘુજન | ||
| ચમત્કાર (Chamatkar) | શ્રીવાસ્તવ | ||
| રાજુ બન ગયા જેન્ટલમેન (Raju Ban Gaya Gentleman) | રાજુ (રાજ માથુર ) | ||
| દિલ આશના હૈ (Dil Aashna Hai) | કરન | ||
| 1993 | માયા મેમસાબ (Maya Memsaab) | લલિત કુમાર | |
| કીંગ અંકલ (King Uncle) | અનિલ ભંસલ | ||
| બાઝીગર (Baazigar) | અજય શર્મા/ વિકી મલ્હોત્રા | વિજેતા , ફિલ્મફેર સર્વોત્તમ અભિનેતા પુરસ્કાર (Filmfare Best Actor Award) | |
| ડર (Darr) | રાહુલ મેહરા | નોમિનેટેડ, ફિલ્મફેર બેલ્ટ વિલન એવોર્ડ (Filmfare Best Villain Award) | |
| કભી હા કભી ના (Kabhi Haan Kabhi Naa) | સુનિલ | વિજેતા, બેસ્ટ પરફોર્મન્સ માટે ફિલ્મફેર ક્રિટીક્સ એવોર્ડ (Filmfare Critics Award for Best Performance) નોમિનેટેડ, ફિલ્મફેર સર્વોત્તમ અભિનેતા પુરસ્કાર (Filmfare Best Actor Award) | |
| 1994 | અંજામ (Anjaam) | વિજય અગ્નિહોત્રી | વિજેતા , ફિલ્મફેર બેસ્ટ વિલન એવોર્ડ (Filmfare Best Villain Award) |
| 1995 | કરન અર્જુન (Karan Arjun) | અર્જુન સિંહ/વિજય | |
| ઝમાના દિવાના (Zamana Deewana) | રાહુલ મલ્હોત્રા | ||
| ગુડ્ડુ (Guddu) | ગુડ્ડુ બહાદૂર | ||
| ઓહ ડાર્લિંગ! યે હૈ ઇન્ડિયા (Oh Darling! Yeh Hai India) | હીરો | ||
| દિલવાલે દુલ્હનીયા લે જાયેંગે (Dilwale Dulhania Le Jayenge) | રાજ મલ્હોત્રા | વિજેતા, ફિલ્મફેર સર્વોત્તમ અભિનેતા પુરસ્કાર (Filmfare Best Actor Award) | |
| રામ જાને (Ram Jaane) | રામ જાને | ||
| ત્રિમૂર્તી (Trimurti) | રોમી સિંઘ | ||
| 1996 | ઇંગ્લીશ બાબુ દેશી મેમ (English Babu Desi Mem) | વિક્રમ /હરી/ગોપાલ/મયૂર | |
| ચાહત (Chaahat) | રૂપ રાઠોડ | ||
| આર્મી (Army) | અર્જુન | ખાસ દેખાવ | |
| દુશ્મન દુનીયા કા (Dushman Duniya Ka) | બદ્રુ | ||
| 1997 | ગૂદગૂદી (Gudgudee) | ખાસ દેખાવ | |
| કોયલા (Koyla) | શંકર | ||
| યસ બોસ (Yes Boss) | રાહુલ જોષી | નોમિનેટેડ, ફિલ્મફેર સર્વોત્તમ અભિનેતા પુરસ્કાર (Filmfare Best Actor Award) | |
| પરદેશ (Pardes) | અર્જુન સાગર | ||
| દિલ તો પાગલ હૈ (Dil To Pagal Hai) | રાહુલ | વિજેતા, ફિલ્મફેર સર્વોત્તમ અભિનેતા પુરસ્કાર (Filmfare Best Actor Award) | |
| 1998 | ડુપ્લીકેટ (Duplicate) | બબલુ ચૌધરી/મનુ દાદા | નોમિનેટેડ, ફિલ્મફેર બેસ્ટ વિલન એવોર્ડ (Filmfare Best Villain Award) |
| અચાનક (Achanak) | હીમસેલ્ફ | ખાસ દેખાવ | |
| દિલ સે (Dil Se) | અમરકાંત વર્મા | તામિલ (Tamil)માં ડબ કરેલ યુઆયર , તેલગુ (Telugu)માં ડબ કરેલ પ્રેમા થો | |
| કુછ કુછ હોતા હૈ (Kuch Kuch Hota Hai) | રાહુલ ખન્ના | વિજેતા, ફિલ્મફેર સર્વોત્તમ અભિનેતા પુરસ્કાર (Filmfare Best Actor Award) | |
| 1999 | બાદશાહ (Baadshah) | રાજ હીરા/બાદશાહ | નોમિનેટેડ, ફિલ્મફેર બેસ્ટ કોમેડીયન એવોર્ડ (Filmfare Best Comedian Award) |
| 2000 | ફિરભી દિલ હૈ હિન્દુસ્તાની (Phir Bhi Dil Hai Hindustani) | અજય બક્ષી | |
| હે રામ (Hey Ram) | અમઝદ અલી ખાન | ઓસ્કરમાં હે રામતરીકે તામિલ (Tamil)માં માં એકી સાથે કરવામાં આવેલી ભારતની સત્તાવાર એન્ટ્રી (India's official entry to the Oscars) | |
| જોશ (Josh) | મેક્સ | ||
| હર દિલ જો પ્યાર કરેગા (Har Dil Jo Pyar Karega) | રાહુલ | ખાસ દેખાવ | |
| મોહબત્તે (Mohabbatein) | આર્યન મલ્હોત્રા | વિજેતા, બેસ્ટ પરફોર્મન્સ માટે ફિલ્મફેર ક્રિટીક્સ એવોર્ડ (Filmfare Critics Award for Best Performance) નોમિનેટેડ, ફિલ્મફેર સર્વોત્તમ અભિનેતા પુરસ્કાર (Filmfare Best Actor Award) | |
| ગજ ગામિની (Gaja Gamini) | હીમસેલ્ફ | ખાસ દેખાવ | |
| 2001 | વન 2 કા 4 (One 2 Ka 4) | અરુણ વર્મા | |
| અસોકા (Asoka) | અસોકા | સમ્રાટ અસોકા તરીકે તામિલ (Tamil)માં ડબ કરેલી | |
| કભી ખુશી કભી ગમ (Kabhi Khushi Kabhie Gham) | રાહુલ રાયચંદ | નોમિનેટેડ, ફિલ્મફેર બેસ્ટ એક્ટર એવોર્ડ (Filmfare Best Actor Award) | |
| 2002 | હમ તુમ્હારે હૈ સનમ (Hum Tumhare Hain Sanam) | ગોપાલ | |
| દેવદાસ (Devdas) | દેવદાસ મુખર્જી | વિજેતા ફિલ્મફેર સર્વોત્તમ અભિનેતા પુરસ્કાર (Filmfare Best Actor Award) ઓસ્કરમાં ભારતની સત્તાવાર એન્ટ્રી (India's official entry to the Oscars) | |
| શક્તિઃ બળ (Shakti: The Power) | જયસિંહ | ખાસ દેખાવ | |
| સાથીયા (Saathiya) | યેશવંત રાવ | કેમીયો | |
| 2003 | ચલતે ચલતે (Chalte Chalte) | રાજ માથુર | |
| કલ હો ના હો (Kal Ho Naa Ho) | અમન માથુર | નોમિનેટેડ, ફિલ્મફેર સર્વોત્તમ અભિનેતા પુરસ્કાર (Filmfare Best Actor Award) | |
| 2004 | યે લમ્હે જુદાઇ કે (Yeh Lamhe Judaai Ke) | દુશાંત | |
| મૈ હૂ ના (Main Hoon Na) | મેજર રામ પ્રસાદ શર્મા | નોમિનેટેડ, ફિલ્મફેર સર્વોત્તમ અભિનેતા પુરસ્કાર (Filmfare Best Actor Award) | |
| વીર ઝારા (Veer-Zaara) | વીર પ્રતાપ સિંહ | નોમિનેટેડ, ફિલ્મફેર સર્વોત્તમ અભિનેતા પુરસ્કાર (Filmfare Best Actor Award) | |
| સ્વદેસ (Swades) | મોહન ભાર્ગવ | વિજેતા, ફિલ્મફેર સર્વોત્તમ અભિનેતા પુરસ્કાર (Filmfare Best Actor Award) દેસમ તરીકે તામિલ (Tamil)માં ડબ થયેલો | |
| 2005 | કુછ મીઠા હો જાયે (Kuch Meetha Ho Jaaye) | હીમસેલ્ફ | ખાસ દેખાવ |
| કાલ (Kaal) | કાલ ધમાલ ગીતમાં ખાસ દેખાવ | ||
| સિલસિલે (Silsiilay) | સૂત્રધાર | જબ જબ દિલ મિલે ગીતમાં ખાસ દેખાવ | |
| પહેલી (Paheli) | કિશનલા / ધી ઘોસ્ટ | ઓસ્કરમાં ભારતની સત્તાવાર એન્ટ્રીઓની યાદી (India's official entry to the Oscars) | |
| શાહ રુખ ખાનની અંદરની અને બહારની દુનીયા (The Inner and Outer World of Shah Rukh Khan) | હીમસેલ્ફ(આત્મકથારૂપ ફિલ્મ) | બ્રિટીશ લેખક અને ડાયરેક્ટર નસરીન મુન્ની કબીર (Nasreen Munni Kabir) દ્વારા દિગ્દર્શીત દસ્તાવેજી ફિલ્મ | |
| 2006 | અલગ (Alag) | સબસે અલગ ગીતમાં ખાસ દેખાવ | |
| કભી અલવિદા ના કેહના (Kabhi Alvida Naa Kehna) | દેવ સરન | નોમિનેટેડ, ફિલ્મફેર બેસ્ટ એક્ટર એવોર્ડ (Filmfare Best Actor Award) | |
| ડોન-ધી ચેઝ બિગીન્સ અગેઇન (Don - The Chase Begins Again) | વિજય/ડોન | નોમિનેટેડ, ફિલ્મફેર સર્વોત્તમ અભિનેતા પુરસ્કાર (Filmfare Best Actor Award) | |
| આઇ સી યુ (I See You) | સુબહ સુબહ ગીતમાં ખાસ દેખાવ | ||
| 2007 | ચક દે ઇન્ડિયા (Chak De India) | કબીર ખાન | વિજેતા, ફિલ્મફેર સર્વોત્તમ અભિનેતા પુરસ્કાર (Filmfare Best Actor Award) |
| હે બેબી (Heyy Babyy) | રાજ મલ્હોત્રા | મસ્ત કલંદર ગીતમાં ખાસ દેખાવ | |
| ઓમ શાંતિ ઓમ (Om Shanti Om) | ઓમ પ્રકાશ માખીજા/ઓમ કપૂર | નોમિનેટેડ, ફિલ્મફેર સર્વોત્તમ અભિનેતા પુરસ્કાર (Filmfare Best Actor Award) | |
| 2008 | ક્રેઝી 4 (Krazzy 4) | બ્રેક ફ્રી ગીતમાં ખાસ દેખાવ | |
| ભૂતનાથ (Bhoothnath) | આદિત્ય શર્મા | ખાસ દેખાવ | |
| રબ ને બના દી જોડી (Rab Ne Bana Di Jodi) | સુરીન્દર સાહની /રાજ | નોમિનેટેડ, ફિલ્મફેર સર્વોત્તમ અભિનેતા પુરસ્કાર (Filmfare Best Actor Award) | |
| 2009 | લક બાય ચાન્સ (Luck by Chance) | હીમસેલ્ફ | ખાસ દેખાવ |
| બિલ્લુ (Billu) | સાહીર ખાન | ||
| કૂચી કૂચી હોતા હૈ (Koochie Koochie Hota Hain) | રોકી | ફિલ્મીંગ | |
| માય નેઇમ ઇઝ ખાન (My Name is Khan) | રિઝવાન ખાન | ફિલ્મીંગ | |
| 2010 | દુ્લ્હા મિલ ગયા | પવન રાજ ગાંધી | ખાસ દેખાવ (special appearance) |
| માય નેમ ઇસ ખાન | રિઝવાન ખાન | શ્રેષ્ઠ અભિનેતા માટે ફિલ્મફેર એવોર્ડ (Filmfare Award for the best actor) | |
| શાહરૂખ બોલા ખુબસુરત હે તુ | હિમસેલ્ફ | કેમિઓ દેખાવ | |
| 2011 | ઓલવેઝ કભી કભી | અજ્ઞાત | ગીત "એન્ટેના" ખાસ દેખાવ |
| લવ બ્રેકર્સ અપ જિંદગી | હિમસેલ્ફ | કેમિઓ દેખાવ | |
| રા વન | G one / શેખર સુબ્રમણ્યમ [B] | ||
| ડોન 2 | Don | શ્રેષ્ઠ ફિલ્મ માટે નામાંકન ફિલ્મફેર એવોર્ડ
શ્રેષ્ઠ અભિનેતા માટે એવોર્ડ નામાંકન ફિલ્મફેર | |
| 2012 | સ્ટુડન્ટ ઓફ ધ યર | આવતા નથી | |
| જબ તક હૈ જાન | સમર આનંદ | શ્રેષ્ઠ અભિનેતા માટે એવોર્ડ નામાંકન ફિલ્મફેર | |
| 2013 | બૉમ્બે ટૉકીઝ | હિમસેલ્ફ | ગીતમાં ખાસ દેખાવ "અપના બૉમ્બે ટૉકીઝ ' |
| ચેન્નાઇ એક્સપ્રેસ | રાહુલ વાઈ વાઈ મિઠાઈવાલા | શ્રેષ્ઠ અભિનેતા માટે એવોર્ડ નામાંકનફિલ્મફેર | |
| 2014 | ભૂતનાથ રિટર્ન્સ | આદિત્ય શર્મા | કેમિઓ દેખાવ |
| હેપી ન્યૂ યર | ચંદ્ર "ચાર્લી" મનોહર શર્મા | ||
| 2015 | દિલવાલે | રાજ કાલી " રણધીર બક્ષી | શ્રેષ્ઠ અભિનેતા માટે એવોર્ડ નામાંકન ફિલ્મફેર |
| 2016 | ફેન | આર્યન ખન્ના /
ગૌરવ ચંદના [બી |
|
| તૂતક તૂતક તુતીયાં | |||
| એ દિલ હૈ મુશ્કિલ | તાહિર તાલીયાર ખાન | કેમિઓ દેખાવ | |
| ડિયર જિંદગી | DR. જહાંગીર ખાન (જગ) | વિસ્તૃત નાનકડી |
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.
