Triangulum

Triangulum ou Triángulo^[1] é unha pequena constelación do norte, onde as súas tres estrelas máis brillantes, de terceira e cuarta magnitude, forman un triángulo alongado. É unha das 88 constelacións modernas e tamén foi unha das 48 listadas por Tolomeo.

Para outras páxinas con títulos homónimos véxase: Triángulo (homónimos).

Triangulum
Nome latino	Triangulum
Abreviatura	Tri
Xenitivo	Trianguli
Simboloxía	Sicilia
Ascensión recta	2 h
Declinación	30°
Área	132 graos cadrados Rango 78º
Número de estrelas (magnitude < 3)	0
Estrela máis brillante	β Tri (magnitude ap. 3,00)
Choiva de meteoros	Ningunha
Constelacións lindeiras	Andromeda Pisces Aries Perseus
Visible en latitudes entre +90° e −60° Mellor visibilidade ás 21:00 (9 p.m.) durante o mes de decembro

Estrelas principais

• α Trianguli (Metallah ou Mothallah), é unha binaria espectroscópica de magnitude 3,41, menos brillante que β Trianguli.
• β Trianguli (Deltotum ou Deltotron), a máis brillante da constelación con magnitude 3,00, unha estrela subxigante branca.
• γ Trianguli, estrela branca de magnitude 4,03.
• δ Trianguli, anana amarela algo maior co Sol a só 35 anos luz de distancia.
• ε Trianguli, estrela dobre formada por unha estrela principal de magnitude 5,50 e outra secundaria de magnitude 11.
• TZ Trianguli (6 Trianguli), sistema estelar cuádruplo e estrela variable, (coñecida nalgunhas fontes antigas coma ι), é unha atractiva estrela dobre cun destacable contraste de cor que pode ser vista cun telescopio de tamaño medio nun forte amarelo e cun apagado azul. Ambas compoñentes son binarias moi pechadas, formando así o sistema estelar de 4 compoñentes.^[2]

Obxectos Notables do espazo profundo

• Galaxia do Triángulo (M33), galaxia espiral tipo Sc e membro do Grupo Local que semella ser unha galaxia satélite da galaxia de Andrómeda, situada a 2,9 millóns de anos luz. O ter magnitude 5,8, é de abondo brillante para ser divisada a simple vista no ceo nocturno.
• Nebulosa NGC 604, a rexión máis grande de hidróxeno ionizado que se coñece.
• Galaxia espiral NGC 925, así coma as galaxias NGC 672 e IC 1727, estas últimas separadas apenas 88.000 anos luz.
• Quasar 3C 48, ó norte da constelación, un dos primeiros descubertos.

Historia e mitoloxía

A pesar de ser unha constelación menor, o grupo de estrelas que forma Triangulum xa era coñecido na antigüidade e, debido á súa semellanza coa letra grega Δ tomou ás veces o nome de Delta ou Deltotum.

Pola súa forma tamén tense asociado ó delta do río Nilo e foi tamén relacionada coa illa de Sicilia.

Unha versión explicaba que a causa do pouco brillo de Aries, o deus Hermes colocou sobre esta constelación varias estrelas ás que lle deu a forma da letra delta, coma primeira letra do xenitivo de Zeus (Διός).

Notas

1. Cambados Márquez, Xoaquín Evaristo. "Algunhas notas referentes ó nome galego estándar das constelacións" (PDF). Consultado o 12 de outubro de 2016.
2. Robert Burnham, Jr (1978). Burnham's Celestial Handbook, Dover Publications, New York. ISBN 0-486-24065-7

Véxase tamén

Wikimedia Commons ten máis contidos multimedia na categoría:  Triangulum

Bibliografía

• Ian Ridpath and Wil Tirion (2007). Stars and Planets Guide, Collins, Londres. ISBN 978-0-00-725120-9. Princeton University Press, Princeton. ISBN 978-0-691-13556-4.

Outros artigos

• Triangulum Australe
• Triangulum Minor

Ligazóns externas

• The Deep Photographic Guide to the Constellations: Triangulum (en inglés)
• Star Tales – Triangulum (en inglés)