Hieronymus Bosch, latinizado como Bosco será tamén coñecido como Jeroen Bosch ou polo nome real Jeroen van Aken, nado en 's-Hertogenbosch contra 1450 e finado en 's-Hertogenbosch en agosto de 1516, foi un prolífico pintor neerlandés.
.jpg)  | |
| Nome orixinal | (nl) Jheronimus Bosch |
|---|---|
| Biografía | |
| Nacemento | (nl) Jheronimus van Aken c. 1450 's-Hertogenbosch, Países Baixos |
| Morte | agosto de 1516 (65/66 anos) 's-Hertogenbosch, Países Baixos |
| Lugar de sepultura | 's-Hertogenbosch |
| Outros nomes | Aeken, Hieronymus van Aken, Jheronymus van Aquen, Jheronimus Aken, Jeroen Anthoniszoon van Aken, Hieronymus van Bos, Jeronimus |
| Grupo étnico | Pobo neerlandés |
| Actividade | |
| Campo de traballo | Pintura do Renacemento, artes visuais e Pintura gótica |
| Lugar de traballo | 's-Hertogenbosch (1474–1516) |
| Ocupación | pintor, debuxante arquitectónico, debuxante, artista visual |
| Período de actividade | 1474 - 1516 |
| Xénero artístico | Pintura relixiosa, pintura de xénero, Pintura de historia, retrato e alegoría |
| Movemento | Pintura flamenga primitiva e Renacemento nórdico |
| Catálogo crítico | Q130242789  (1966) |
| Alumnos | Gielis Panhedel (pt) |
| Obra | |
Obras destacables
| |
| Familia | |
| Cónxuxe | Aleyt Goyaerts van den Meerveen |
| Pai | Anthonis van Aken |
| Irmáns | Goessen van Aken |
Sinatura  | |
| Descrito pola fonte | Teutsche Academie der Edlen Bau- Bild- und Mahlerey-Künste (en) , (sec:Boß/ Mahler von Herzogenbusch. 242, 242) Schilderboeck (pt) , (sec:T'leven van Ieronimus Bos., M197)Dicionario Enciclopédico Brockhaus e Efron |
    | |
Traxectoria
Naceu nunha familia de pintores holandeses e alemáns de certa importancia local, os van Aken,[1] viviu boa parte da súa vida en 's-Hertogenbosch, cidade florecente no século XV, no Ducado de Brabante (Brabant), no sur da actual Holanda. O 13 de xuño de 1463, arredor de 4000 casas da cidade ficaran destruídas por un pavoroso incendio, do que Bosch, cuns trece anos de idade, foi testemuña.[2]
Un feito importante na súa vida foi o casamento en 1480 ou 1481 con Aleid van der Mervenne que proviña dunha importante familia de comerciantes e que achegou unha casa preto da Casa do Concello, onde Bosch estableceu o seu taller e se converteu en pintor autónomo, e amizades dun importante nivel social.[3]
Foi un pintor popular e recibiu encargos incluso do estranxeiro. En 1488 afiliouse á Irmandade da Nosa Señora, unha confraría relixiosa conservadora, que agrupaba uns 40 individuos influentes de 's-Hertogenbosch e uns 7000 en toda Europa.
Estilo
Moitas das súas obras describen o pecado e os fallos da moral humana. Bosch usaba imaxes de demos, animais semihumanos e máquinas que evocan o medo e a confusión que retratan a maldade do home. As obras súas conteñen un complexo, orixinal, imaxinativo e denso uso de figuras simbólicas e iconográficas, moitas das cales eran xa misteriosas e enigmáticas no seu tempo.
Tamén influíu nos artistas contemporáneos. Pódese ver certa influencia do Bosco na obra de Goya como no Aquelarre de meigas.[4] Foi unha fonte de inspiración para o movemento surrealista do século XX, que foron os máis fascinados e consideraron ao Bosco como un precursor.[5] Para André Breton, a obra constitúe unha pauta de lectura para comprender o poema en prosa de Flaubert titulado La Tentation de saint Antoine (1874).[6] Dalí inspirouse na figura humana que xorde por pareidolia no rochedo que se atopa no centro do panel da esquerda para crear a súa obra do “Gran Masturbador”.[7][8] Porén, os investigadores destacan que esta obra forte e imaxinativa é portadora de interpretacións que non se percibiron na propia época da súa creación.[9]
Marijnissen centrou a cuestión cando declara que: “Dicir que o Bosco foi un surrealista avant la lettre, é para o historiador unha herexía”, mais matizou o seu propósito cando constata que “os que examinan a obra dende un punto de vista exclusivamente artístico recoñecerán que o Bosco descubriu un dos trucos máis eficaces do surrealismo, a creación do método máis lóxico para devolver a imaxe máis ilóxica".[10]
Na cultura popular de finais do século XX e comezos do XXI, o tríptico constitúe unha sólida fonte de inspiración. En 1995, o realizador Tony Kaye realizou unha publicidade para o perfume L'Air du temps de Nina Ricci cunha estética que evocaba o xardín das delicias.[11] En xuño de 2009, no Festival Montpellier Baila, a coreógrafa e directora franco-española Blanca Li propuxo a creación dun espectáculo coreográfico para 9 bailarines e un pianista titulado “O xardín das delicias” e presentado como inspirado no cadro do Bosco.[12][13]
Obra
Entre as súas obras máis coñecidas están:
- O carro de feo - (Museo do Prado, Madrid)
- O xardín das delicias - (Museo do Prado, Madrid)
- O Xuízo Final - (Akademie der Bildenden Künste, Viena)
- As tentacións de Santo Antonio - (Museo Nacional de Arte Antiga, Lisboa)
- Os sete pecados mortais - (Museo do Prado, Madrid)
- Nave dos Loucos - (Museo do Louvre, París)
- A morte e o avarento - (National Gallery of Art, Washington, D.C.)
Galería
Mesa dos sete pecados capitais
As tentacións de santo Antonio abade
A crucifixión de santa Xulia
Tríptico do carro de feno
Cristo carretando a cruz
Tríptico da adoración dos magos
.jpg)
Notas
Véxase tamén
Wikiwand in your browser!
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.
