Festuca

Festuca, as festucas^[2], é un xénero de gramíneas (ou poáceas)^[1] distribuídas nas rexións temperadas e en montañas de rexións tropicais. Comprende unhas 200 especies, moitas das cales considéranse excelentes forraxeiras e se cultivan para tal fin.

Festuca pratensis.

xénero Festuca
Ilustración de Festuca ovina
Clasificación científica
División: Magnoliophyta Clase: Liliopsida Subclase: Commelinidae Orde: Poales Familia: Poaceae Subfamilia: Pooideae Tribo: Poeae Xénero: Festuca L., Sp.Pl., vol. 1, 1753
Especies
Lista de especies de ''Festuca''
Sinonimia
Amphigenes Janka Anatherum Nábelek Argillochloa Weber Bucetum Parnell Drymochloa Holub Drymonaetes Fourr. Festucaria Fabric. Gnomonia Lunell Gramen Krause Hellerochloa Rauschert Leiopoa Ohwi Lojaconoa Gand. Nabelekia Roshev. Wasatchia M.E.Jones[1]

Descrición

O xénero Festuca inclúe a herbas perennes, con follas planas, convolutas ou conduplicadas e espículas dispostas en espigas.

As espículas son pauci- ou plurifloras, comprimidas lateralmente, con raquilla artellada por riba das glumas e entre os antecios. As glumas son lineal-lanceoladas ou lanceoladas, agudas, desiguais, sendo menor a gluma inferior. As lemmas son lanceoladas ou oblongo-lanceoladas, membranosas ou papiráceas, arredondadas no dorso, 5-nervadas, agudas, xeralmente arestadas no ápice. A lemma é bicarenada. As flores son hermafroditas ou ben, as superiores masculinas. Os estames son 1 a 3, os estilos son curtos con estigmas plumosos. O cariopse é oblongo ou lineal.

Hábitat e distribución

Aínda que en agricultura algunhas especies son consideradas malezas, pola súa gran capacidade de rexeneración e a súa resistencia a desaparecer, son un forraxe moi nutritivo para os herbívoros e se utilizan a estas especies para alimento da fauna salvaxe e o gado doméstico e en programas de control para evitar a erosión dos solos.

Son gramíneas achegadas a Lolium moi difundidas e capaces de se adaptar aos máis diversos tipos de solos e climas, moi resistentes ás pisadas, agresivas, invasivas e persistentes. Son plantas pioneiras que sobreviven onde moitas especies leñosas non son quen de facelo e constitúen nalgunhas áreas o único alimento dispoñíbel. Algunhas especies están adaptadas a solos áridos, calcarios, areentos, xesosos, salobres ou tóxicos, con exceso de aluminio, cobre, mercurio e outros metais. En zonas apropiadas forman pradarías mestas.

A súa distribución é mundial, agás na Antártida.

Taxonomía

O xénero foi descrito por Carl von Linné e publicado en Species Plantarum 1: 73–76. 1753.^[3] A especie tipo é: Festuca ovina L.

Etimoloxía

O nome do xénero deriva do latín e significa talo de palla, tamén o nome dunha herba má entre o orxo.

Citoloxía

O número cromosómico básico do xénero é x = 7, con números cromosómicos somáticos de 2n = 14, 28, 35, 42, 56 e 70, xa que hai especies diploides e unha serie poliploide. Cromosomas relativamente "grandes".^[1]

Especies

• Festuca amethystina L.
• Festuca ampla Hack.
• Festuca amplissima Rupr.
• Festuca apheles Keng
• Festuca arundinacea Schreb.
• Festuca baffinensis Polunin
• Festuca brevifolia R.Br.
• Festuca bromoides Michx.
• Festuca burgundiana Auquier & Kerguélen
• Festuca burnatii St.-Yves
• Festuca capillifolia Dufour
• Festuca californica Vasey
• Festuca clementei Boiss.
• Festuca confinis Vasey
• Festuca confusa Piper
• Festuca coromotensis B. Briceño
• Festuca dasyclada Hack.
• Festuca diandra Michx.
• Festuca dissitiflora Steud.
• Festuca dolichophylla J.Presl
• Festuca durandii Clauson
• Festuca earlei Rydb.
• Festuca elata Keng
• Festuca elegans Boiss.
• Festuca eskia Ramond ex DC.
• Festuca fuegiana Hook.
• Festuca glauca Vill.
• Festuca gracilenta Buckley
• Festuca gracillima Rothm.
• Festuca gigantea (L.) Vill.
• Festuca gypsophila Hack.
• Festuca hephaestophila Nees
• Festuca heterophylla Lam.
• Festuca howellii Hack.
• Festuca hystrix Boiss.
• Festuca idahoensis Elmer
• Festuca indigesta Boiss.
• Festuca ingrata Rydb.
• Festuca markgrafiae Veldkamp
• Festuca microstachys Nutt.
• Festuca microstachys Nutt.
• Festuca mirabilis Piper
• Festuca nervosa Hook.
• Festuca nevadensis (Hack.) Markgr.-Dann.
• Festuca occidentalis Hook.
• Festuca ovina L.
• Festuca pacifica Piper
• Festuca paniculata (L.) Schinz & Thell.
• Festuca pectinata Labill.
• Festuca plicata Hack.
• Festuca poaeoides Michx.
• Festuca potosiana Renvoize
• Festuca pratensis Hudson
• Festuca pseudotrichophylla Patzke
• Festuca purpurascens Hook.f.
• Festuca richardsonii Hook.
• Festuca rigida (L.) Link
• Festuca rubra L.
• Festuca rusbyi Hitchc.
• Festuca saximontana Rydb.
• Festuca scabrella Torr.
• Festuca scariosa (Lag.) Hackel
• Festuca sciurea Nutt.
• Festuca soraria Piper
• Festuca subbiflora Suksd.
• Festuca subulifolia Benth.
• Festuca suksdorfii Piper
• Festuca talamancensis Davidse
• Festuca tenella Willd.
• Festuca tenuifolia Sibth.
• Festuca texana Vasey
• Festuca trichophylla (Ducros ex Gaudin) K.Richt.
• Festuca triflora Desf.
• Festuca valentina (St.-Yves) Markgr.-Dann.
• Festuca vallicola Rydb.^[4][5]

Híbridos interxenéricos

Téñense descrito híbridos interxenéricos (notoxéneros) entre Festuca con Vulpia (× Festulpia Melderis ex Stace & R.Cotton), con Lolium (× Festulolium Ascher & Graebn.) e con Bromus (× Bromofestuca Prodan)^[1][6]

Pragas e enfermidades

Algunhas especies son parasitadas por fungos endófitos como Neotyphodium, Acremonium ou Claviceps, que se distribúen por toda a planta agás nas raíces e que produce substancias tóxicas alcaloides velenosas para o gado, que en cantidade elevada producen a morte, sendo tamén a causa de malpartos e anomalías físicas como peso baixo, malformacións ou ananismo.