Copa de Portugal

A Copa de Portugal (en portugués: Taça de Portugal) é unha competición de fútbol de Portugal. Trátase da máis importante competición portuguesa en formato de copa, así como da segunda competición nacional máis prestixiosa do país, por detrás da Primeira Liga. Dispútase anualmente dende a tempada 1938/39, cando sucedeu ao Campionato de Portugal, utilizando o mesmo trofeo pero cambiando o nome e o formato da competición. Está organizada pola Federación Portuguesa de Fútbol.

Copa de Portugal

Tipo	copa nacional de fútbol
Organizador	Federação Portuguesa de Futebol (pt)
Número de participantes	156
Localización  e  Datas
País	Portugal
Vixencia	1938 –
Calendario da tempada	agosto –
Período de ocorrencia	1 ano
Outro
Páxina web oficial	fpf.pt

Dispútana todos os clubs da Primeira Liga, da Segunda Liga, da Terceira Liga, do Campionato de Portugal e algúns representantes dos Campionatos de Distrito. Os equipos filiais non poden participar. Xógase segundo o sistema de eliminación directa a partido único, a excepción das semifinais que se xogan a ida e volta. Desde 2015 denomínase Taça de Portugal Placard por motivos de patrocinio.^[1]

A conquista do torneo dá acceso directo á fase de grupos da Europa League. A final xógase no Estadio Nacional do Jamor, en Oeiras, e o trofeo é tradicionalmente entregado polo Presidente da República Portuguesa.

O primeiro vencedor do torneo foi o Académica, mentres que o club máis laureado é o Benfica, con 26 títulos.

Historia

A primeira Copa de Portugal, gañada polo Académica en 1939.

Na tempada 1921/22 creouse o Campionato de Portugal, un torneo con formato de eliminatorias que foi a primeira competición oficial portuguesa a nivel nacional.^[2] Os clubs clasificábanse en competicións rexionais (en sistema de liga) e despois disputaban o Campionato de Portugal (en sistema de eliminatorias). O primeiro vencedor do Campionato de Portugal foi o FC Porto. Os clubs que máis títulos lograron nesta época foron o Sporting e o propio Porto, con catro trofeos cada un.^{[3][4][5][6][7]}

Na tempada 1938/39 o fútbol portugués atravesou varias reformas e foi nese momento cando se creou a Copa de Portugal,^[8] substituíndo ao desaparecido Campionato de Portugal, pero utilizando o mesmo trofeo e o mesmo sistema de eliminatorias. O primeiro campión da nova competición foi o Académica de Coimbra. O vencedor da segunda edición foi o Benfica, que foi o principal dominador da competición durante as seguintes décadas, sumando ata 26 títulos.

O Campionato de Portugal, nas súas 17 edicións disputadas, tivo sete gañadores diferentes.^[4] A Copa de Portugal foi gañada por 13 clubs diferentes.^{[9][8][5][6][7]}

Formato

A Copa de Portugal é disputada anualmente por todos os clubs da Primeira Liga, da Segunda Liga, da Terceira Liga e do Campionato de Portugal, polos campións e subcampións dos Campionatos de Distritos, e polos campións das Copas de Distrito. Os equipos filiais que participan nalgún deses campionatos non poden participar na Copa de Portugal.

O formato actual da Copa de Portugal consta de seis eliminatorias a un só partido, seguidas dunhas semifinais a ida e volta, e un partido final nun campo neutral, o Estadio Nacional.

Trofeo

Trofeo oficial

O trofeo oficial da Copa de Portugal, que data de 1922, pertence á Federación Portuguesa de Fútbol. Pesa 20 kg e consiste nunha copa de prata cicelada e ricamente ornamentada ao estilo manuelino. Consta dun relevo prateado formada por carabelas e en segundo plano fragatas. Na parte superior contén escudos coa Cruz de Cristo e o Escudo Nacional. Na parte inferior destaca a decoración con catro floróns. As asas do trofeo están trenzadas e rematadas pola esfera armilar e a Cruz de Cristo. Conectando o relevo á base hai 4 columnas, cada unha decorada con 145 flores de lis rematadas nos extremos por medias canas. A base, feita en madeira, está decorada con 4 floróns de prata, coincidentes cos floróns do relevo. A base ten no medio un escudo de prata ricamente estilizado no medio e remata cun pedestal de madeira onde anualmente se colocan en placas de prata os nomes dos clubs gañadores.^[10]

O trofeo que antes se entregaba aos gañadores do Campionato de Portugal (1921–1938) era idéntico ao da Copa de Portugal. Na base do trofeo oficial da Copa de Portugal están tamén os nomes de todos os gañadores do Campionato de Portugal.^[10]

Réplica

O gañador de cada edición recibe unha réplica, igualmente adornada pero máis pequena que a orixinal. A réplica pesa 1.695 gramos e mide 58 cm de altura.

• 
  Trofeo oficial da federación
• 
  Trofeo entregado ao gañador

Estadio da final

Estadio Nacional, escenario da final da Copa de Portugal

As primeiras finais da Copa de Portugal disputáronse no Estádio do Lumiar e no Campo das Salésias, ambos en Lisboa. O Estádio Nacional inaugurado en 1944 en Oeiras, preto de Lisboa, acolle tradicionalmente a final da Copa de Portugal desde 1946, con só seis excepcións.^[10][11]

En 1961, a Federación Portuguesa de Fútbol acordou cos clubs finalistas (FC Porto e Leixões), e por petición do Porto, que a final se disputase no estadio deste club, o estadio das Antas.^[10] A pesar de xogar na casa, o club do Porto caeu derrotado por 0-2, sendo esta a única conquista do Leixões na Copa de Portugal. Nas tempadas 1974/75, 1975/76 e 1976/77, a Federación decidiu que a final se xogase no estadio do club que tivese gañado a Copa a tempada anterior.

En 1975, a final enfrontou ao Boavista contra o Benfica, coa vitoria do primeiro por 2-1. Dita final tivo lugar por primeira e única vez no estadio José Alvalade, xa que o Sporting gañara a Copa a tempada anterior. Ao ano seguinte, en 1976, a final foi disputada de novo polo Boavista ante o Vitória, logrando outra vez a vitoria o equipo do Porto por 2-1. O partido tivo lugar no estadio das Antas porque a Federación considerou que o estadio do Bessa, sede do Boavista, era demasiado pequeno para acoller a final. En 1977, a final volveu xogarse no estadio das Antas.^[10] Outro dos motivos polos cales se cambiaron as sedes das edicións de 1975 a 1977 era que o Estadio Nacional de Jamor estaba considerado como un símbolo do Estado Novo que acababa de ser derrocado.^[10]

Na tempada 1982/83, o FC Porto pediu de novo á Federación Portuguesa disputar a final contra o Benfica no seu estadio, declarando que se negarían a xogar se esta se celebrase no Estadio Nacional. A FPF cedeu e a final de 1983 disputouse no estadio das Antas, gañando os encarnados por 1-0. Na tempada 2019/20, debido á pandemia de COVID-19, a final non se celebrou no Estadio Nacional por non contar con condicións de seguridade suficientes. Así, a final da Copa de Portugal desa tempada disputouse por primeira vez no estadio Cidade de Coimbra, situación que se repetiu na seguinte campaña.

Campionato de Portugal

Historial

Tempada	Campión	Resultado	Subcampión	Sede da final
1921–22	FC Porto	3 - 1 (pro.)	Sporting	Campo de Bessa, Porto
1922–23	Sporting	3-0	Académica	Estadio do Santo, Faro
1923–24	Olhanense	4 - 2	FC Porto	Campo Grande, Lisboa
1924–25	FC Porto	2 - 1	Sporting	Campo de Monserrate, Viana do Castelo
1925–26	Marítimo	2 - 0	Belenenses	Campo do Ameal, Porto
1926–27	Belenenses	3-0	Vitória de Setubal	Estadio Lumiar, Lisboa
1927–28	Carcavelinhos	3 - 1	Sporting	Campo de Palhavã, Lisboa
1928–29	Belenenses	3 - 1	União de Lisboa	Campo de Palhavã, Lisboa
1929–30	Benfica	3 - 1 (pro.)	Barreirense	Estadio Campo Grande, Lisboa
1930–31	Benfica	3-0	FC Porto	Campo do Arnado, Coimbra
1931–32	FC Porto	4-4 ap 2 - 1	Belenenses	Campo do Arnado, Coimbra
1932–33	Belenenses	3 - 1	Sporting	Estadio Lumiar, Lisboa
1933–34	Sporting	4-3 ap	Barreirense	Estadio Lumiar, Lisboa
1934–35	Benfica	2 - 1	Sporting	Estadio Lumiar, Lisboa
1935–36	Sporting	3 - 1	Belenenses	Estadio Lumiar, Lisboa
1936–37	FC Porto	3-2	Sporting	Campo do Arnado, Coimbra
1937–38	Sporting	3 - 1	Benfica	Estadio Lumiar, Lisboa

Títulos por club

Pos	Club	Títulos	Subcampionatos	Anos campión
1	Sporting	4	6	1922–23, 1933–34, 1935–36, 1937–38
2	FC Porto	4	2	1921–22, 1924–25, 1931–32, 1936–37
3	Belenenses	3	3	1926–27, 1928–29, 1932–33
4	Benfica	3	1	1929–30, 1930–31, 1934–35
5	Olhanense	1	–	1923–24
	Marítimo	1	–	1925–26
	Carcavelinhos	1	–	1927–28
8	Barreirense	–	2	–
9	Académica	–	1	–
	Vitória de Setúbal	–	1	–
	União de Lisboa	–	1	–

Copa de Portugal

Historial

Tempada	Campión	Resultado	Subcampión	Sede da final
1938–39	Académica	4 – 3	Benfica	Campo das Salésias, Lisboa
1939–40	Benfica	3 – 1	Belenenses	Estádio do Lumiar, Lisboa
1940–41	Sporting	4 – 1	Belenenses	Campo das Salésias, Lisboa
1941–42	Belenenses	2 – 0	Vitória de Guimarães	Estádio do Lumiar, Lisboa
1942–43	Benfica	5 – 1	Vitória de Setúbal	Campo das Salésias, Lisboa
1943–44	Benfica	8 – 0	Estoril-Praia	Campo das Salésias, Lisboa
1944–45	Sporting	1 – 0	Olhanense	Campo das Salésias, Lisboa
1945–46	Sporting	4 – 2	Atlético	Estádio Nacional, Jamor
1946–47	Non disputada debido a problemas de calendario
1947–48	Sporting	3 – 1	Belenenses	Estádio Nacional, Jamor
1948–49	Benfica	2 – 1	Atlético	Estádio Nacional, Jamor
1949–50	Non disputada debido á organización da Copa Latina no Estadio Nacional
1950–51	Benfica	5 – 1	Académica	Estádio Nacional, Jamor
1951–52	Benfica	5 – 4	Sporting	Estádio Nacional, Jamor
1952–53	Benfica	5 – 0	FC Porto	Estádio Nacional, Jamor
1953–54	Sporting	3 – 2	Vitória de Setúbal	Estádio Nacional, Jamor
1954–55	Benfica	2 – 1	Sporting	Estádio Nacional, Jamor
1955–56	FC Porto	2 – 0	Torreense	Estádio Nacional, Jamor
1956–57	Benfica	3 – 1	Sporting da Covilhã	Estádio Nacional, Jamor
1957–58	FC Porto	1 – 0	Benfica	Estádio Nacional, Jamor
1958–59	Benfica	1 – 0	FC Porto	Estádio Nacional, Jamor
1959–60	Belenenses	2 – 1	Sporting	Estádio Nacional, Jamor
1960–61	Leixões	2 – 0	FC Porto	Estádio das Antas, Porto
1961–62	Benfica	3 – 0	Vitória de Setúbal	Estádio Nacional, Jamor
1962–63	Sporting	4 – 0	Vitória de Guimarães	Estádio Nacional, Jamor
1963–64	Benfica	6 – 2	FC Porto	Estádio Nacional, Jamor
1964–65	Vitória de Setúbal	3 – 1	Benfica	Estádio Nacional, Jamor
1965–66	SC Braga	1 – 0	Vitória de Setúbal	Estádio Nacional, Jamor
1966–67	Vitória de Setúbal	3 – 2 (pro.)	Académica	Estádio Nacional, Jamor
1967–68	FC Porto	2 – 1	Vitória de Setúbal	Estádio Nacional, Jamor
1968–69	Benfica	2 – 1	Académica	Estádio Nacional, Jamor
1969–70	Benfica	3 – 1	Sporting	Estádio Nacional, Jamor
1970–71	Sporting	4 – 1	Benfica	Estádio Nacional, Jamor
1971–72	Benfica	3 – 2 (pro.)	Sporting	Estádio Nacional, Jamor
1972–73	Sporting	3 – 2	Vitória de Setúbal	Estádio Nacional, Jamor
1973–74	Sporting	2 – 1	Benfica	Estádio Nacional, Jamor
1974–75	Boavista	2 – 1	Benfica	Estádio José Alvalade, Lisboa
1975–76	Boavista	2 – 1	Vitória de Guimarães	Estádio das Antas, Porto
1976–77	FC Porto	1 – 0	SC Braga	Estádio das Antas, Porto
1977–78	Sporting	1 – 1 (pro.)	FC Porto	Estádio Nacional, Jamor
		2 – 1		Estádio Nacional, Jamor
1978–79	Boavista	1 – 1 (pro.)	Sporting	Estádio Nacional, Jamor
		1 – 0		Estádio Nacional, Jamor
1979–80	Benfica	1 – 0	FC Porto	Estádio Nacional, Jamor
1980–81	Benfica	3 – 1	FC Porto	Estádio Nacional, Jamor
1981–82	Sporting	4 – 0	SC Braga	Estádio Nacional, Jamor
1982–83	Benfica	1 – 0	FC Porto	Estádio das Antas, Porto
1983–84	FC Porto	4 – 1	Rio Ave	Estádio Nacional, Jamor
1984–85	Benfica	3 – 1	FC Porto	Estádio Nacional, Jamor
1985–86	Benfica	2 – 0	Belenenses	Estádio Nacional, Jamor
1986–87	Benfica	2 – 1	Sporting	Estádio Nacional, Jamor
1987–88	FC Porto	1 – 0	Vitória de Guimarães	Estádio Nacional, Jamor
1988–89	Belenenses	2 – 1	Benfica	Estádio Nacional, Jamor
1989–90	Estrela da Amadora	1 – 1 (pro.)	Farense	Estádio Nacional, Jamor
		2 – 0		Estádio Nacional, Jamor
1990–91	FC Porto	3 – 1 (pro.)	Beira-Mar	Estádio Nacional, Jamor
1991–92	Boavista	2 – 1	FC Porto	Estádio Nacional, Jamor
1992–93	Benfica	5 – 2	Boavista	Estádio Nacional, Jamor
1993–94	FC Porto	0 – 0 (pro.)	Sporting	Estádio Nacional, Jamor
		2 – 1 (pro.)		Estádio Nacional, Jamor
1994–95	Sporting	2 – 0	Marítimo	Estádio Nacional, Jamor
1995–96	Benfica	3 – 1	Sporting	Estádio Nacional, Jamor
1996–97	Boavista	3 – 2	Benfica	Estádio Nacional, Jamor
1997–98	FC Porto	3 – 1	Braga	Estádio Nacional, Jamor
1998–99	Beira-Mar	1 – 0	Campomaiorense	Estádio Nacional, Jamor
1999–00	FC Porto	1 – 1 (pro.)	Sporting	Estádio Nacional, Jamor
		2 – 0		Estádio Nacional, Jamor
2000–01	FC Porto	2 – 0	Marítimo	Estádio Nacional, Jamor
2001–02	Sporting	1 – 0	Leixões	Estádio Nacional, Jamor
2002–03	FC Porto	1 – 0	União de Leiria	Estádio Nacional, Jamor
2003–04	Benfica	2 – 1 (pro.)	FC Porto	Estádio Nacional, Jamor
2004–05	Vitória de Setúbal	2 – 1	Benfica	Estádio Nacional, Jamor
2005–06	FC Porto	1 – 0	Vitória de Setúbal	Estádio Nacional, Jamor
2006–07	Sporting	1 – 0	Belenenses	Estádio Nacional, Jamor
2007–08	Sporting	2 – 0 (pro.)	FC Porto	Estádio Nacional, Jamor
2008–09	FC Porto	1 – 0	Paços de Ferreira	Estádio Nacional, Jamor
2009–10	FC Porto	2 – 1	Chaves	Estádio Nacional, Jamor
2010–11	FC Porto	6 – 2	Vitória de Guimarães	Estádio Nacional, Jamor
2011–12	Académica	1 – 0	Sporting	Estádio Nacional, Jamor
2012–13	Vitória de Guimarães	2 – 1	Benfica	Estádio Nacional, Jamor
2013–14	Benfica	1 – 0	Rio Ave	Estádio Nacional, Jamor
2014–15	Sporting	2 – 2 (pro.) (3–1 pen.)	SC Braga	Estádio Nacional, Jamor
2015–16	SC Braga	2 – 2 (pro.) (4–2 pen.)	FC Porto	Estádio Nacional, Jamor
2016–17	Benfica	2 – 1	Vitória de Guimarães	Estádio Nacional, Jamor
2017–18	Desportivo das Aves	2 – 1	Sporting	Estádio Nacional, Jamor
2018–19	Sporting	2 – 2 (pro.) (5–4 pen.)	FC Porto	Estádio Nacional, Jamor
2019–20	FC Porto	2 – 1	Benfica	Estádio Cidade de Coimbra, Coimbra
2020–21	SC Braga	2 – 0	Benfica	Estádio Cidade de Coimbra, Coimbra
2021–22	FC Porto	3 – 1	CD Tondela	Estádio Nacional, Jamor

Títulos por club

Pos	Club	Títulos	Subcampionatos	Anos campión
1	Benfica	26	12	1939–40, 1942–43, 1943–44, 1948–49, 1950–51, 1951–52, 1952–53, 1954–55, 1956–57, 1958–59, 1961–62, 1963–64, 1968–69, 1969–70, 1971–72, 1979–80, 1980–81, 1982–83, 1984–85, 1985–86, 1986–87, 1992–93, 1995–96, 2003–04, 2013–14, 2016–17
2	FC Porto	18	14	1955–56, 1957–58, 1967–68, 1976–77, 1983–84, 1987–88, 1990–91, 1993–94, 1997–98, 1999–00, 2000–01, 2002–03, 2005–06, 2008–09, 2009–10, 2010–11, 2019–20, 2021-22
3	Sporting	17	12	1940–41, 1944–45, 1945–46, 1947–48, 1953–54, 1962–63, 1970–71, 1972–73, 1973–74, 1977–78, 1981–82, 1994–95, 2001–02, 2006–07, 2007–08, 2014–15, 2018–19
4	Boavista	5	1	1974–75, 1975–76, 1978–79, 1991–92, 1996–97
5	Vitória de Setúbal	3	7	1964–65, 1966–67, 2004–05
6	Belenenses	3	5	1941–42, 1959–60, 1988–89
7	SC Braga	3	4	1965–66, 2015–16, 2020–21
8	Académica	2	3	1938–39, 2011–12
9	Vitória de Guimarães	1	6	2012–13
10	Leixões	1	1	1960–61
	Beira-Mar	1	1	1998–99
12	Estrela da Amadora	1	–	1989–90
	Desportivo das Aves	1	–	2017–18
14	Atlético	–	2	–
	Marítimo	–	2	–
	Rio Ave	–	2	–
17	Estoril-Praia	–	1	–
	Olhanense	–	1	–
	Torreense	–	1	–
	SC Covilhã	–	1	–
	Farense	–	1	–
	Campomaiorense	–	1	–
	União de Leiria	–	1	–
	Paços de Ferreira	–	1	–
	Desportivo de Chaves	–	1	–
	CD Tondela	–	1	–

Notas

1. "Patrocinador para a Taça de Portugal" (en portugués). 19 de novembro de 2015. Arquivado dende o orixinal o 07 de outubro de 2022. Consultado o 7 de outubro de 2022.
2. Serpa & Serpa 2004.
3. "Palmarés da Copa de Portugal". antf.pt (en portugués). Consultado o 7 de outubro de 2022.
4. Silveira, João Pedro. "Campeonato de Portugal 1922-38". zerozero.pt (en portugués). Consultado o 7 de outubro de 2022.
5. Tovar, Rui Miguel (2012). Almanaque do Benfica (en portugués). Lua De Papel. ISBN 989-2327-64-0.
6. Tovar, Rui Miguel (2015). Almanaque do Leão (en portugués). Top Books. ISBN 989-7061-53-3.
7. Rui Miguel, Tovar (2011). Almanaque do FC Porto (en portugués). Caderno. ISBN 989-2315-43-X.
8. "Taça de Portugal". zerozero.pt (en portugués). Consultado o 7 de outubro de 2022.
9. "Taça de Portugal Placard". Federación Portuguesa de Fútbol (en portugués). Consultado o 7 de outubro de 2022.
10. "Final 2020" (PDF). Federación Portugesa de Fútbol (en portugués). p. 13. Consultado o 7 de outubro de 2022.
11. "História". jamor.ipdj.pt (en portugués). Consultado o 7 de outubro de 2022.

Véxase tamén

Bibliografía

• Serpa, Homero; Serpa, Vítor (2004). História do Futebol em Portugal, , Edição CTT, 2004 (en portugués). Clube do Coleccionador dos Correios. ISBN 972-9127-85-9.

Ligazóns externas

• Sitio web oficial Arquivado 27 de setembro de 2023 en Wayback Machine. (en portugués).
• Historial das finais no sitio web da Rádio e Televisão de Portugal (en portugués).