Carta Europea das Linguas Rexionais ou Minoritarias

A Carta Europea das Linguas Rexionais ou Minoritarias un tratado europeo (CETS 148) adoptado en 1992 baixo o auspicio do Consello de Europa para promover e protexer as linguas rexionais e minoritarias históricas de Europa.

Estados membros, aqueles que ratificaron a Carta, representados en cor verde escura; asinantes pero sen ratificala, en verde claro; non-adscritos, en cor grisalla

Características

Tan só se aplica ós idiomas empregados tradicionalmente, de forma que exclúe idiomas empregados pola inmigración recente doutros estados, así como os considerados dialectos.

As linguas que son oficiais dentro de rexións ou provincias de unidades autónomas nun estado descentralizado (como o catalán en España) non están clasificadas como linguas oficiais do estado, e polo tanto poden beneficiarse pola carta. Por outra parte, a República de Irlanda non puido asinar a carta en favor do irlandés (aínda que é minoritario) porque é definido como a primeira lingua oficial do estado. Porén, o Reino Unido ratificou a Carta a respecto do irlandés (entre outras linguas) en Irlanda do Norte.

Linguas protexidas pola carta

Os países que ratificaron a carta e as linguas para as cales foi ratificada son os seguintes:

Armenia; ratificación: 25 de xaneiro de 2002 Asirio Yezidi Grego Ruso Kurdo Austria; ratificación: 28 de xuño de 2001[1] Croata de Burgenland Esloveno (en Carintia e Estiria) Húngaro (en Burgenland e Viena) Checo (en Viena) Eslovaco (en Viena) Romaní (en Burgenland) Croacia; ratificación: 5 de novembro de 1997 Italiano Serbio Húngaro Checo Eslovaco Ruteno Ucraíno Chipre; ratificación: 26 de agosto de 2002 Armenio República Checa; ratificación: 15 de novembro de 2006 Eslovaco (partes II e III, en todo o territorio) Polaco (parte II; e parte III en Moravia-Silesia, nos distritos de Frydek-Místek e Karviná) Alemán (parte II só) Romaní (parte II só) Dinamarca; ratificación: 8 de setembro de 2000[2] Alemán (no sur de Xutlandia) Finlandia; ratificación: 9 de novembro 1994 Saami Sueco (cooficial) Alemaña; ratificación: 16 de setembro 1998[3] Danés (en Schleswig-Holstein) Alto sorabo (en Saxonia) Baixo sorabo (en Brandeburgo) Frisón do norte (en Schleswig-Holstein) Frisón de Saterland (en Baixa Saxonia) Romaní (en todo o país) Baixo Alemán (en Bremen, Hamburgo, Mecklemburgo-Antepomerania, Baixa Saxonia e Schleswig-Holstein) Hungría; ratificación: 26 de abril 1995 Croata Alemán Romanés Serbio Eslovaco Esloveno Liechtenstein; ratificación: 18 de novembro 1997 non existen linguas rexionais ou minoritarias Mónaco; ratificación: 15 de febreiro 2006 Albanés Romaní Países Baixos; ratificación: 2 de maio 1996 Frisón (en Frisia) Limburgués (en todo o país) Baixo Saxón (en todo o país) Romaní (en todo o país) Yiddish (en todo o país)

Noruega; ratificación: 10 de novembro de 1993 Kvensk Saami Serbia; ratificación: 15 de febreiro de 2006 Albanés Bosníaco Búlgaro Húngaro Romaní Ruteno Eslovaco Ucraíno Croata Eslovaquia; ratificación: 5 de setembro de 2001 Búlgaro Croata Checo Alemán Húngaro Polaco Romaní Ruteno Ucraíno Eslovenia; ratificación: 4 de outubro de 2000 Húngaro Italiano Romaní España; ratificación: 9 de abril de 2001 Éuscaro (oficial no País Vasco e en parte de Navarra) Catalán (oficial nas Illas Baleares, Cataluña e na Comunidade Valenciana) Galego (oficial en Galiza) Suecia; ratificación: 9 de febreiro de 2000 Finés Meänkieli Saami Romaní Yiddish Suíza; ratificación: 23 de decembro de 1997 Italiano Romanche Ucraína; ratificación: 19 de setembro de 2005 Ucraína non especifica as linguas polo seu nome, mais ratifícaas segundo as linguas das seguintes minorías étnicas:[4] Búlgaro Belaruso Tártaro de Crimea Gagauzo Grego Alemán Húngaro Xudeu Moldovo Polaco Romanés Ruso Eslovaco Reino Unido; ratificación: 27 de marzo de 2001 Córnico Gaélico irlandés Manxés Escocés en Escocia e en Irlanda do Norte (escocés do Ulster) Gaélico escocés Galés

Notas

1. Austria ratificou a carta para cada lingua para cada Land específico
2. A Notes Verbales que acompaña á ratificación danesa especifica que, malia que a Carta non ía ser ratificada respecto a dúas linguas, o feroés e ó groenlandés, as dúas son oficiais nos seus respectivos territorios.
3. Alemaña ratificou a carta para cada lingua respecto a cada Land
4. No primeiro informe de implantación da carta en Ucraina http://www.coe.int/t/dg4/education/minlang/Report/PeriodicalReports/UkrainePR1_en.pdf

Véxase tamén

A Galifontes posúe textos orixinais acerca de:  Carta Europea das Linguas Rexionais ou Minoritarias

Outros artigos

• Declaración Universal dos Dereitos Lingüísticos
• Linguas da Unión Europea

Ligazóns externas

• European Charter for Regional or Minority Languages page (Legal Affairs, Council of Europe) (en inglés)
• More information (en inglés)