Acetona

A acetona ou propanona (CH₃(CO)CH₃) é un líquido incoloro e volátil, de cheiro forte e sabor parecido á menta. É unha cetona que se obtén comercialmente por condensación de benceno co propeno. Disolve as graxas, as resinas, o alcanfor e certos gases. Emprégase na fabricación do cloroformo, da pólvora sen fume, películas, fío, esmalte para unllas, drogas e vernices.

Acetona[1]
Mostra de aetona
Nome IUPAC acetona ou propanona
Nome sistemático propan-2-one[2]
Outros nomes Dimetil cetona[3] Dimetil carbonil β-Cetopropano[3] Propanona[4] 2-Propanona[3] Dimetil formaldehido[5] Espírito piroacético (arcaico)[6] Cetona propano[7]
Identificadores
Abreviaturas	DMK
Número CAS	67-64-1
PubChem	180
ChemSpider	175
UNII	1364PS73AF
Número CE	200-662-2
Número UN	1090
KEGG	D02311
MeSH	Acetone
ChEBI	CHEBI:15347
ChEMBL	CHEMBL14253
Número RTECS	AL3150000
Referencia Beilstein	635680
Referencia Gmelin	1466
3DMet	B00058
Imaxes 3D Jmol	Image 1
SMILES CC(C)=O
InChI InChI=1S/C3H6O/c1-3(2)4/h1-2H3 Key: CSCPPACGZOOCGX-UHFFFAOYSA-N InChI=1/C3H6O/c1-3(2)4/h1-2H3 Key: CSCPPACGZOOCGX-UHFFFAOYAF
Propiedades
Fórmula molecular	C3H6O
Masa molar	58,08 g mol−1
Aspecto	líquido incoloro
Olor	picante, irritante, floral
Densidade	0,791 g cm−3
Punto de fusión	−95 – −93 °C; −139 – −136 °F; 178–180 K
Punto de ebulición	56–57 °C; 133–134 °F; 329–330 K
Solubilidade en auga	miscible
Solubilidade	miscible en benceno, dietil éter, metanol, cloroformo, etanol[8]
log P	−0,042
Presión de vapor	9,39 kPa (0 °C) 30.6 kPa (25 °C) 374 kPa (100 °C) 2,8 MPa (200 °C)[9]
Acidez (pKa)	19,2
Basicidade (pKb)	−5,2 (para a base conxugada)
Índice de refracción (nD)	1,359
Viscosidade	0,36 (10 °C) 0,295 cP (25 °C)[8]
Estrutura
Xeometría de coordinación	Trigonal planar en C2
Forma da molécula	Diédrico en C2
Momento dipolar	2,91 D
Termoquímica
Entalpía estándar de formación ΔfHo298	−250,03-(−248.77) kJ/mol
Entalpía estándar de combustión ΔcHo298	−1,772 MJ/mol
Entropía molar estándar So298	200,4 J/mol·K
Capacidade calorífica, C	125,5 J/mol·K
Perigosidade
Pictogramas GHS
Palabra sinal GHS	DANGER
declaración de perigosidade GHS	225 , 319 , 336
declaración de precaución GHS	210 , 261 , 305+351+338
EU Index	606-001-00-8
Clasificación da UE	F Xi
Frases R	R11, R36, R66, R67
Frases S	S2, S9, S16, S26
NFPA 704	3 1 0
Punto de inflamabilidade	−20 °C; −4 °F; 253 K
Límites de explosividade	2,6–12,8%[10]
Valor límite de exposición	1185 mg/m3 (TWA), 2375 mg/m3 (STEL)
LD50	5800 mg/kg (rata, oral) 3000 mg/kg (rato, oral) 5340 mg/kg (coello, oral)[11]
Se non se indica outra cousa, os datos están tomados en condicións estándar de 25 °C e 100 kPa.

Estado no ambiente

Atópase en forma natural nas plantas, nos árbores e nas emisións dos gases volcánicos ou dos incendios forestais, e como produto de degradación das graxas corporais, así mesmo está presente nos ouriños dos diabéticos, nas perturbacións hepáticas dos nenos e nos casos de inanición. Tamén se atopa presente nos gases de tubos de escape dos automóbiles, no fume do tabaco e en vertedoiros. Os procesos industriais aportan unha maior cantidade de acetona ao medio ambiente que os procesos naturais.

Notas

1. The Merck Index, 15th Ed. (2013), p. 13, Acetone Monograph 65, O'Neil: The Royal Society of Chemistry.
2. "Acetone". PubChem. USA: National Center for Biotechnology Information.
3. "Acetone". NIST Chemistry WebBook. USA: Instituto Nacional de Estándares e Tecnoloxía.
4. Klamt, Andreas (2005). COSMO-RS: From Quantum Chemistry to Fluid Phase Thermodynamics and Drug Design. Elsevier. pp. 92–94. ISBN 978-0-444-51994-8.
5. Ash, Michael; Ash, Irene (2004). Handbook of preservatives. Synapse Information Resources, Inc. p. 369. ISBN 1-890595-66-7.
6. Myers, Richard L. (2007). The 100 Most Important Chemical Compounds: A Reference Guide. Greenwood. pp. 4–6. ISBN 978-0-313-08057-9.
7. "NIOSH Pocket Guide to Chemical Hazards #0260". National Institute for Occupational Safety and Health (NIOSH).
8. http://chemister.ru/Database/properties-en.php?dbid=1&id=27
9. Acetone en Linstrom, P.J.; Mallard, W.G. (eds.) NIST Chemistry WebBook, NIST Standard Reference Database Number 69. National Institute of Standards and Technology, Gaithersburg MD. http://webbook.nist.gov (consultado o 2014-05-11)
10. Working with modern hydrocarbon and oxygenated solvents: a guide to flammability Arquivado 01 de xuño de 2009 en Wayback Machine. American Chemistry Council Solvents Industry Group, pg. 7, January 2008
11. "Acetone". Immediately Dangerous to Life and Health. National Institute for Occupational Safety and Health (NIOSH).

---

Este artigo sobre química é, polo de agora, só un bosquexo. Traballa nel para axudar a contribuír a que a Galipedia mellore e medre.  Existen igualmente outros artigos relacionados con este tema nos que tamén podes contribuír.

---