Revolución Haitiana

A Revolución Haitiana (en francés: Révolution haïtienne; en crioulo haitiano: Revolisyon ayisyen) foi unha insurrección con éxito de escravos autoliberados contra o dominio colonial francés en Saint-Domingue, actualmente en Haití. A revolta comezou o 22 de agosto de 1791,^[1] e rematou en 1804 coa independencia da antiga colonia. Nela participaron negros, mulatos e participantes franceses, españois, británicos e polacos, co antigo escravo Toussaint Louverture emerxendo como o heroe máis carismático de Haití. A revolución foi a única sublevación de escravos que levou á fundación dun estado libre de escravitude (aínda que non de traballo forzado^[2]) e gobernado por non brancos e antigos cativos.^[3] Está amplamente considerado como un momento decisivo na historia do mundo atlántico.^[4][5]

Imaxes da Revolución Haitiana

Os seus efectos sobre a institución da escravitude deixáronse sentir en todas as Américas. O final do dominio francés e a abolición da escravitude na antiga colonia foron seguidos dunha defensa de éxito das liberdades que gañaron e, coa colaboración de persoas libres de cor, a súa independencia dos europeos brancos.^[6][7][8] A revolución representou o maior levantamento de escravos desde a infrutuosa revolta de Espartaco contra a República Romana case 1900 anos antes,^[9] e desafiou as antigas crenzas europeas sobre a suposta inferioridade negra e sobre a capacidade dos escravos para acadar e manter a súa propia liberdade. A capacidade organizativa e a tenacidade dos rebeldes baixo presión inspiraron historias que conmocionaron e asustaron os propietarios de escravos no hemisferio.^[10]

Notas

1. Hochschild, Adam (2005). Bury the Chains. Houghton Mifflin. p. 257.
2. John Carter Brown Library
3. Knight, Franklin W. (febreiro de 2000). "The Haitian Revolution". The American Historical Review 105 (1): 103–15. JSTOR 2652438. doi:10.2307/2652438.
4. "Why Haiti should be at the centre of the Age of Revolution – Laurent Dubois". Aeon Essays (en inglés). Consultado o 2019-09-04.
5. Joseph, Celucien L. (2012). "'The Haitian Turn': An Appraisal of Recent Literary and Historiographical Works on the Haitian Revolution". Journal of Pan African Studies 5 (6): 37–55.
6. Taber, Robert D. (2015). "Navigating Haiti's History: Saint-Domingue and the Haitian Revolution". History Compass 13 (5): 235–50. doi:10.1111/hic3.12233.
7. Bongie, Chris (2008). Friends and Enemies: The Scribal Politics of Post/colonial Literature. Liverpool, UK: Liverpool University Press. p. 45. ISBN 978-1846311420.
8. Curtis Comstock, Sandra (2012). Incorporating Comparisons in the Rift: Making Use of Cross-Place Events and Histories in Moments of World Historical Change, a chapter in Anna Amelina, Beyond methodological nationalism: research methodologies for cross-border studies. Taylor and Francis. pp. 183–85. ISBN 978-0-415-89962-8.
9. Vulliamy, Ed, ed. (28 de agosto de 2010). "The 10 best revolutionaries". The Guardian. Consultado o 15 de decembro de 2015.
10. Kaisary, Philip James (2008). The Literary Impact of the Haitian Revolution, PhD dissertation. University of Warwick. pp. 8–10.

Véxase tamén

Wikimedia Commons ten máis contidos multimedia na categoría:  Revolución Haitiana

Bibliografía

• Bryan, Patrick E. (1984). The Haitian Revolution and Its Effects. Heinemann. ISBN 978-0-435-98301-7.
• Dubois, Laurent (2005). Avengers of the New World. Harvard University Press. ISBN 978-0-674-01826-6.
• Girard, Philippe R. (2011). The Slaves Who Defeated Napoleon: Toussaint Louverture and the Haitian War of Independence, 1801–1804. Tuscaloosa: University of Alabama Press. ISBN 978-0817317324.
• James, Cyril Lionel Robert (1989). The Black Jacobins: Toussaint Louverture and the San Domingo Revolution (2nd ed.). Vintage. ISBN 978-0-679-72467-4.
• The Black Jacobins: Toussaint Louverture and the San Domingo Revolution, 1st ed. Nova York: Vintage Books, (orixinal 1938, reimpresións 1963, 1989)
• Leyburn, James (1961). The Haitian People. Yale University Press.
• Perry, James (2005). Arrogant Armies: Great Military Disasters and the Generals Behind Them. Edison: CastleBooks.

Ligazóns externas

• The Louverture Project, a wiki about the history of Haiti
• Archive on the History of the Haitian Independence Struggle 1791–1804 at marxists.org
• Haiti: History of Shaken Country – Video interview with historian Laurent Dubois
• Haiti Archives
• "Égalité for All: Toussaint Louverture and the Haitian Revolution" Arquivado 30 de xullo de 2011 en Wayback Machine.. Noland Walker. PBS documentary. 2009
• France Urged to Pay $40 Billion to Haiti in Reparations for "Independence Debt" – video report by Democracy Now!
• The Other Revolution: Haiti, 1789–1804, digital exhibition from Brown University
• 15 Minutes History, UT at Austin
• Two Revolutions in the Atlantic World: Connections between the American Revolution and the Haitian Revolution Gilder Lehrman Center, Laurent Dubois.
• "Upheavals in France and Saint-Domingue" Arquivado 14 de novembro de 2020 en Wayback Machine. Brown University