O kapóng é unha lingua caribe falada principalmente en Güiana, máis tamén na rexión do alto Mazaruní. Aínda que moitos falantes non viven en aldeas, hai unha serie de núcleos de poboación, en particular Kamarang, Jawalla, Waramadong e Kako. Existen dúas variedades da lingua, o akawaio, o ingarikó (ingaricó) e o patamona.
| Kapóng Ingarikó | ||
|---|---|---|
| Falado en: | Güiana, Venezuela e o Brasil | |
| Total de falantes: | 10 000 (1990–2002) | |
| Familia: | Linguas caribes Caribe venezolano Pemóng–Panare Pemóng Kapóng | |
| Códigos de lingua | ||
| ISO 639-1: | -- | |
| ISO 639-2: | --- | |
| ISO 639-3: | ambos:ake — Lingua akawaiopbc — Lingua patamona
| |
| Mapa | ||
| Status | ||
 | ||
Historia
As tribos caribes practican un sistema de crenzas indíxenas, que se remonta ao século XVI. Non foi ata o século XIX cando se intentou comprender as crenzas e prácticas desta tribo. Gran parte da lingua kapóng remite ao culto ao Sol e aos espíritos do Sol, o que reflicte o sistema de crenzas destas tribos de fala caribe. A literatura tamén atopou crenza nun ser máis alto no ceo entre as tribos caribes de Güiana.[2]
Distribución xeográfica
A lingua kapóng fálase nas terras tropicais de América do Sur, especialmente nos países de Güiana, o Brasil e Venezuela.
En Güiana, o kapóng é falado nas selvas do río Mazaruní. En 2013, unha enquisa do Banco Interamericano de Desenvolvemento identificou un 20% de fluidez entre os akawaio, que foi a taxa de fluidez máis alta entre todos os grupos indíxenas en Güiana. Porén, o patamona non utilizaba ningunha lingua indíxena na enquisa.[3]
O número de falantes no Brasil é duns 10.000, e a transmisión da lingua neste país considérase que está en bo estado.[4] Os falantes do Brasil atópanse na Terra Raposa indíxena de Roraima.
En Venezuela fálase kapóng nos estados de Bolívar e Monagas.
Variedades
O kapóng ten tres variedades:[5]
- Akawaio (Akawayo)
- Ingarikó (Ingaricó)
- Patamona
Vocabulario
Gran parte da lingua kapóng fai énfase nun espírito/deus superior no ceo, e isto reflíctese no vocabulario desta lingua.[2]
- Kapóng = xente do ceo
- akwalo = o espírito
- akwa = lugar de Deus
- Waica = guerreiro
- Taemogoli = avó
- Kapo = no ceo
- Iopotari akuru = espírito xefe
Notas
Wikiwand in your browser!
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.
