Empordán

O Empordán^[1][2] (en catalán: Empordà) é unha comarca histórica do nordés de Cataluña (España), situada na costa norte da provincia de Xirona, no límite con Francia. Coincide aproximadamente cos límites do antigo condado de Empúries. A comarca toma o seu nome da colonia grega de Empúries (Emporion).

Empordán

Localización
42°04′55″N 3°04′19″L
Estado	España
Comunidade autónoma	Cataluña
Provincia	provincia de Xirona
Capital	Figueres La Bisbal d'Empordà
Xeografía
Superficie	2.261,62 km²
Altitude	43 m

Chaira do Empordán

Os 'Aiguamolls'

Na actualidade, a comarca histórica áchase dividida en dúas comarcas administrativas:

• Alt Empordà, con capital en Figueres.
• Baix Empordà, con capital en La Bisbal d'Empordà.

Xeografía

O Empordán limita ao norte coa serra da Albera, que compón a parte máis oriental da cordilleira pirenaica e que acaba no mar no Cabo de Creus. A esta parte montañosa coñecíalla de forma tradicional como o Alto Empúries mentres que a parte situada no chairo era coñecida como o Baix Empordà. Esta chaira está dividida polo macizo do Montgrí comprende ao norte a chaira pola que discorren antes de desembocar no mar os ríos Muga e Fluvià e ao sur a parte coñecida como "l'Empordanet", comprendido entre o mencionado macizo do Montgrí, a costa, o río Ter e ao oeste o mazizo das Gavarres. Esta zona que hoxe coincide coa comarca administrativa do Baix Empordà ten a súa capital en La Bisbal d'Empordà, mentres que a situada ao norte, cuxa capital histórica foi a vila de Castelló d’Empúries, comprende a comarca administrativa do Alt Empordà e que actualmente ten por capital a cidade de Figueres.

A costa

A costa do Empordán forma parte da Costa Brava e comprende desde os cantís e pequenas praias que se atopan ao norte, entre a fronteira francesa e o cabo de Creus e á altura do macizo do Montgrí, fronte ao cal atópanse as Illas Medes ata longas praias de fina area no golfo de Roses, que se estende desde o cabo de Creus ao macizo do Montgrí, destacando nesta zona o Parque Natural dos Aiguamolls e a praia de dunas de Sant Pere Pescador. Ao sur do macizo do Montgrí atópase a desembocadura do Ter e extensas praias como a de Pals ata o cabo de Begur onde a costa volve levantarse sobre o mar para formar cantís e calas.

A tramontana

A presenza da tramontana - un vento frío e turbulento do norte - é particularmente intensa no Empordán, e son numerosas as referencias literarias e artísticas a este vento, que forma parte esencial da caracterización literaria e simbólica da comarca, á que contribuíron decisivamente numerosos literatos e artistas, como Josep Pla ou Salvador Dalí, ambos os nativos da comarca. O poeta -tamén empordanés- Carles Fages de Climent escribiu a oración ao Cristo da Tramontana, moi popular no Empordán, que logo inspiraría un lenzo do seu amigo Salvador Dalí, exposto no Teatro-Museo Dalí. Tamén Gabriel García Márquez refírese á tramontana en Doce Cuentos Peregrinos.

Notas

1. Definicións no Dicionario da Real Academia Galega e no Portal das Palabras para empordanés.
2. «Empordán». Editorial Galaxia, ed. (2007). Diciopedia do século 21 2. Isaac Díaz Pardo, Víctor F. Freixanes, Antón Mascato (edición). p. 766.

Véxase tamén

Wikimedia Commons ten máis contidos multimedia na categoría:  Empordán

• Alt Empordà
• Baix Empordà