Cúmulo aberto
From Wikipedia, the free encyclopedia
Os cúmulos estelares abertos son grupos de estrelas formados a partir dunha mesma Nube molecular, sen estrutura e en xeral asimétricos. Tamén se denominan cúmulos galácticos, xa que se poden encontrar por todo o plano galáctico.
As estrelas dos cúmulos abertos atópanse ligadas entre si gravitacionalmente, pero en menor medida que as dos cúmulos globulares. As estrelas que albergan adoitan ser novas, masivas e moi quentes e o seu número pode oscilar desde unha decena ata varios miles. Atópanse repartidos en espazos da orde da trintena de anos luz e, debido ás forzas de marea producidas polo centro da galaxia, vanse disgregando lentamente.[1] Tan só se observan cúmulos abertos en galaxias espirais e irregulares, debido a que nelas a formación estelar é máis activa.
O diámetro medio dos cúmulos abertos é duns 10 parsecs (30 anos luz), e aínda que se clasificaron ao redor de 1.100 cúmulos abertos na nosa galaxia, estímase que a cifra podería ser cen veces superior.[2] Este número tan escaso débese a que os cúmulos que se atopan a máis de 5.000 anos luz respecto da nosa posición (o diámetro da Vía Láctea é de 100 000 anos luz) non poden ser vistos nin sequera cos telescopios máis potentes, xa que o po galáctico dificulta a súa observación provocando o que se coñece como absorción interestelar (o medio interestelar absorbe parte da luz, chegando á Terra máis debilitada), a cal, ademais, afecta en maior grao á luz azul, polo que os cúmulos abertos, ricos en estrelas azuis e localizados especialmente no disco galáctico, vense moi prexudicados neste sentido.
Os cúmulos abertos máis novos poden estar contidos aínda na nube molecular que lles deu orixe, iluminándoa e orixinando unha rexión H II. Co paso do tempo, a presión de radiación proveniente do cúmulo provocará que a nube molecular se disperse. Polo xeral, estímase que o 10% da masa dunha nube de gas se condensará en forma de estrelas antes de que a presión de radiación expulsase o resto do gas.
Os cúmulos abertos son obxectos moi importantes para o estudo da formación estelar. Debido a que todas as estrelas do cúmulo teñen a mesma idade e similar composición química, pódense estudar máis facilmente os parámetros variables que nas estrelas illadas.
As Híades forman o cúmulo aberto máis próximo á Terra, mentres que o das Pléiades é o exemplo máis famoso de cúmulo aberto, o máis brillante e conspicuo de todos, ambas na constelación de Tauro.