Barraigh

'S e eilean deasaich nan Innse Gall a tha ann am Barraigh neo Eilean Bharraigh. Tha ainm an eilein a' ceilearadh misionaraidh Èireannach dom b' ainm Fionn-Barr. A rèir traidisean, thàinig Fionn Barr gu h-Alba le Calum Cille. Is e eilean beag a tha ann, mu seachd mìle o cheann gu cheann.

Barraigh
Sealladh air Bàgh a' Chaisteil
Suidheachadh
Dùthaich	Alba
Sgìre	Comhairle nan Eilean Siar
Innis-mhuir	Na h-Eileanan an Iar
Co-chomharran	56° 57′ 17″ T 7° 29′ 14″ I
Comharradh-clèithe	NL665982
Feartan fiosaigeach
Farsaingeachd	2,377.5 km²
Àireamh-shluaigh	1,174 (2011[1])
Dlùths	0.49/km²

Tha cala math aig Bàgh a' Chaisteil air taobh deas an eilein, far a bheil lamraig le alt-aiseig. Tha am bàgh ainmichte airson Caisteal Chiosmuil, seann chathair MhicNèill.

Seòlaidh bàta-aiseig dhan Òban, 3 uiread 's seachdain rè a' gheamhraidh.

Is e àireamh-sluagh an eilein 1174 ceann daoine, an cuid as motha dhaibh nan Caitligich. Tha 761 nan luchd-labhairt na Gàidhlig (62%) a' fuireach anns an eilean.^[2]

Rinn Compton Mackenzie am film Whisky Galore ann am Barraigh. Chaidh a thìodhlacadh ann an Eòlaigearraidh.

Tachartasan

Thòisich fèis ann am Barraigh ann an 1981, Fèis Bharraigh. Bha am fèis cho soirbheachail 's gun deach fèisean eile a chur air dòigh air feadh Alba.

Thòisich rèis ris an canar am 'Barrathon' ann an 2000. 'S e an t-astar leth-mharathon a' dol timcheall an eilein. ^[3]

Siubhal

’S e an Tràigh Mhór ann am Barraigh an aon tràigh air an t-Saoghal a thathar a’ cleachdadh mar raon-laighe le clàr-àma stéidhte - ged a tha sin a’ leantainn rabhart agus conntraigh.

Bratach Bharraigh

Bratach Bharraigh

Chaidh bratach Bharraigh, crois geal air uaine, aithneachadh leis a' Morair Lìomhainn, an Rìgh Seanchaidh ann an 2017.^[4]

Daoine ainmeil

• Rugadh agus a thogadh Flòraidh NicNèill, seinneadair Gàidhlig ann an Eilean Bharraigh.
• Tha Catrìona Nic a' Phì, seinneadair Gàidhlig eile, às an eilean cuideachd.^[5]

Sgrìobhaidhean mun eilean ann an Gàidhlig

• Mac a' Mhaoilein, An t-Athair Urr. Iain (1938). 'Barraidh', ann an Am Measg nam Bodach. Glaschu: An Comunn Gaidhealach. dd. 106-112.

Clàraidhean

• 'Disappearing Island An-diugh' BBC Gàidhlig airson MG Alba MMIX. Stiùiriche: Cailean MacLeòid. 60 mionaidean. A' chiad chraoladh Diluain 4 Faoilleach 2010.^[6]

Sealladh air mar a tha Eilean Bharraigh an-diugh, an coimeas ri prògram a rinn Magnus Magnusson ann an 1964 mun eilean.

Iomraidhean

1. “Statistical Bulletin: 2011 Census: First Results on Population and Household Estimates for Scotland - Release 1C (an dàrna earrann). "Appendix 2: Population and households on Scotland’s inhabited islands"”. National Records of Scotland. Air a thogail 28mh dhen Dùbhlachd 2017 (pdf).
2. Census 2011 stats BBC News. Retrieved 20 April 2014.
3. The Barrathon
4. “Aithne oifigeil do bhratach Bharraigh”, Naidheachdan a' BhBC. 23mh dhen t-Samhain 2017. Air a thogail 19mh dhen Fhaoilleach 2019. 
5. Catrìona Nic a' Phì aig làrach nam Bàrd
6. Disappearing Island An-diugh Làraich a' phrògram. Leughte 01 Faoilleach 2014.

Ceanglaichean a-mach

• Am Barrathon (Beurla)
• Litir do Luchd-ionnsachaidh 190: "Eilean Barraigh"
• BBC Naidheachdan 2016-02-26: Mì-chinnt mu Bhùth Bharraigh
• BBC Naidheachdan 2016-02-02: Cidhe Àird Mhèanais gu bhith deiseil
• BBC Naidheachdan 2016-04-20: Port-adhair Bharraigh ga mholadh
• BBC Naidheachdan 2016-06-10: 80 bliadhna bho thòisich itealain a’ laithe air an Tràigh Mhòr (aithris-bhideo 1:56)
• BBC Naidheachdan 2016-09-14: Eisirean Bharraigh (aithris-bhideo 1:56)
• BBC Naidheachdan 2016-09-16: Bacadh air iasgairean Bharraigh (aithris-bhideo 2:22)
• BBC Naidheachdan 2016-09-28: Seusan turasachd trang ann am Barraigh (aithris-bhideo 2:33)
• BBC Naidheachdan 2016-10-07: Dragh air Comhairliche Bharraigh mun dàil ann an ospadal ùr an eilein (aithris-bhideo 2:00)
• BBC Naidheachdan 2016-11-15: Àrd-choinneamh ga h-iarraidh mu dhraghan Bharraigh
• BBC Naidheachdan 2016-12-15: Dragh mu dhàil Ospadal Bharraigh
• BBC Naidheachdan 2017-01-04: Bratach “na thogail do Bharraigh
• BBC Naidheachdan 2017-01-19: Dùil ri leasachadh aig Port-Adhair Bharraigh
• BBC Naidheachdan 2017-02-03: Mil Bharraigh

Bailtean, sgìrean is eileanan beaga anns Na h-Eileanan Siar

Leòdhas	Am Bac Baile Ùr Tholastaidh • Col • Griais • Tolastadh bho Thuath • Tunga Na Lochan a Tuath An t-Acha Mór • Baile Ailein • Ceòs • Crosabost • Langabhat • Liùrbost • Nis Adabroc • An Cnoc Àrd • Na Cóig Peighinnean • Dail bho Thuath • Dail bho Deas • Eòrapaidh • Líonal • Mealabost • Sgiogarstaigh Pàirc Airidh a' Bhruaich • Cabharstaigh • Calabost • Ceirseadar • Crò Mòr • Gearraidh a' Bhàird • Grabhair • Leumrabhagh • Marbhaig • Tàbost Rubha Aiginis • Àird an Rubha • Brocair • An Cnoc • Na Fleisirean • Garrabost • Pabail • Port Mholair • Port nan Giùran • Siadar an Rubha Steòrnabhagh Bràigh na h-Aoidhe • Bréibhig • Bruach Màiri • Ceann nam Buailtean • An Gleann Ùr • Lacasdal • Am Margaidh Ùr • Sanndabhaig • Steinnis • Tolm An Taobh Siar Àrnol • Baile an Truiseil • Barbhas • Borgh • Bràgar • Brù • Siabost Ùig Bhaltos • Borghastan • Breacleit • Brèascleit • Bréinis • Calanais • Càrlabhagh • Cnìp • Eadar Dhà Fhadhail • Gearraidh na h-aibhne • Na Gearrannan • Mangurstadh • Mealasta • Morsgail • Riof • Tolastadh a' Chaolais • Tuimisgearraidh
Na Hearadh	Boirseam • Na Buirgh • Bun Abhainn Eadarra • Hùisinis • Lingearabhagh • Rèinigeadal • Ròghadal • An Tòb • Tairbeart • Sgalpaigh na Hearadh
Uibhist a Tuath	Càirinis • Port nan Long • Scolpaig • Cladach Chirceboist • Taigh a' Ghearraidh • Hogha a' Ghearraidh • Ceann a' Bhàigh • Loch nam Madadh • Solas • Am Baile Sear • Griomasaigh • Beàrnaraigh na Hearadh
Beinn nam Fadhla	Baile a' Mhanaich • Baile nan Cailleach • Creag Ghoraidh • Lìonacleit • Fuidheigh
Uibhist a Deas	An t-Ìochdar • Asgarnais • Baile Gharbhaidh • Bòrnais • Dalabrog • Geirinis • Loch Baghasdail • Staoinebrig • Tobha Mòr
Barraigh	An Àird Mhòr • Bàgh a' Chaisteil • Am Bàgh a Tuath • Bhatarsaigh • Borgh, Barraigh • Grein • Tangasdal
Eileanan eile	Èirisgeigh • Hiort