Miotal trasdultach

Is éard is miotal trasdultach ann ná dúil a bhfuil d-fhosceall neamhiomlán ag a hadamh, nó a d'fhéadfadh caitiain a chruthú le d-fhosceall neamhiomlán. Áirítear leis seo dúile i ngrúpaí 3 go 12 den tábla peiriadach, cé go ndéantar dúile grúpa 12 (since, caidmiam, agus mearcair) a eisiamh uaireanta mar gheall ar a d-fhosceallaí lánlíonta ina staideanna ocsaídiúcháin is coitianta.^[1]

Is é an fo-leibhéal neamhiomlán a thugann na hairíonna atá liostaithe thíos do na miotail thrasdultacha;
• Foirmíonn siad coimpléisc dhaite.
• Tá staideanna athraitheacha ocsaídiúcháin acu.
• Gníomhaíonn na miotail agus a gcomhdhúile mar chatalaígh;

Cumraíocht leictreon

Agus cumraíochtaí leictreon na miotal trasdultacha á scríobh, cuimhnigh;
• go líonann an fosceall 4s roimh an 3d.
• go gcailltear na leictreoin 4s ar dtús nuair a fhoirmítear iain
• go bhfuil cumraíocht leictreonach 1s²2s² 2p⁶3s²3p⁶3d¹⁰ 4s¹ ag copar mar gheall ar chobhsaíocht bhreise 3d líonta
• go bhfuil cumraíocht leictreonach 1s²2s²2p⁶ 3s²3p⁶3d⁵4s¹ ag cróimiam mar gheall ar an chobhsaíocht bhreise atá ag 3d, atá leath-líonta.

Tagairtí

1. Hussey, Matt (2011). "Dúile trasdultacha". Fréamh an Eolais. Coiscéim. p. 227.

Tá an t-alt seo bunaithe ar ábhar as Fréamh an Eolais, ciclipéid eolaíochta agus teicneolaíochta leis an Ollamh Matthew Hussey, foilsithe ag Coiscéim sa bhliain 2011. Tá comhluadar na Vicipéide go mór faoi chomaoin acu beirt as ucht cead a thabhairt an t-ábhar ón leabhar a roinnt linn go léir.

Is síol é an t-alt seo. Cuir leis, chun cuidiú leis an Vicipéid. Má tá alt níos forbartha le fáil i dteanga eile, is féidir leat aistriúchán Gaeilge a dhéanamh.