Claude Debussy

Ba chumadóir Francach Claude Debussy (IPA: [klod aʃil dəbysi]) (22 Lúnasa 1862 – 25 Márta 1918). In éineacht le Maurice Ravel, ba cheann de mhór-chumadóirí na linne ar an stíl 'impriseanaíoch" é.^[1]

1884

Debussy san atelier Nadar, 1908

Claude Debussy

Beathaisnéis
Breith	(fr) Claude Achille Debussy 22 Lúnasa 1862 Saint-Germain-en-Laye (Dara hImpireacht na Fraince)
Bás	25 Márta 1918 55 bliana d'aois 16ú arrondissement Pháras (Troisième République)
Siocair bháis	Bás nádúrtha (Ailse cholaireictach)
Áit adhlactha	Reilig Père-Lachaise (1918–luach anaithnid) Reilig Passy, 14 Grave of Claude Debussy (en)
Faisnéis phearsanta
Scoil a d'fhreastail sé/sí	Conservatoire national supérieur de musique et de danse de Paris
Gníomhaíocht
Gairm	cumadóir, pianódóir, criticeoir ceoil
Tréimhse oibre	1884 –  1918
Ball de	Royal Swedish Academy of Music (en)
Seánra	Ceoldráma, ceol clasaiceach agus ceol impriseanaíoch
Gluaiseacht	Impriseanachas sa cheol agus siombalachas
Mac/iníon léinn de chuid	Antoine François Marmontel agus Albert Lavignac
Mac/iníon léinn	Raoul Bardac agus María Grever
Teangacha	An Fhraincis
Uirlis	Pianó
Saothar
Saothar suntasach Images (1889) Petite Suite (1889) La Damoiselle élue (1890) Deux arabesques (1892) Prélude à l'après-midi d'un faune (1894) String Quartet (en) (1901) Pelléas et Mélisande (1905) Suite bergamasque (1905) La mer (1908) Children's Corner (en) (1912) Préludes (1913) Jeux (1913) Syrinx
Suíomh a chartlainne	Departmental archives of Yvelines (en) , doiciméad → litir [ 166J, Ms 12390]
Teaghlach
Céile	Marie-Rosalie Texier (1899–1905) Emma Bardac (1908–1918)
Páiste	Claude-Emma Debussy  ( Emma Bardac)
Athair	Manuel Debussy
Siblín	Alfred Debussy
Gradam a fuarthas (13 Eanáir 1903)  Chevalier de la Légion d'honneur‎ (1884)  Prix de Rome
Síniú

Tá Debussy ar cheann de na cumadóirí Francacha is tábhachtaí sa 19ú/20ú haois. Ach ní bhfuair sé an t-aitheantas a bhí ag dul dó, fiú ag deireadh a shaoil. Bronnadh an 'Chevalier de la Légion d'honneur' air sa bhliain 1903, onóir bheag.^[2] Ach níor ligeadh isteach in Institut de France^[3] é riamh.^[4]

Beatha

Amach sna daichidí a bhí Debussy nuair a tháinig galar díblithe air. Diagnóisíodh é le hailse na drólainne in 1909. Rinneadh colastóime air sa bhliain 1915. Ní faoiseamh a fuair sé ach a mhalairt. Fuair sé bás, cúpla bliain níos déanaí, ar 25 Márta 1918 i bPáras. Ní raibh ach 55 bliain d'aois aige.

Bhí sochraid an-bheag air, agus an Cogadh Mór faoi lánseol.

Clair de lune (Claude Debussy) Suite bergamasque

Ceol

D'úsáid Debussy cordaí bunaithe ar cheathracha go minic ina chuid ceoil.

Tréithe eile ː Cordaí; “armóin doiléir”; scálaí neamhghnácha; gach nóta cothrom; easpa lár-nóta tonúlachta, srl.^[5]

Claude Debussy - Première Arabesque - Patrizia Prati

Après midi d'un faune

Rince

Nuair a thug sé an deis do Nijinsky píosa a chruthú le ceol de chuid Debussy – “Prélude à l’après-midi d’un faune” – thóg an cur chuige avant-garde racán agus scannal dochreidte.^[6]

Debussy ː Après midi d'un faune

Féach freisin

• Maurice Ravel

Tagairtí

1. Politoske, Daniel T.; Martin Werner (1988). Music, Fourth Edition. Prentice Hall. p. 419. ISBN 0-13-607616-5.
2. "Cóip cartlainne". Cartlannaíodh an bunleathanach ar 2010-05-18. Dáta rochtana: 2010-12-20.
3. "Institut de France" (as en) (2022-02-10). Wikipedia.
4. Scríobh Camille Saint-Saëns, "... the door of the Institut [de France] must at all costs be barred against a man capable of such atrocities".
5. COGG. "Scileanna Éisteachta". Cartlannaíodh an bunleathanach ar 2022-08-22. Dáta rochtana: 2022.
6. Breandán de Gallaí (M.F. 2009). "Théâtre Impérial du Châtelet" (ga). Beo!. Dáta rochtana: 2022-03-25.

Is síol é an t-alt seo. Cuir leis, chun cuidiú leis an Vicipéid. Má tá alt níos forbartha le fáil i dteanga eile, is féidir leat aistriúchán Gaeilge a dhéanamh.