Edward Victor Appleton

Fisiceoir a rugadh i mBradford Shasana ab ea Sir Edward Victor Appleton (6 Meán Fómhair 1892 – 21 Aibreán 1965). Rinne sé taighde ar cháithníní luchtaithe (iain) san atmaisféar, agus i 1925 d'aimsigh ciseal díobh san atmaisféar uachtarach ina raibh na hiain tiubh. 200-400 km in airde atá ciseal seo Appleton, a dtugtar an F-chiseal air freisin. Trí thionóisc, frithchaitheann an ciseal luchtaithe seo gearrthonnta raidió ar ais go dtí dromchla an Domhain i bhfad óna bhfoinse. Leis seo is féidir teileachumarsáid thar fhaid an-mhóra idir stáisiúin trí ghearrthonnta raidió a dhéanamh. Bhuaigh sé Duais Nobel sa bhfisic i 1947 as a shaothar ar fhisic an atmaisféir uachtaraigh.^[1]

Edward Victor Appleton

Ainm sa teanga dhúchais	(en) Sir Edward Victor Appleton
Beathaisnéis
Breith	6 Meán Fómhair 1892 Bradford, England
Bás	21 Aibreán 1965 72 bliana d'aois Dún Éideann (an Ríocht Aontaithe)
Áit adhlactha	Morningside Cemetery (en)
Faisnéis phearsanta
Scoil a d'fhreastail sé/sí	Ollscoil Dhún Éideann Coláiste Naomh Eoin, Cambridge Ollscoil Cambridge
Comhairleoir dochtúireachta	Joseph John Thomson agus Ernest Rutherford
Gníomhaíocht
Réimse oibre	Fisic
Gairm	fisiceoir, ollamh, réalteolaí, taighdeoir
Fostóir	Coláiste an Rí, Londain Ollscoil Londan Ollscoil Cambridge
Ball de	An Cumann Ríoga Acadamh Pontaifiúil na nEolaíochtaí Acadamh Ríoga na Prúise um Eolaíocht Acadamh Ealaíona agus Eolaíochtaí Mheiriceá Acadamh Eolaíochtaí Phoblacht Dhaonlathach na Gearmáine Acadamh Ríoga na Sualainne um Eolaíocht Acadamh Náisiúnta Eolaíochta na hIndia
Mac/iníon léinn	Mary Taylor Slow
Teangacha	Béarla
Saothar
Mac léinn dochtúireachta	J. A. Ratcliffe, Charles Oatley agus Karl George Emeleus
Teaghlach
Céile	Helen Lennie Appleton
Páiste	Rosalind Appleton-Collins
Gradam a fuarthas (1962)  Bonn Onóra IEEE (1958)  dochtúireacht oinigh ó Ollscoil Laval (1950)  An Bonn Ríoga (1950)  Bonn Albert (1947)  Chree Medal and Prize (en) (1947)  Duais Nobel san Fhisic (1946)  Bonn Faraday (1942)  Léacht Guthrie (1937)  Léacht Bakerian (1933)  Bonn Hughes (1929)  IEEE Morris N. Liebmann Memorial Award (en)  Comhalta Oinigh de Chumann Ríoga Dhún Éideann  Comhalta den Chumann Ríoga  King Haakon VII Freedom Cross (en)  Knight Grand Cross of the Order of the British Empire (en)  Comhalta d'Acadamh Ealaíona agus Eolaíochtaí Mheiriceá  Knight Commander of the Order of the Bath (en)  Gunning Victoria Jubilee Prize (en)
Ainmnithe do (1947) Duais Nobel san Fhisic (1946) Duais Nobel san Fhisic (1944) Duais Nobel san Fhisic (1943) Duais Nobel san Fhisic (1942) Duais Nobel san Fhisic (1941) Duais Nobel san Fhisic (1939) Duais Nobel san Fhisic (1935) Duais Nobel san Fhisic

Tagairtí

1. Hussey, Matt (2011). "Edward Victor Appleton". Fréamh an Eolais. Coiscéim. p. 46.

Tá an t-alt seo bunaithe ar ábhar as Fréamh an Eolais, ciclipéid eolaíochta agus teicneolaíochta leis an Ollamh Matthew Hussey, foilsithe ag Coiscéim sa bhliain 2011. Tá comhluadar na Vicipéide go mór faoi chomaoin acu beirt as ucht cead a thabhairt an t-ábhar ón leabhar a roinnt linn go léir.

Is síol é an t-alt seo. Cuir leis, chun cuidiú leis an Vicipéid. Má tá alt níos forbartha le fáil i dteanga eile, is féidir leat aistriúchán Gaeilge a dhéanamh.