Remove ads
From Wikipedia, the free encyclopedia
De Fryske Maatskippij fan Lânbou (Nederlânsk en offisjeel: Friese Maatschappij van Landbouw), ornaris de Fryske Mij neamd, wie in boerestânorganisaasje yn Fryslân. Dizze organisaasje waard oprjochte op 30 jannewaris 1852 en wie oansluten by it Keninklik Nederlânsk Lânboukommitee. De Fryske Mij hie yn de fyftiger jierren sa'n 10.000 leden, 54 ôfdielings, seis ûnderôfdielings en acht lid-ferienings. Yn 1991 gie de organisaasje op yn 'e FLTO.
Fryske Maatskippij fan Lânbou Friese Maatschappij van Landbouw | ||
algemiene ynformaasje | ||
ôfkoarting | Fryske Mij | |
nasjonaliteit | Nederlânsk | |
type org. | feriening | |
wurkmêd | lânbou yn Fryslân | |
haadkertier | Ljouwert | |
oprjochte | 1852 | |
opdoekt | 1991 | |
opgien yn | FLTO | |
orgaan | Frysk Lânboublêd | |
tal leden | 10.000 (1950-er jierren) | |
offisjele webside | ||
n.f.t. |
Sûnt de Bataafske Republyk bestie yn elk gewest in Rykskommisje fan Lânbou, dy't yn 1850 ûntbûn waarden by Keninklik beslút. It provinsjaal bestjoer fan Fryslân stelde doe in provinsjale Kommisje fan Lânbou yn om de mooglikheden fan in Maatskippij fan Lânbou te besjen. In yn 1834 ûnder lieding fan Vitringa Coulon, dokter yn Ljouwert, stifte Vriesch genootschap fan proefûnderfynlike lânbou wie troch gebrek oan belangstelling beswykt. De Maatskippij fan Lânbou is der dochs komd. U.H. Wielinga Huber, âld-riedshear fan it Hof fan Fryslân waard foarsitter fan de kommisje en siet as sadanich ek de Fryske Mij foar. De kommisje is yn 1867 opheft. De Fryske Maatskippij fan Lânbou wol lânbou en feehâlderij omheech bringe en dêrta 'de kennis fan de lânhúshâldkunde mear algemien ferspriede en de beproefde en wolslagge ferbetterings bekendmeitsje en besykje yn te fieren'.
Yn 1852 wie 50% fan de leden (meast grutte) boeren, 20% lâneigeners en 30% oare belangstellenden. Stadichoan waard it 'heare'-tal minder en groeide it tal boeren. Inkele saneamde 'praktyske boerebûnen' dy't troch de gearstalling de Fryske Mij ûngeskikt achten om as boerefakorganisaasje op te treden, wiene oanlieding ta de reorganisaasje fan 1919 wêrby't de Fryske Maatskippij fan Lânbou in organisaasje fan allinnich boeren waard en de leden mear ynfloed krigen. Ferienings op lânbougebiet koenen lid-feriening wurde. Dit dienen de grutste koöperaasjes (yn 1950 betanken in pear) en it Frysk Rundfee Stamboek. Tentoanstellings wienen earst haadsaak yn it wurk, de earste, troch it Haadbestjoer ynrjochte, wie op 29 en 30 juny 1855. Ek de ôfdielings eksposearren en de Fryske Maatskippij fan Lânbou stimulearre it ynstjoeren fan Fryske produkten en Frysk fee op bûtenlânske tentoanstellings. Der wie fuort ek omtinken foar bettere wetterlossing fan de Fryske boezem.
De Fryske Mij befoardere:
Sa hat de Fryske Mij altiten út de praktyk by de oerheid oanstien op ferskate foarsjennings, dy 't men geandewei as oerheidstaak sjen gie, en fakentiden earst sels it wurk oanpakte. Plannen foar in Lânbouskip hienen net genôch draachflak. Men wie bang dat it 'fan-boppe-ôf' net akkordearre mei it 'fan-ûnder-op' dat de Fryske Mij grut makke hie. Nei de Twadde Wrâldoarloch kaam der in fúzje mei it Fryske Nederlânsk Túnkersbûn en it gewest Fryslân fan it Bûn fan Lytse Boeren. De Fryske Maatskippij fan Lânbou krige in eigen buro ûnder lieding fan de sekretaris-ponghâlder mei twa adjunkt-sekretarissen, in orgaan, it Frysk Lânboublêd, en in ien kear yn de moanne ferskinend Frysk Túnboublêd. Ek wie der in proefbedriuw foar feehâlderij, Wielsicht ('Wielzicht') yn Ryptsjerk, en in kweekbedriuw foar lânbougewaaksen, 'Ropta' yn Mitselwier. As wurkjouwersorganisaasje hold de Fryske Mij him ek dwaande mei CAO-ûnderhannelings. Foar de leden waarden gauris inisjativen nommen ta de oprjochting fan koöperaasjes. Yn 1991 gie de Fryske Mij op yn 'e Fryske Lân- en Túnbou Organisaasje (FLTO).
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.