Plaatin

Plaatin as en cheemisk element mä det ufkörtang Pt an det atoomnumer 78. Hat as en grä-witj auergungsmetal.

Tekst üüb Öömrang

Eegenskapen
[Xe] 4f14 5d9 6s1 78 Pt Periodensüsteem . . . . Klike üüb son letjen blook för en ööder element
Algemian
Nööm, Symbool, Numer	Plaatin, Pt, 78
Seerie	Auergungsmetal
Skööl, Periode, Blook	10, 6, d
Klöör, Skak	grä-witj
CAS-Numer	7440-06-4
Uundial	0,005 ppm[1]
Atomaar [2]
Atoommase	195,084(9)[3] u
Atoomraadius (bereegent)	135 (177) pm
Kovalent-Raadius	136 pm
Van der Waals-Raadius	175 pm
Elektroonen	[Xe] 4f14 5d9 6s1
Energii	5,65 eV[4]
1. Ionisiarang	870 kJ/mol
2. Ionisiarang	1791 kJ/mol
Füsikaalisk [2]
Tustant	fääst
Kristal	kuubisk
Sachthaid	21,45 g/cm³ (20 °C)[5]
Hardhaid	3,5
Magnetismus	paramagneetisk (Χm = 2,8 · 10−4)[6]
Smoltponkt	2041,4 K (1768,3 °C)
Köögponkt	4100 K[7] K (3827 °C)
Molaar Rüm	9,09 · 10−6 m3/mol
Dampwaremk	510 kJ/mol[7] kJ/mol
Smoltwaremk	19,6 kJ/mol
Faard faan a tuun	2680 m/s
Waremk	130 J/(kg · K)
Elektrisk struumfeerang	9,48 · 106[8] A/(V · m)
Waremkfeerang	72 W/(m · K)
Cheemisk [2]
Oksidatsionstustant	0, +2, +4, +6
Oksiiden	PtO, PtO2
Sür of baasisk	lacht baasisk
Normoolpotentiaal	1,118 V (Pt2+ + 2 e− → Pt)
Elektronegatiwiteet	2,28 (Pauling-Skala)
Isotoopen
Isotoop NH t1/2 Aktiwiteet Energii (MeV) Produkt 188Pt {syn.} 10,2 d ε 0,507 188Ir 189Pt {syn.} 10,87 h ε 1,971 189Ir 190Pt 0,01 % 6,5 · 1011 a α 3,249 186Os 191Pt {syn.} 2,96 d ε 1,019 191Ir 192Pt 0,79 % stabiil 193Pt {syn.} 50 a ε 0,057 193Ir 194Pt 32,9 % stabiil 195Pt 33,8 % stabiil 196Pt 25,3 % stabiil 197Pt {syn.} 19,8915 h β− 0,719 197Au 198Pt 7,2 % stabiil 199Pt {syn.} 30,80 min β− 1,702 199Au 200Pt {syn.} 12,5 h β− 0,660 200Au
Muar isotoopen bi List faan isotoopen
NMR-Eegenskapen
Spin (I) γ uun rad·T−1·s−1 Er(1H) fL bi B = 4,7 T uun MHz 195Pt 1/2 5,839 · 107 0,00351 21,41
Seekerhaid
GHS-Kääntiaken [9] Polwer Gefoor H- an P-wäärnang H: 228 EUH: nian EUH-wäärnang P: 210-​280-​240-​241-​370+378 [9] EU-Gefoorentiaken ei bekäänd R- an S-wäärnang R: ? S: ?
Muar wäärnangen
MAK-miat	Sweits: 1 mg·m−3 (stoof)[10]
Miast wurd SI-ianhaiden brükt.

Bilen

• 
  SIMS-spektrum faan a isotoopen
• 
  Elektroonenskel
• 
  Plaatin-„nuggets“
• 
  Plaatin-kristal
• 
  Plaatin jilstak
• 
  Huar plaatin ufbaud woort
• 
  Di uurmeeter as faan iriidium an plaatin maaget

Luke uk diar

 Commonskategorii: Plaatin – Saamlang faan bilen of filmer

Kwelen

^{[1] [2] [3] [4] [5] [7] [6] [8] [9] [10]}

1. Harry H. Binder: Lexikon der chemischen Elemente. S. Hirzel Verlag, Stuttgart 1999, ISBN 3-7776-0736-3.
2. A taalen för't infobox kem miast faan www.webelements.com (Platin) .
3. CIAAW, Standard Atomic Weights Revised 2013.
4. Ludwig Bergmann, Clemens Schaefer, Rainer Kassing: Lehrbuch der Experimentalphysik. Bd. 6: Festkörper. 2. aplaag. Walter de Gruyter, 2005, ISBN 3-11-017485-5, S. 361.
5. (ütjden faan) David R. Lide: CRC Handbook of Chemistry and Physics. 90. aplaag. (uun't näät: 2010), CRC Press/Taylor and Francis, Boca Raton, FL, Properties of the Elements and Inorganic Compounds, S. 4-26.
6. Robert C. Weast (Hrsg.): CRC Handbook of Chemistry and Physics. CRC (Chemical Rubber Publishing Company), Boca Raton 1990, ISBN 0-8493-0470-9, S. E-129 bit E-145. Wäärser diar uun g/mol an uun cgs-ianhaiden. Heer amreegent tu SI-wäärs.
7. Yiming Zhang, Julian R. G. Evans, Shoufeng Yang: Corrected Values for Boiling Points and Enthalpies of Vaporization of Elements in Handbooks. Uun: Journal of Chemical & Engineering Data. 56, 2011, S. 328–337, doi:10.1021/je1011086.
8. Platin: Stoffeigenschaften üüb: http://www.periodensystem.info/
9. Iindraanj tu Platin, Pulver uun't GESTIS-dootenbeenk faan't IFA, ufrepen di 25. April 2017 (mä JavaScript).
10. Schweizerische Unfallversicherungsanstalt (SUVA): Aktuel MAK- an BAT-wäärser