کیریباتی
کشوری جزیرهای در اقیانوس آرام / From Wikipedia, the free encyclopedia
کیریباتی با نام رسمی جمهوری کیریباتی (به کیریباسی: Ribaberiki Kiribati) کشوری جزیرهای در اقیانوس آرام است. نام این کشور عمدتاً کیریباس تلفظ میشود. در زبان کیریباسی ti به صورت «س» تلفظ میشود و به این خاطر تلفظ درست و رایج[5] نام این کشور کیریباس و زبان آن کیریباسی است.[6]
جمهوری کیریباتی / کیریباس Ribaberiki Kiribati کیریباس | |
---|---|
شعار: "Te Mauri, Te Raoi ao Te Tabomoa" "تندرستی، آشتی و بهروزی" | |
پایتخت | تاراوا[1][2][3][4] ۱°۲۸′ شمالی ۱۷۳°۲′ شرقی |
بزرگترین شهر | پایتخت |
زبان(های) رسمی | |
گروههای قومی
(۲۰۰۰) | ۹۸٫۸٪ گیلبرتی ۱٫۲٪ سایرین[1] |
حکومت | حکومت متمرکز جمهوری پارلمانی |
• | تئاتی مامائو |
• معاون رئیسجمهور | تئوئا تائوتو (۲۰۱۹-) |
قوه مقننه | مجلس نمایندگان |
استقلال | |
• از بریتانیا | ۱۲ ژوئیه ۱۹۷۹ |
مساحت | |
• کل | ۸۱۱ کیلومتر مربع (۳۱۳ مایل مربع) |
واحد پول | دلار کیریباتی دلار استرالیا (AUD) |
منطقه زمانی | یوتیسییوتیسی ۱۲:۰۰+, یوتیسی ۱۳:۰۰+, یوتیسی ۱۴:۰۰+ |
جهت رانندگی | چپ |
پیششماره تلفنی | +۶۸۶ |
دامنه سطحبالا | .ki |
پایتخت کیریباس تاراوای جنوبی است و در تاریخ ۱۲ ژوئیه ۱۹۷۹ از بریتانیا اعلام استقلال کرد. مساحت آن ۸۱۱ کیلومتر مربع و از نظر وسعت رتبه ۱۸۶ را دارد. جمعیت آن حدود ۱۱۹٬۰۰۰ نفر برآورد شدهاست.[7] این کشور از ۳۳ آبسنگ تشکیل شده که ۲۱ عدد آن مسکونی هستند.
واژهٔ کیریباس تلفظ بومیان این کشور از واژهٔ «گیلبرتس» (به انگلیسی: Gilberts) است. نام «گیلبرتس» برآمده از نام توماس گیلبرت است که به همراه جان مارشال از نخستین اروپاییهایی بودند که در سال ۱۷۸۸ میلادی به جزیرههای گیلبرت رسیدند.
جمهوری کیریباتی مجموعهای از ۳۳ جزیره در اقیانوس آرام است که بخشی از آنها بالای خط استوا و بخشی دیگر در پایین خط استوا قرار دارد. این جزایر با نام جزایر گیلبرت هم شناخته میشوند. این مجموعه جزایر، فضایی به طول ۴۰۰۰ کیلومتر و عرض ۲۰۰۰ کیلومتر را اشغال کردهاند. بسیاری از جزایر مرجانی این کشور غیرقابل سکونت بوده و با بالا آمدن آب دریا هنگام مد زیر آب میروند. با توجه به این، تنها ۸۱۱ کیلومتر مربع از این جزایر قابل سکونت است.
کیریباس تنها کشور جهان است که در هر چهار نیمکره واقع است. یکی از نکات جالب در مورد این کشور کوچک این است که در دو سوی خط بینالمللی تاریخ قرار گرفتهاست یعنی در یک سوی این خط، تاریخ یک روز عقبتر از سوی دیگر است. با توجه به این موضوع، دولتمردان این کشور در سال ۱۹۹۵ خط را به سمت شرق حرکت دادند تا همهٔ کشور در یک روز قرار بگیرد. همین اتفاق سبب شد تا روز اول ژانویه سال ۲۰۰۰ کیریباس اولین کشور بخش مسکونی زمین باشد که وارد هزاره سوم میلادی میشود و پس از آن نام جزیره کارولین ـ که اولین بخش جهان بود که سال جدید را تجربه کرد ـ به جزیرهٔ هزاره[persian-alpha 1] تغییر کرد.[8]
زبانهای رسمی کیریباسی (گیلبرتی) و انگلیسی هستند. واحد پول کیریباس، دلار استرالیا با واحد جزء (سنت) است.