پیشزمینه و علل انقلاب ۱۳۵۷ ایران
From Wikipedia, the free encyclopedia
انقلاب ۱۳۵۷ ایران یک انقلاب عوامگرایانه، ملیگرایانه و اسلامی شیعی بود که یک نظام پادشاهی مشروطه را با یک تئوکراسی مبتنی بر ولایت فقیه جایگزین کرد.
علل انقلاب، یعنی این که چرا محمدرضا شاه پهلوی سقوط کرد و چرا با جمهوری اسلامی جایگزین شد، از جمله موضوعات بحث در خصوص تاریخ ایران هستند. انقلاب تا حدی واکنشی محافظهکارانه به تلاشهای غربگرایانه و سکولاریزاسیون شاهِ مورد حمایت غرب،[1] و واکنش نهچندان محافظهکارانه به بیعدالتی اجتماعی و ناتوانیهای این حکومت بود.[2] بسیاری از ایرانیان شاه را مدیون –اگر نه یک عروسک خیمهشببازی– به یک قدرت غیر مسلمان غربی (ایالات متحده آمریکا) میپنداشتند؛[3][4] که فرهنگش داشت فرهنگ ایران را آلوده میکرد.[5][6]؛[5][7] همچنین دچار ناتوانی کارکردی بود –یک برنامهٔ اقتصادی بیش از حد جاهطلبانه را دنبال میکرد که تنگناها و کمبودهای اقتصادی و تورم را به همراه میآورد.[8]